مطابق پيشبينيهايي كه انجام شده بود، بعد از حصول توافق هستهاي قيمت ارز بايد كاهش مييافت، اما بهطور ناگهاني روند صعودي را پيش گرفت. بعد از توافق هستهای قرار شد تا داراييهاي بلوكه شده بعد از شش ماه به ايران برگردد. مطابق نظريههاي اقتصادي، وقتي كه مردم فكر ميكنند مقدار ارزي كه از خارج ميآيد بيشتر ميشود، دلار را خريداري نميكنند، زيرا اين نگاه وجود دارد كه در آينده قيمت ارز كاهش مييابد. برخي از افراد هستند كه در دنياي اقتصاد لقب سفته باز را دارند. سفته بازها افرادي هستند كه زماني كه قيمت ارز پايين است، به اميد اينكه در آينده قيمت افزايش يابد ارز را ميخرند و وقتي كه پيش بيني ميكنند كه قيمت در حال كاهش است سريعا آن را به فروش ميرسانند. عكس اين قضيه در ايران در حال وقوع است، يعني بهجای آنهايي كه دلار را نگه داشتهاند و حالا بايد بفروشند، مردم در حال خريد دلار هستند، آن هم با قيمت عجيب و غريب 3500 تومان كه رقم بالايي است. تمامي كارشناسان اقتصادي پيش بيني ميكردند كه وقتي توافق صورت گيرد قيمت ارز پايين ميآيد. اگر داراييهاي بلوكه شده هم پرداخت شود در واقع مقدار ارزي كه وارد كشور ميشود بيشتر ميشود. عامل مهمي كه در افزايش نرخ ارز ميتواند تاثیرگذار باشد روند كاهشي قيمت نفت است. قيمت نفت از 100 دلار به 42 دلار رسيده و درآمد نفتي ايران نيز كمتر شده است زيرا درصد فروش ما در بازارهاي جهاني كمتر از قبل شده است.
وقتي همه اينها را در كنار هم قرار ميدهيم و با توجه به حدود 20 ميليارد دلار ارز بلوكه شده كه قرار است بعد از توافق وارد كشور شود، ميتوان اميدوار بود تا با اين حجم ارز وارد شده به كشور قيمت ارز پايين بيايد. ممكن است دولت به دليل كاهش قيمت نفت آن مقدار پولي را كه براي بودجه كم ميآورد تبديل به ريال كند و آن را در داخل خرج ميكند كه اگر دلار را گرانتر به فروش برساند مقداري از آن كسري بودجه تامين ميشود. عوامل مختلفي در قيمت ارز نقش دارند اما قيمت 3500 توماني ارز قيمتي عجيب است كه با تئوريهاي اقتصادي همخوانی ندارد. بانك مركزي صندوق دولت است. مثل همه افراد جامعه كه داراي حسابي در بانكها هستند دولت نيز درآمدهايش را در بانك مركزي قرار ميدهد و اين دولت است كه تعيين ميكند كه چه مقدار پول از بانك مركزي خارج و خرج شود، همانطور كه اين دولت است كه ميداند ارز را چطور خرج كند. پس دو عامل مهم منفي در زمينه افزايش قيمت ارز وجود دارد كه يكي پايين آمدن قيمت نفت است و ديگري اينكه ممكن است بانك مركزي براي اينكه ميخواهد ريال به اندازه كافي به دولت بدهد، در حالي كه نميتواند بيشتر از آنچه كه بايد اسكناس چاپ كند، مجبور است تا قيمت ارز را بالا ببرد. نرخ تورم از 40 درصد به 15 درصد رسيده است و نميتوان با چاپ اسكناس اضافي دوباره نرخ تورم بالا را تجربه كرد. اين اقدام بانك مركزي باعث ميشود تا تقاضاي مردم و تورم خيلي بالا نرود و انضباط پيدا كند و دولت اميدوار است تا با اين روند تورم را در سال آينده به زير 10 درصد برساند. وجود همه اين عوامل در كنار هم باعث ميشود تا با روند افزايشي قيمت ارز مواجه شويم.
منبع: آرمان