دکتر علی مزیکی

استاد دانشگاه
در مورد اقتصاد مقاومتی تعاریف متعددی شده اما معتقدم تعریف درست از اقتصاد مقاومتی در حقیقت اقتصاد درست و سالم است. اقتصادی که بتواند طبق شیوه‌های علمی حرکت کند. زمانی که اقتصاد با موضوع سیاست عجین شود نمی‌توان کارایی آن را بالا برد بدین جهت به جای پرداختن به صحبت‌های کلی باید به تمام ابعاد و جزئیات اقتصاد پرداخت به گونه‌ای که بتوان ضمن ریشه کن کردن برخی از مشکلات مانند تورم، بیکاری و رکود به توسعه پایدار دست یافت.
اگر اقتصاد مقاومتی در چارچوب مفاهیم علمی تعریف شود ایران در مقابل شوک‌های متعدد بیمه می‌شود و با هیچ تلنگری متغیرهای اقتصادی دستخوش نوسان نمی‌شود. زمانی که تحریم، بخش‌های اقتصادی و بخصوص تولید را هدف گرفت به یکباره کشور با افزایش نرخ ارز، کاهش بیکاری و رکود مواجه شد، از این‌رو اگر اقتصاد مقاومتی از قبل اجرایی شده بود قطعاً نوسان‌ها به شکلی که رخ داد، حادث نمی‌شد. برخی‌ها تصور می‌کنند اقتصاد مقاومتی یک موضوع عجیب و غریب است که برای حرکت در آن مسیر باید برنامه‌های پیچیده داشته باشیم اما کسانی که با علم اقتصاد آشنا هستند می‌دانند که اقتصاد مقاومتی حرکت در مسیر درست است، مسیری که مانع از هرگونه فساد شود و تولید‌کنندگان در فضای رقابتی بتوانند فعالیت کنند. از سویی استفاده از افراد کارشناس و متخصص هم نکته مهمی است که در بدنه اقتصاد به آن نیاز است. تا زمانی که اقتصاد ایران طبق مباحث سیاسی باشد و این بخش اثرگذاری بیشتری نسبت به علم داشته باشد رشد اقتصادی میسر نخواهد شد.
عنوان می‌شود که اقتصاد مقاومتی نمی‌تواند طبق مباحث علمی باشد، چرا که شرایط اقتصادی ایران به گونه‌ای نیست که طبق قواعد علمی برای آن راهکار مشخص کرد. اما چنین صحبتی قابل قبول نیست و کلی گویی صرف است. لذا دولتمردان چاره‌ای جز حرکت طبق مباحث علمی ندارند. در سایر کشورها هم که اقتصاد مقاومتی انجام شده بر اساس علم اقتصاد بوده است. شاید علم بهترین راه را در اختیار ما قرار ندهد اما گریزی از علم نباید داشته باشیم. اقتصاد مقاومتی در یک سال اخیر توسط دولتمردان تا حدودی مورد توجه قرار گرفته است. همان‌طور که قابل لمس است نرخ تورم به کمتر از 16 درصد رسیده است. تحقق چنین امری دستوری نیست و باید طبق مفاهیم علمی و تخصصی حرکت شود.
خوشبختانه دولت یازدهم به این موضوع پایبند است که ضمن استفاده از تجربیات سایر کشورها به مباحث علمی توجه کند و متغیرهای اقتصاد را طبق آن تغییر دهد. وقتی نرخ ارز در یک سال اخیر در مقایسه با سال‌های گذشته کمترین نوسان را داشته است این موضوع نشان می‌دهد دولت یازدهم در جهت اقتصاد مقاومتی حرکت کرده است و نمی‌توان این امر را انکار کرد یا گفت ناآگاهانه ایجاد شده است. همچنین میزان تولید افزایش پیدا کرده و رغبت سرمایه‌گذاران برای سرمایه‌گذاری بیشتر شده است. لذا برای آنکه فرآیند ایجاد شده استمرار پیدا کند دولت راهی را که پیش گرفته باید ادامه دهد. معتقدم سیگنال‌های اقتصاد نسبت به گذشته بهبود یافته است و این مهم برای سال آینده هم ادامه
خواهد داشت.
از آنجا که میزان وابستگی به درآمدهای نفتی هم در بودجه سال 94 به یک سوم کاهش یافته است دولت باید برای محقق شدن سایر درآمد‌ها مانند مالیات و... برنامه‌ریزی کند. لذا می‌توان امیدوار بود اقتصاد مقاومتی که به تعبیری می‌شود آن را اقتصاد سالم و درست خطاب کرد با سرعت بیشتری اجرایی خواهد شد. با پیاده‌سازی اقتصاد مقاومتی بخش تولید بالاترین بهره را خواهد برد، چرا که رشد تولید و پیشرفت در صنعت این امکان را به کشور می‌دهد که در مقابل شوک‌های مختلف مقاوم‌تر شود. بیان مقابله با شوک به منزله پیش‌بینی ادامه تحریم‌ها نیست اما باید پذیرفت اقتصادی موفق است که در مقابل اتفاق‌های غیر قابل پیش‌بینی آسیب پذیر نباشد.  اگر بحران مالی در جهان رخ می‌دهد قطعاً این امر به اقتصاد ایران هم لطمه می‌زند. لذا در چارچوب اقتصاد مقاومتی و حرکت درست در این بخش می‌توان در مقابل این مشکلات ایستادگی کرد و بحران‌ها را از بین برد. ایران در حال حاضر با مشکلات مختلفی چون بیکاری، رکود و روابط ناسالم اقتصادی روبه‌رو است. لذا برای حذف این مشکلات و جلوگیری از ادامه یافتن آن باید طبق اقتصاد مقاومتی در قالب علم اقتصاد حرکت کرد.

منبع: ایران