فقط کافی است کمی به اعدد رشد شاخص کل بورس در ماه ها و هفته های گذشته نگاهی داشته باشیم تا متوجه شویم که رشد کاذبی که از آن صحبت می شود به چه معنی است.

رشد عجیب شاخص های بورس تهران در روزها و هفته ها و چند ماه گذشته حالا باعث شده که کارشناسان و مسئولان بورس نگران این رشد هیجانی شوند و با اقداماتی بکوشند رشد منطقی را جایگزین روند به وجود آمده کنند. شب گذشته حسن روحانی رئیس جمهور در جلسه شورای اقتصاد با اشاره به اینکه تمامی دستگاه های دولتی طبق ضوابط و مقررات اعلام شده، موظف به عرضه سهام شرکت های خود در بورس هستند، گفت:« هیجان زدگی کاذب نباید بورس را متاثر کند. از این نظر رشد شاخص های بورس باید طبق پایه های علمی دقیق و بر اساس منطق بازار سرمایه پیش برود. مدیریت بازار بورس باید با اعمال مقررات احتیاطی لازم و مراقبت دقیق به جامعه و مردم این اطمینان را بدهد که سرمایه گذاری آن ها در بورس استحکام لازم را دارد، لذا بهتر است در این زمینه با جدیت بیشتر عمل کنند.»

فقط کافی است کمی به اعدد رشد شاخص کل بورس در ماه ها و هفته های گذشته نگاهی داشته باشیم تا متوجه شویم که رشد کاذبی که از آن صحبت می شود به چه معنی است. شاخص بورس تهران از سال 1345 (زمانی که قانون آن مصوب و تاسیس شد) تا بهمن 1396 (50 سال) تنها 100 هزار واحد رشد کرده بود ولی از بهمن 1396 تا 6 اسفند 1398 (سال گذشته) 400 هزار واحد دیگر رشد کرد و به 500 هزار واحد رسید و از اسفند سال گذشته تاکنون باچنان سرعتی بالا رفته که غیرقابل تصور است تاجایی که هم اکنون شاخص کل به بیش از یک میلیون و 740 هزار واحد رسیده است. شاخص کل بورس از 12 خرداد تاکنون از یک میلیون واحد به یک میلیون و 750 هزار واحد رسیده (750 هزار واحد رشد) و از 6 اسفند 98 تاکنون (5 ماه) یک میلیون و 200 هزار واحد رشد کرده است.

اما نگرانی از رشد کاذب و حباب گونه بازار سرمایه به حدی از سوی مسئولان بورس جدی شده است که دو روز پیش معاملات یک روز شستا باطل شد. روز دوشنبه ۸۷۰۰ فقره معامله در نماد شستا رخ داد که سبب شد ارزش بازار این نماد ۳ هزار میلیارد تومان و ارزش معاملات انجام شده برای این نماد ۲ هزار میلیارد تومان برآورد شود که در تاریخ بورس ایران بی نظیر بوده است. در این روز ارزش سهام شستا ۳۷ درصد رشد کرد و کشف قیمت نهایی، ۳,۸۴۰ تومان اعلام شد؛ قیمت سهام شستا در معاملات ابتدایی ۲,۷۸۹ تومان بود که با این رشد ۳۷.۶ درصدی، بازدهی بزرگی برای سهامداران رقم زد. اما در نهایت این عدد و رقم ها باعث شد تا ناظر بازار، معاملات نماد شستا به دلیل تأثیر بیش از این نماد (22 هزار واحد) برشاخص کل در یک روز و نگرانی از ایجاد هیجان کاذب و حباب باطل کند.

مسعود خوانساری رئیس اتاق تهران اردیبهشت ما در پیام توییتری نوشت: «اگرچه به علت وجود تورم بالای ۴۰ درصد و افزایش قیمت ارز و کاهش سود سپرده‌های بانکی، رشد شاخص بورس تا اندازه‌ای طبیعی به نظر می‌رسد اما سیاستگذاران باید به فکر چگونگی مواجهه با این رشد باشند تا در صورت ترکیدن حباب، از بروز بحران جلوگیری کنند. تسهیل پذیرش شرکت‌ها به بورس و عرضه سهام‌های دولتی نمونه‌ای از تصمیمات ضروری در این زمان است.»

اتاق تهران