دانش اقتصاد ایران 30 سال از علم اقتصاد عقب است
استاد دانشگاه امام صادق (ع) بیان داشت: امروز ما در حالی شروع به مقاوم‌سازی اقتصاد کردیم که غرب پر از تجربه و تئوری است و این تجربه باید از سوی نخبگان به حوزه‌های عملیاتی و صنعتی پمپاژ شود، اما متاسفانه دانشجویان ما حتی دو واحد تئوری‌های مقاوم‌سازی‌های اقتصاد نمی‌خوانند.
دکتر عادل پیغامی، استاد دانشگاه امام صادق (ع) که میهمان چهلمین قسمت از برنامه تلویزیونی «حذف و اضافه» بود، درباره رابطه دانشگاه و اقتصاد مقاومتی بیان داشت: اقتصاد ایران دو نیمه دارد. در نیمه پر لیوان من خود را فرزند میهمنی می‌بینم که در 200 سال گذشته شروع به بیداری کرده است. نظیر ملی‌شدن صنعت نفت یا انقلاب اسلامی و... . در این 30 سال گذشته نیز سعی کردیم در لایه‌های جدیدتری بیدار شویم، نظیر جهاد اقتصادی، درون‌زایی، جهاد علمی و... . امروز جوانان نخبه‌ای را می‌بینیم که صحبت از مسائلی می‌کنند که پیش از این نبود.
50 سال پیش از کشورهای پیشرفته کلیدواژه‌های اقتصاد درون‌زا را تولید کردیم
عضو هیئت علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه امام صادق (ع) افزود: اما این ماجرا نیمه خالی نیز دارد. تقریبا همه ملت‌هایی که در دنیا پیشرفت اقتصادی کردند، همه آنها پروسه مقاوم‌سازی اقتصاد و درون‌زایی آن را طی کردند. ما در این 200 سال جز حرکت‌هایی که پیش از انقلاب مشروطه توسط علمای ما در بحث درون‌زایی اقتصاد با توصیه خرید کالای ایرانی و مقابله با هجمه کالاهای خارجی شروع شد، کاری نکردیم. در حالی که چیزی حدود 50 سال پیش از آنکه آلمان همین پروژه را با ناسیونالیسم اقتصادی شروع کند، ما دقیقا همان کلیدواژه‌ها را از علمای مکتب اصفهان و میرزای شیرازی تولید کرده بودیم. متاسفانه این جریان در قاجاریه و پهلوی خاموش و خاموش‌تر می‌شود تا دوباره با انقلاب اسلامی مجدد رو بیاید.
تئوری‌های اقتصاد مقاومتی در غرب آدکامیک شده است
وی افزود: تجربه‌های دنیای پیشرفته در 50 سال اخیر و به ویژه 20 سال اخیر، تبدیل به حجم عظیمی از تئوری‌های علمی آکادمیک شده است که همه آنها ادبیات علمی مقاوم‌سازی اقتصادی در اقتصاد غرب هستند. اما در دانشکده‌های اقتصاد، مدیریت و علوم انسانی ما متاسفانه حرکتی را نمی‌بینیم.
پیغامی ادامه داد: یعنی لایه‌هایی از جامعه ما زنده شده است، لایه‌هایی نیز نیازهایی دارد نظیر بیکاری، فقر و...، لایه‌هایی دارد پوست می‌اندازد که دانش‌بنیان شود، اما اینها را جامعه دانشگاهی به خصوص در مباحث علوم انسانی حمایت نمی‌کند. مثلا متخصص ما منحصر به فرد است و داروی تولیدی وی در دنیا تک است، اما این دارو در بحث بازاریابی، حقوق مالکیت معنوی و تجاری‌سازی حمایت نمی‌شود.
دانشجویان ما حتی دو واحد تئوری مقاوم‌سازی اقتصاد نمی‌خوانند
این استاد دانشگاه اضافه کرد: ما 8 سال جنگیدیم، اما دانشکده‌های اقتصاد به دنبال تولید اقتصاد دفاع و جنگ نیامدند تا پشتیابی نخبگانی و تئوریک کنند. امروز اقتصاد مقاومتی شروع شده است و غرب پر از تجربه و تئوری است که باید از سوی نخبگان به حوزه‌های عملیاتی و صنعتی پمپاژ شود، اما متاسفانه دانشجویان ما حتی دو واحد تئوری‌های مقاوم‌سازی‌های اقتصاد نمی‌خوانند.
پیش از انقلاب نیز تحریم بودیم
پیغامی با اشاره به تحریم‌های غرب علیه اقتصاد ایران بیان داشت: ما از روزهای اول انقلاب تحریم شدیم. پس تحریم مسئله‌ای است که در اقتصاد ایران با انقلاب جدی شد. قبل از انقلاب نیز تحریم شدیم. ما زمان پهلوی تحریم‌های مختلف اقتصادی داشتیم، منتها مردم حس نمی‌کردند، چون زنده نبودند تا حس کنند.
وی افزود: نکته اینجاست که اقتصاد ایران همواره تحریم بوده و پس از انقلاب تنها بیشتر شده است. در 7-8 سال اخیر خیلی بیشتر تحریم شدیم، اما چرا دانشجوی اقتصاد این مملکت دو واحد اقتصاد تحریم نخواند و تئوری‌های آن را نداند؟ پس معلوم است که سربازی برای این ملت نخواهد بود. ما امروز در حوزه سیاست‌های علمی کشور و مدیریت مشکل بسیاری داریم.
در ادامه دکتر عادل پیغامی بیان داشت: در حوزه برنامه‌های درسی که دانشجویان محصول این برنامه‌ها هستند، دانشجویان ما از دروس روز دنیا عقب هستند. امروز دانشجویان ما برای برنامه دانش‌بنیان تربیت نشده است. او در رشته خود دروس اقتصاد را نمی‌خواند تا برای تولید ثروت از علم آماده باشد. در کشورهای غربی حدود 50 سال است که مباحث دانش‌بنیان را جدی گرفته‌‌اند و برنامه‌های درسی دانشجویان خود را مطابق آن تغییر داده‌اند.
علوم انسانی صنعت خودروسازی ما مشکل دارد
وی افزود: قبل از انقلاب وقتی که وزیر صنعت کره جنوبی آن زمان – که به لحاظ توسعه اقتصادی از ایران عقب تر بودند- از شرکت ایران ناسیونال بازدید کرد، در دفترچه یادداشت کارخانه می‌نویسد "ای کاش کشور من چنین کارخانه ای داشت". من همیشه می‌گویم ما زودتر از کره جنوبی مونتاژ و ساخت اتومبیل در داخل را شروع کردیم، چه شد که پیکان ما همان پیکان ماند و آنها در خودروسازی پیشرفت کردند؟ آیا مهندسان و طراحان بدنه و موتورساز ما مشکل دارند؟ خیر. علوم انسانی خودروی ما مشکل دارد. تأمین مالی، مدیریت منابع انسانی، مسائل حقوقی، مسائل اقتصادی و... . اینهاست که خودروی ما را عقب کشانده است.
سرمایه انسانی و جامعه یادگیرنده، دو عوامل پیشرفت کشور
عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق (ع) ادامه داد: نکته اینجاست که این منابع عظیم طبیعی که از آن حرف می‌زنیم را چه کسی باید استفاده کند؟ آن انسان است. آن انسان در دانشگاه خلق می‌شود و در دانشگاه بزرگ می‌شود. امروزه تمام تئوری‌های پیشرفته علمی می‌گویند کشوری پیشرفته می‌شود، که دو ویژگی داشته باشد. یک، سرمایه انسانی داشته باشد و دو، جامعه یادگیرنده یا آموزش‌پذیر. در آموزش و پرورش کشورهای پیشرفته به بچه‌ها اقتصاد درس می‌دهند و در پیش‌دبستانی مفهوم کارآفرینی را به آنها آموزش می دهند.
دانشکده‌های اقتصاد ایران 30 سال از علم اقتصاد عقب است
وی با طرح این سوال که چرا باید نوجوان ایرانی با نیازهای اقتصادی زندگی خود اقتصادی آشنا شود، بیان داشت: این برمی‌گردد به اینکه دانشکده‌های علوم انسانی ما قبل از انقلاب پایه‌هایش بد چیده شده است. به نحوی چیده شده است که هم از مرزهای دانش دنیا عقب باشد که هست. من ادعا می‌کنم دانشکده‌های اقتصاد ایران 30 سال از علم اقتصاد دنیا عقب هستند. و هم آن مملکت خود را درست نمی‌شناسیم. نیازهای مردم این کشور را نمی‌شناسیم. نیازهای بومی را نمی‌شناسیم تا آنها را پایان‌نامه کنیم و اقتصاد دریا، اقتصاد شیلات، اقتصاد مسکن و... را تولید کنیم.
پیغامی در انتها بیان داشت: به لحاظ اقتصادی و معیشتی درآمد سرانه کشورمان از ابتدای انقلاب تا امروز 12 الی 13 برابر شده است. اما مردم احساس رشد نکرده‌اند. به لحاظ استفاده، بهره‌مندی، سفره، سبد معشیتی بزرگ شده‌ایم، اما احساس آرامش وجود ندارد. این بخشی به رسانه‌ها مربوط می‌شود که این احساس را از جامعه به آنها ندادند یا درواقع حافظه تاریخی مردم را به یادشان نیاورده‌اند. مردم باید امید داشته باشند و بازی‌گری درون‌زا کنند و کالای ایرانی بخرند تا کشورشان پیشرفت کند.
گفتنی است در بخش ابتدایی برنامه «حذف و اضافه» و در آیتم خبرنامه، به آخرین اخبار و تحولات دانشگاهی کشور در هفته های جاری پرداخته شد.
برنامه تلویزیونی «حذف و اضافه» کاری از شبکه سه سیما است که به بحث و بررسی درباره مسائل و مشکلات دانشجویان و رویدادهای علمی، فرهنگی و سیاسی دانشگاه‌ها می‌پردازد. دانشجویان برای بیان دیدگاه‌ها و پیگیری مشکلات خود می توانند به شماره 10000393 و یا ایمیل این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید پیام ارسال کنند.
منبع: خبرگزاری ایمنا