ماجرا از تصویر یک صورت حساب شروع شد؛ صورت‌حسابی از یک بیمارستان که در آن هزینه استهلاک دستگاه محاسبه و از بیمار دریافت شده بود؛ تخلفی که البته از سوی وزارت بهداشت پاسخ داده شد...
، اخیرا تصویر صورت‌حساب یک بیمارستان خصوصی در فضای مجازی دست به دست شد که نشان می‌داد بیمارستان هزینه استهلاک دستگاه را نیز از بیمار دریافت کرده است؛ هرچند که ظاهرا هزینه استهلاک دستگاه‌های درمانی باید از سوی بیمه‌ها به بیمارستان پرداخت شود و گویا بعضا بیمه‌ها این هزینه را پرداخت نمی‌کنند. با این حال باز هم اخذ این وجه از بیمار درست نیست و به نوعی تخلف محسوب می‌شود.
نظر وزارت بهداشت درباره صورت‌حساب جنجالی
البته باید توجه کرد که بیمارستان‌ها سیستم مالی، اداری و مدیریتی خاص خود را داشته و بسیاری از این بخش‌ها با پزشکان ارتباط مستقیمی ندارند، اما به هر حال سرعت انتشار تصویر مذکور در رسانه‌ها و فضای مجازی به حدی بود که وزارت بهداشتی‌ها نیز به موضوع ورود کرده و با اعلام تخلف بودن چنین اقدامی اعلام کردند که با بیمارستان مذکور برخورد کرده‌اند.
بر این اساس دکتر علیرضا عسگری- مدیرکل دفتر نظارت و اعتباربخشی وزارت بهداشت نیز در واکنش به صورت‌حساب مذکور و اخذ هزینه استهلاک دستگاه از سوی بیمارستان به ایسنا، گفت: طبق اظهار کارشناسی وزارت بهداشت اخذ چنین وجهی حتی تحت عنوان هزینه استهلاک وسایل تشخیصی، مبنای قانونی نداشته و خلاف رویه‌های مورد تایید وزارت بهداشت است.
وی افزود: البته برخورد لازم با بیمارستان مذکور در این باره انجام شده و رویه موجود بلافاصله اصلاح شد.
اما روی دیگر این جنجال که موضوع را از روند معمول رسیدگی به آن خارج کرد، واکنش متفاوت برخی رسانه‌ها به این موضوع بود، صحبت‌هایی که البته خون جامعه پزشکی را به جوش آورد و بلافاصله با واکنش انجمن‌های علمی پزشکی همراه شد و در ادامه هم انتقاد تند رییس سازمان نظام پزشکی را به دنبال داشت.
حال باید پرسید چگونه می‌توان به صورتی منطقی و دور از هیجان چنین مباحثی را مطرح کرد تا علاوه بر پیگیری تخلف و احقاق حقوق مردم، انگشت اتهام هم به سمت تمام جامعه پزشکی که عمدتا با تلاش و به صورت شبانه‌روزی در همه نقاط کشور، اعم از محروم، حاشیه‌ای و... در حال ارائه خدمت به مردمان سرزمین‌مان هستند، نشانه نرود؟.
در این زمینه دکتر احسان شمسی‌کوشکی- دبیر کمیسیون اخلاق پزشکی سازمان نظام پزشکی در گفت‌وگو با ایسنا، گفت: در حال حاضر بسیاری از افراد جامعه پزشکی کشور در دورترین مناطق کشور، خدمت‌رسانی می‌کنند و متخصصین رشته‌های مختلف خدمات پزشکی را که در تهران و شهرهای بزرگ ارائه می‌شوند، در شهرهای مرزی ما هم ارائه می‌دهند. در حالیکه در گذشته اصلا چنین امکانی وجود نداشت. برخلاف تمام رشته‌ها، جامه پزشکی در هر دوره اعم از عمومی، تخصص و فوق‌تخصص باید طرح اجباری خدمت در مناطق محروم را بگذرانند. بنابراین پزشکان طرح را پذیرفتند و هر کجا که دولت بگوید، برای خدمت به مردم می‌روند و کار می‌کنند. چنین موضوعی به ظاهر ساده است، اما باید دید که تاثیر طرح در زندگی روزمره پزشکان چگونه است. به هر حال پزشکی که دوره تخصصی خود را تمام کرده، یا در سنی است که ازدواج کرده یا در شُرف ازدواج است و یا بچه دارد و بعد از چند سال کار کردن در مناطق دورافتاده، می‌تواند حق طبابت در شهرهای بزرگ را کسب کند.
وی با بیان اینکه بسیاری از پزشکان در بیمارستان‌های دولتی کار می‌کنند و معمولا کارانه‌هایشان با تاخیرهای یکساله به آنها پرداخت می‌شود، می‌گوید: با همه این مسائل پزشکان کارشان را انجام داده و به مردم ارائه خدمت می‌کنند. حال نتیجه این اقدامات سیستم سلامت کشور که شامل پزشکان و پرستاران و... نیز هست، این شده که شاخص‌هایی چون امید به زندگی افزایش یافته و با کشورهای اروپایی قابل مقایسه است، مرگ و میر مادران، اطفال زیر یکسال و... نیز کاهش یافته و پیچیده‌ترین اقدامات پزشکی در کشور قابل انجام است؛ در حالیکه یک زمانی در کشور بیماران برای یک جراحی قلب باید به اروپا می‌رفتند.
سیستم مالی بیمارستان با پزشکان ارتباط مستقیم ندارد
شمسی‌کوشکی تاکید می‌کند: بنابراین با وجود همه مشکلات، جامعه پزشکی تمام تلاشش را می‌کند. البته جامعه پزشکی هم مانند هر گروه دیگری از خطا مبرا نیست. به هر حال در هر شغل و حرفه‌ای ممکن است، آسیب‌هایی وجود داشته باشد. صورت‌حسابی هم که اخیرا منتشر شده، حتی اگر واقعیت داشته باشد، به پزشک ارتباطی ندارد. زیرا پزشک و پرستار در بیمارستان کارشان را انجام می‌دهند. بیمارستان سیستم مالی، اداری و مدیریتی دارد که بسیاری از این بخش‌ها با پزشکان ارتباط مستقیمی ندارند. اگر هم یک موسسه‌ای پولی بابت استهلاک دستگاه از بیماران دریافت کند، به جیب تنها کسی که نمی‌رود، پزشک است.
وی با اشاره به طرح متفاوت مساله دریافت هزینه استهلاک دستگاهی در یک بیمارستان از سوی رسانه ملی، می‌گوید: اینکه تمام جامعه پزشکی را مخاطب قرار دهیم، بسیار غیرمنصفانه است. بنابراین یک مجری در رسانه ملی باید مراقب پیامد صحبت‌هایش باشد؛ چراکه این رسانه ملی است و مردم باید به چشم ارگانی قابل اعتماد به آن نگاه کنند. در عین حال طبق سامانه ارزشیابی و اعتباربخشی بیمارستان‌ها، همه بیمارستان‌ها موظفند هر سه ماه یکبار از بیمارانی که در بیمارستان بستری می‌شوند، رضایت‌سنجی کنند و این موارد به صورت مرتب بررسی می‌شود. بنابراین تمام تلاش وزارت بهداشت و سازمان نظام پزشکی این است که مردم راضی باشند.
شمسی‌کوشکی تاکید می‌کند: وقتی مردم به سیستم سلامت و جامعه پزشکی بی‌اعتماد شوند، اولین کسی که ضرر می‌کند، خود مردم هستند. زمانی که مردم بیمار می‌شوند، نمی‌توانند به بیمارستان و پزشک مراجعه نکنند، و ناگزیر ممکن است به بیش از یک پزشک مراجعه کنند؛ زیرا نمی توانند به راحتی به پزشک اعتماد کنند و حتی اگر بهترین اقدام پزشکی هم برایشان انجام شود، باز هم فکر می‌کنند که احتمال دارد پزشک اقدام نادرستی انجام دهد. روشن‌تر از روز است که بی‌اعتمادی مردم نسبت به سیستم سلامت، بیشتر به ضرر تک تک مردم خواهد بود.
دبیر کمیسیون اخلاق پزشکی سازمان نظام پزشکی ادامه می‌دهد: اگر کسی واقعا تمایل داشته باشد که به این مسائل بپردازد، باید مستنداتش را به مراجع ذی‌صلاح ارائه دهد و سپس بر اساس مستندات موجود پاسخ بخواهد. اگر پاسخ غیرمنطقی دریافت کرد، آن زمان رسانه‌ها می‌توانند نقش خود را ایفا کنند. در عین حال باید توجه کرد که خبری و رسانه‌ای کردن مسائل هم اخلاقیات حرفه‌ای خود را دارد و لحن حرفه‌ای مخصوص به خود را می‌طلبد. نه اینکه با لحن فکاهی، زخم‌زبان و تحقیرآمیز به مسائل بپردازند.
شمسی‌کوشکی تاکید می‌کند: در این مساله خاص هم باید بررسی شود که چه کسی مسئول صدور چنین فاکتوری است. در نهایت هم مساله باید به صورت عمقی ریشه‌یابی شده و مورد بحث قرار گیرد و حداقل خبررسانی آن دقیق باشد. کجای مملکت پزشک در بیمارستان فاکتور یا صورت‌حساب صادر می‌کند.
دبیر کمیسیون اخلاق پزشکی سازمان نظام پزشکی ادامه می‌دهد: در عین حال رویکرد جامعه پزشکی، رویکرد اصلاحی است. جامعه پزشکی این روزها در تلاش است که بتواند با همه کمبودها خدمات سلامت را مانند گذشته ارائه دهد و نباید وقت و انرژی آنها را صرف چنین مسائلی کرد. در حال حاضر کشور بیش از هر چیز نیاز به همدلی و همراهی دارد.
تبلیغ پزشکی در سیما بدون تایید نظام پزشکی!
شمسی‌کوشکی در ادامه صحبت‌هایش همچنین با بیان اینکه در حال حاضر مشکل عمده ما با صدا و سیما بحث تبلیغات پزشکی است، می‌افزاید: طبق قانون مصوب جمهوری اسلامی قبل از اینکه هر تبلیغی در حوزه پزشکی انجام شود، باید به تایید سازمان نظام پزشکی و کمیسیون مربوطه برسد. در حالیکه متاسفانه می‌بینیم که این مساله اصلا رعایت نمی‌شود. در مسائلی که جنبه پزشکی دارد، اولین کاری که صداو سیما باید انجام دهد، هماهنگی با سازمان نظام پزشکی است. به عنوان مثال اگر می‌خواهند فردی را به عنوان کارشناس به رسانه دعوت کنند، باید با سازمان نظام پزشکی هماهنگ کنند. زیرا بسیاری از این برنامه‌ها جنبه تبلیغی دارد. همکاران ما را که دعوت می‌کنند، به صورت تبلیغاتی با آنها برخورد می‌کنند. این کار قاعدتا مورد تایید نظام پزشکی نیست.
وی تاکید کرد: در عین حال اگر برنامه‌سازان می‌خواهند فردی را به عنوان کارشناس در حوزه پزشکی دعوت کنند، آن زمان می‌توانند رسما از سازمان نظام پزشکی درخواست کرده و سازمان نظام پزشکی هم قطعا استقبال می‌کند و خودش کارشناسان مورد وثوق سازمان را معرفی خواهد کرد، اما در حال حاضر به هیچ عنوان چنین روندی طی نمی‌شود. بنابراین ما پیشنهاد می‌کنیم چنین اقدامی را انجام دهند و از دانشگاه‌های علوم پزشکی استعلام کرده و از سازمان نظام پزشکی برای کارشناسان استعلام کنند؛ چراکه فردی که به عنوان کارشناس در تلویزیون حضور پیدا می‌کند، باید مورد وثوق ۱۰۰ درصدی باشد. زیرا مردم به صحبت‌هایش اعتماد می‌کنند. همچنین این فرد نباید تعارض منافع داشته باشد.
ایسنا