به سهم های عرضه اولیه چقدر اعتماد کنیم؟

جواد غیاثی کارشناس بورس

بورس تهران هفته ماقبل نهایی بهمن را هم صعودی پشت سر گذاشت. شاخص کل بیش از 3 درصد معادل 14 هزار واحد رشد کرد و ریزش قابل توجه روز دوشنبه هم نتوانست بازار را از تداوم روند صعودی باز دارد. روز چهارشنبه شاخص کل توانست به یک قله تاریخی جدید در نزدیکی 460 هزار واحد برسد. موضوعی که فکر کردن به شاخص در سطح 500 هزار واحد را به امری آسان تبدیل کرده است. با همه این ها، اما، برای کسانی که می‌خواهند سبد سهام خود را تغییر دهند و یا پول بیشتری وارد بازار کنند، انتخاب سهم های جدید آسان نیست. چرا که منطق قیمت‌گذاری و ارزشیابی سهام درباره درصد بسیار زیادی از بازار به طور کلی نامعتبر شده است.  امروز  مرور روش های تحلیل و سبدچینی در بازار این روزها می پردازیم و سهم های عرضه اولیه را به عنوان یکی از مطمئن ترین سهم های بازار در سال جاری (حتی بعد از رشد اولیه 50 درصدی و بازشدن صف های خرید) بررسی می‌کنیم.

روش تحلیل و تصمیم گیری

در روزهای صعود سهام

این روزها، بی شک روش تحلیل بنیادین برای سبدچینی، مخصوصا با اهداف کوتاه و میان مدت، کم خاصیت شده است. حداقل این است که چیدن همه سبد بر اساس تحلیل صرفا بنیادین، نمی تواند تصمیم پایداری باشد. چرا که بازار با مبانی دیگری در حال رشد است و چیدن سبد بر اساس تحلیل بنیادین، احساس عفب ماندگی از بازار را در شما تقویت خواهد کرد.

لذا یک کار منطقی این است که بخش مطمئنی از سبد دارایی خود را – مثلا 50 تا 70 درصد- در سهم های دارای پشتوانه بنیادین سرمایه گذاری کنید و مابقی را در همراهی با بازار به سهم های دارای تقاضای قوی اختصاص دهید.

البته، روش تحلیل تکنیکال هم، شاید این روزها خیلی به کار نیاید و پیام های درستی برای شما مخابره نکند. برخی معتقدند در بازار پرهیجان و پرنوسان و البته مجموعا صعودی این روزها، فیلترنویسی و همراهی با جهت نقدینگی بهترین بازدهی ها را می دهد. البته این گونه روش ها نیاز به صرف زمان زیاد، دقت بالا و آموزش کافی دارد. به گونه ای که ممکن است هزینه زمان و آموزش بخش زیادی از سود شما را خنثی کند. ضمن اینکه هیچ روشی، نمی تواند شما را از ریسک های بالای بازار این روزها در امان بدارد.

چند اصل ساده در بازار صعودی

در شماره 14 دی ماه، چند اصل ساده در خصوص نحوه سبدچینی در بازار این روزها را بررسی کردیم. از جمله گفتیم که یک «سبد متنوع» از 3 گروه سهام تشکیل دهید: سهم های بنیادین ،سهم های دارای پتانسیل افزایش سرمایه و سهم های مورداقبال بازار. اصول دیگر این بود که فارغ از هر نوع تحلیل مورداستفاده، سهم موردنظر خود را «مدتی تحت نظر بگیرید» و «بازی بازیگران آن را بشناسید». وقتی نقدینگی همه کاره بازار است، باید بازی بازیگران و نقدینگی را خوب شناخت. نهایتا با لحاظ «اصل نقدشوندگی»، سبد خود را تکمیل کنید.

نوسان گیری در بازار صعودی؟ چرا؟!

به موارد فوق این قاعده را هم اضافه کنید که «در بازار صعودی، نوسان گیری سود بیشتری نمی دهد». وقتی بازار صعودی است، معاملات پرتعداد و نوسان گیری (بر هر مبنایی که باشد؛ از تحلیل تکنیکال تا فیلترنویسی و هوش مصنوعی) ممکن است بازدهی شما را از متوسط بازار هم پایین تر بیاورد. بلکه همراهی با بازار و سهم هایی که خرید کرده اید، نهایتا شما را به بازدهی بهتری می رساند. بازار به طور کلی صعودی است اما برخی روزها نوسان های سنگین از منفی 5 به مثبت 5 و برعکس هم دارد. طمع استفاده از این نوسان های 10 درصدی، ممکن است شما را به راحتی دچار زیان های 10 درصدی کند. لذا وقتی بازار بی دردسر صعودی است با آن همراهی کنید و روی سهم هایی که با هر روشی مناسب تشخیص داده اید برای بازه های چند هفته ای پایبند بمانید.

بازی شیرین عرضه اولیه ها

یکی از گروه هایی که این روزها می تواند یک بخش از سبد شما را تشکیل دهد، سهم های عرضه اولیه است. البته واضح است که در روزهای بعد از عرضه اولیه، شما به راحتی نمی توانید تعداد دارایی خود از این سهم ها را افزایش دهید. اما نکته جالب بازار سال 98 این است که عرضه اولیه ها، حتی بعد از نوسان 50 درصدی و بازشدن صف های خرید هم، دوباره وارد فاز صعوی قوی می شوند. لذا فرصت ورود به سهم های عرضه اولیه وجود دارد.

کارنامه بازدهی عرضه اولیه های سال 98

 چنان که جدول  نشان می دهد، سهم دارویی درهآور، بعد از عرضه اولیه بیش از 1200 درصد بازدهی داده است. بعد از این سهم، نمادهای وآوا و کویر که اخیرا عرضه شدند نیز بازدهی های فوق العاده ثبت کردند. این سهم ها حتی بعد از بازشدن صف خرید، بعد از چند روز اصلاح مختصر دوباره مورد اقبال قرار گرفتند و قویا رشد کردند. برخی انتظار دارند که در صورت ماندگاری جو خرید و فشار نقدینگی در بازار، عرضه اولیه های جدید، هم مسیر مشابهی را طی کنند. مثلا فروی جا پای کویر بگذارد و ومهان جای پای وآوا. البته باید طبق قواعد فوق، وضعیت سهم ها، حجم سهام شناور، بازیگران هر سهم و جو عمومی بازار هم موردتحلیل و بررسی قرار گیرد. این سهم ها گاهی پروژه می شوند و بر این اساس نقدینگی زیادی به سمت آن ها سرازیر می شود. البته این شرایط پرریسک هم هست. مثلا سهم وآوا بعد از رشد بیش از 500 درصدی حدود یک هفته تمام در مسیر نزولی قرار گرفت و بیش از 20 درصد نسبت به قله خود افت کرد و فرصت فروش هم نداد! 

سخن آخر؛ باز هم تنوع و سبدچینی مطمئن

البته واضح است که باید بخش کوچکی از دارایی خود را به این بخش از سهام اختصاص دهید. در واقع بعد از اختصاص بخش مطمئنی از دارایی خود به سهام های دارای پشتوانه و نقدشونده و حمایت شونده، جهت همراهی با بازار می توانید بخشی از دارایی – 10 تا 20 درصد- به این سهم های پرتقاضا و پراقبال اختصاص دهید. درصدهای پیشنهادی ما، یک بازه کلی است اما شما می توانید با توجه به روحیه و سطح ریسک پذیری خود، میزان اختصاص پول به سهم های پرریسک را تغییر دهید.

منبع: خراسان