دفتر این سال را در حالی می‌بندیم که آمارهای اقتصادی و اجتماعی، شرایط خوب و آینده ایده‌آلی را روایت نمی‌کنند.
کرونا هم به همان اندازه که سرمایه انسانی را به فرسایش دچار کرده ، سرمایه اجتماعی را نیز به چالش کشیده و حتی سرمایه نمادین را نیز به سرنوشتی مشابه مبتلا کرده است. شاید تا سال‌ها بعد، هربار حرف از «توسعه» و برنامه‌ریزی برای آن به میان بیاید، باید بندی را هم ضمیمه آن کنند که خسارت‌های ناشی از این اپیدمی را مدنظر قرار می‌دهد.
حقیقت آن است که که با وجود چالش‌ها، نگرانی‌ها و بعضا نومیدی‌ها؛ مسیر« توسعه» نمی تواند متوقف (به حتی بحران‌هایی از این دست) بماند. تقلای کشورهای مختلف جهان برای رهایی از بند سکون و رکودِ ناشی از بحران اپیدمی کرونا، حالا به یک رقابت نفسگیر بدل شده است.
جوامع شهری نیز از این ضرورت مستثنی نیستند و در مسیر احیای خود به رغم همه خسارت‌ها، در جنب و جوش‌اند چرا که باور مدیرانشان این است که یک پنجره شکسته و مرمت نشده(*)، دلالت بر سرمایه‌های اجتماعی و در سطوح بالاتر سرمایه های نمادین روبه تحلیل دارد و در اذهان عموم چنین تعبیر می شود که لابد ذی‌نفوذان و حتی کنشرگران اجتماعی نیز اهمیتی برای اصلاح قائل نیستند.
اینجاست که یک پنجره شکسته و بدون تعمیر، نمادی از رهاشدگی و بی تفاوتی را نسبت به سرنوشت شهر و جامعه در اذهان شکل می دهد.
توسعه عمرانی در کنار توجه به برنامه های اجتماعی که بازسازی اعتماد و باور جامعه را دنبال می کنند؛ در این بزنگاه آن ضرورتی است که نمی تواند از قلم و خاطر مدیران بیفتد. نهیب بزنیم به خودمان و به جامعه که؛«توسعه نباید متوقف بماند.»
نکته دیگری که نباید آن است که:
هیچ توسعه ای نمی تواند تنها در عنوان محدود بماند و به متن نرسد. گیرم مدیران عزم به تغییر و تعالی داشته باشند اما آیا متن جامعه که همان مردمانش هستند، همراه می شوند؟ آیا آماده مشارکت هستند؟ آیا اعتماد اجتماعی کافی به مجریان دارند؟
راقم این سطور باور دارد که این روزها جامعه ما به تقویت گزاره های مختلفی نیاز دارد: عزم مدیریتی، خِرد راهبری و انگیزه همراهی.
توضیح اضافه:
پنجره شکسته
(Broken Window Theory)
(ویلسون – کلینگ) از آن دست تئوری‌هایی است که بر چگونگی اصلاح رفتارهایی تمرکز دارد که اختلال در نظم و آرامش عمومی را موجب می‌شوند. این نظریه، بر این مهم تاکید می کند که حل مشکلات جزئی و اصلاح‌گری مستمر در زمان حال، راهبردهای مناسب برای جلوگیری از بروز خسارت های کلان در آینده هستند