حشمت اله عسگري

دانشيار اقتصاد

ديروز با اعلام خبر محدود كردن دامنه نوسان قيمت در تمامي نمادهاي معاملاتي در بازار بورس شوك بسيار بزرگي به اين بازار وارد گرديد. بر كسي پوشيده نيست كه بازار سرمايه ايران بازاري تكامل نايافته و غير منسجم است هر چند گامهايي مثبتي در اين چند سال اخير در راستاي تقويت و انسجام بخشي در اين بازار برداشته شد و اندك بارقه اميدي در بين فعالان اين بازار بهمراه داشت. وليكن اين تصميم ناگهاني تب اين بازار را بالا برده و بخش زيادي از جريان نقدينگي با اين بازار خداحافظي خواهد كرد. درست كه ابزار محدوديت دامنه قيمت در يد مديران بازار سرمايه است اما استفاده از اين ابزار مي بايست حداقلي و در شرايط خاص و آنهم براي دفاع از فعالان واقعي اين بازار بايد باشد. اكنون براي اين تصميم دلايل متعددي عنوان مي شود، برخي آنرا در راستاي دفاع از سرمايه فعالان غير حرفه اي، كم دانش و خرده پا در برابر تركيدن حباب بورس ميدانند. برخي نيز در دفاع از فعالان واقعي بازار بورس اين تصميم را در راستاي بهره مندي از معافيت مالياتي ميدانند. وليكن آنچه روشن است اين است كه انتظار ميرود بازار بورس با درجه معقولي از نوسان بطور طبيعي ماهيت رقابتي خود را حفظ كند.

از آنجا كه ساير بازارها از جمله بازار مسكن، بازار پول، بازار ارز و ... توسط بخش تقاضا يا دستور عرضه سركوب شده اند، جريان نقدينگي به سوي بازار سرمايه روانه شده است. چيزي كه همواره در بورس كشور آرزوي آن را داشتيم! اينكه يك روزي بازار بورس بازار حجيمي بشود و نقش واقعي خود را در اقتصاد كشور ايفا كند.

به نظر حقير نگراني مسولان تنظيم گر و مداخله گر در بازار با بزرگ شدن بازار سرمايه و شكل گيري صرفه هاي به مقياس بطور كامل برطرف خواهد ساخت منتهي شرط آن اين است كه اولا متوليان مداخله در اين بازار يك بار ديگر تئوريهاي  بازار را مرور كرده و به قدرت نيروهاي بازار كه همان عرضه و تقاضاست پي ببرند و حوصله كنند، تعديلات را خود بازار انجام دهد تا مداخله آنها.

به نظر كور سو بازاري كه براي هدايت نقدينگي وجود داشت با اين تصميم مداخله گرايانه از بين رفته و از اين پس بدليل نبود بازار رقيب جذاب وارد فعاليتهاي غير رسمي و بخش زيرزميني اقتصاد خواهد بود جايي كه نه دغدغه ماليات هست و نه حمايت از توليد. شايد عادت به مداخله در بازارهاي ديگر به اين بازار سرايت كرده و شايد هم مديران مداخله گر از اون بازارها وارد اين بازار شده و اكنون تصميم گيري آنها از اين جنس شده است!

لذا تا دير نشده است توصيه مي شود به سرعت تصميم فوق بايد مورد بازنگري قرار گيرد تا بازار سرمايه از مسير رشد و تعالي خود منحرف نشود.

منبع: https://t.me/economistfarsi