بازگشت سرمایه به شهر برای مشــــــهدیهاخبــــری خوشحالکننده است. در شرایطی که مردم در شهرهای مختلف با مشکلات اقتصادی بسیار زیادی دست و پنجه نرم میکنند، تلاش برای بازگشت سرمایهگذار به شهر کاری بس دشوار است، آن هم در شهری که مدیران گذشتهاش تا جایی که توانسته بودند سرمایهپراکنی کرده بودند. پروژههای بلاتکلیف و فرار سرمایهگذاران بخشی از میراث بزرگی است که از دوره گذشته بر دوش شورای پنجم باقی مانده است.
اما شورای پنجم که با شعار تلاش برای بازگشت سرمایهگذاران و رونق شهر به عرصه آمد، تا امروز توانسته است موانع پیش روی ٨٠ درصد پروژههای مشارکتی بلاتکلیفی را که از دورههای گذشته مدیریت شهری برای این دوره مدیریت شهری به ارث مانده بود برطرف کند، پروژههایی که طی سالهای گذشته سرنوشتشان در هالهای از ابهام قرار داشت و اکنون سر و سامان گرفتهاند. این خبری است که معاون اقتصادی شهردار در گفتوگو با شهرآرا آن را تأیید میکند و از اقدامات مدیریت شهری برای تعیین تکلیف پروژههای مشارکتی میگوید. رضا خواجهنائینی از گذشته پروژههای مشارکتی در شهر اینطور روایت میکند: از سال ٨٢ موضوع انعقاد قرارداد پروژههای مشارکتی بین شهرداری و بخش خصوصی آغاز شد و در اولین قراردادها، ٢ پروژه سلمان و مجد کلید خوردند. از سال ٨٨ با تشکیل ٢ نمایشگاه سرمایهگذاری در مشهد، موضوع تعریف پروژههای مشارکتی در مدیریت شهری شکلی جدی به خود گرفت. از همان زمان، مقرر شد که برای اجرای این پروژهها مصوبه شورای اسلامی شهر دریافت شود. عزم شهرداری مشهد در ساماندهی پروژههای مشارکتی بلاتکلیف در حرف خلاصه نشد بلکه در همین مدت تلاش شد که گره کور برخی از آنها با ترغیب سرمایهگذاران باز شود. رئیس کمیسیون اقتصادی، سرمایهگذاری و مشارکتهای شورای اسلامی شهر مشهد در این باره میگوید: اجرای پروژههای مشارکتی در این دوره از مدیریت شهری با اعمال اصلاحاتی در روشهای سرمایهگذاری ادامه خواهد یافت. نگاه ما در کمیسیون اقتصادی شورای پنجم این است که سرمایهای را که در قالب پروژههای مشارکتی و سرمایهگذاری در شهر زمینگیر شده است با بررسی مشکلات و مسائل مربوط و حل آنها، به چرخه فعالیت بازگردانیم.
احمد نوروزی با بیان اینکه اجرای پروژهها به صورت مشارکتی در این دوره از مدیریت شهری نیز ادامه خواهد یافت ادامه میدهد: مدیریت شهری در تلاش است مشکلات پروژههای مشارکتی مربوط به دورههای گذشته را حل و با عبور از فضای منفی، سرمایه جدید جذب کند. برای گذر از نارضایتیها در بخش سرمایهگذاری، نیازمند ایجاد اصلاحاتی در روشهای سرمایهگذاری و مشارکت با بخش خصوصی در اجرای پروژهها هستیم. خواجهنائینی، معاون اقتصادی شهرداری مشهد، هم با ذکر برخی از مصادیق، به تلاش شورای شهر و مدیریت شهری برای حل مشکلات پروژههای مشارکتی اشاره میکند و میگوید: پروژه پایتخت که از سال ٨٨ تاکنون به دلایل مختلف بلاتکلیف مانده بود، در این دوره مدیریت شهری تعیین تکلیف شد. پروژه حریر هم که بخش زیادی از تملکهای آن انجام نشده بود، با تصویب لایحه اقاله آن در شورای شهر، به صورت کامل در اختیار شهرداری مشهد قرار گرفت.
او به تصویب ۵ پروژه مشارکتی جدید در شورای پنجم هم اشاره میکند: علویه اولین پروژه مشارکتیای بود که در این دوره شورا به تصویب رسید، و عملیات اجرایی آن در قالب ساخت واحدهای مسکونی ارزانقیمت برای افراد کمبرخوردار آغاز شده است. در همین راستا، بهتازگی پروژه مشارکتی شاملو هم به منظور ساخت ٢ هزار و ١٠٠ واحد مسکونی تصویب شده است که بهزودی ابلاغ میشود. خواجهنائینی همچنین به تهیه ۵٣ بسته سرمایهگذاری در این دوره مدیریت شهری اشاره میکند و میگوید: طبق دستور شهردار مشهد، از این پس پروژههای سرمایهگذاری صرفا از طریق انتشار فراخوان واگذار خواهند شد.
«صدر» جان گرفت
یکی از پروژههایی که تا قبل از شورای پنجم فراز و نشیبهای بسیاری را تجربه کرده بود پروژه صدر است، پروژهای که با هدف ساماندهی صنف پوشاک خیابان هفدهِ شهریور و ساخت هتل، سالها قبل کلید خورده بود اما در بلاتکلیفی به سر میبرد. معاون اقتصادی شهردار به تشریح اقدامات مدیریت شهری برای رفع مشکلات این پروژه میپردازد و میگوید: بزرگترین مشکل پروژه مشارکتی صدر که باعث وقفهای طولانی در روند اجرای آن شد، تملک نشدن بموقع اراضی مربوط به پروژه از سوی مدیریت شهری در دوره گذشته بود. البته در دوره جدید مدیریت شهری، موانع پیش روی پروژه صدر برداشته شده است، به طوری که پروژه مذکور با وجود فروش سهمالشرکه شهرداری مشهد، اکنون در ٢١ طبقه (٢ طبقه منفی و ١٨ طبقه مثبت) از سوی سرمایهگذار مجرب و با سابقه در حال ساخت است.
۴٠ پروژه مشارکتی
آمارها نشان میدهد که در مجموع، تاکنون ۴٠ پروژه مشارکتی بین شهرداری مشهد و سرمایهگذار بخش خصوصی کلید خورده است. از این تعداد ١٠ پروژه به دلایل مختلف مانند منفی بودن توانسنجی یا ارائه نکردن تضامین از سوی سرمایهگذار منتفی شده است. نائینی با بیان اینکه اکنون ٢٠ پروژه مشارکتی در حال اجراست تأکید میکند که از سال ٩۴ سیاست مدیریت شهری به این سمت سوق پیدا کرده است که سهمالشرکه خود را به سرمایهگذار واگذار و سرمایه ایجادشده را صرف اجرای پروژههای جدید کند.
معاون اقتصادی شهردار مشهد با بیان اینکه سرمایهگذاران متقاضی خرید سهمالشرکه مدیریت شهری در پروژههای مشارکتی بودند تصریح میکند: سرمایهگذاران به دنبال دریافت وام با استفاده از اسناد پروژه یا پیشفروش برخی از واحدها بودند اما به دلیل مالکیت بخشی از سهام پروژهها از سوی شهرداری مشهد، این امکان فراهم نبود. وی در ادامه توضیح میدهد: بخش خصوصی برای بازگشت سرمایه خود به دنبال این بود که حتی با ارائه تخفیفات ویژه بخشی از سهمالشرکه خود را واگذار کند اما مدیریت شهری بدون دریافت مصوبه شورا نمیتوانست سرمایهگذار را همراهی کند. خواجهنائینی میافزاید: پس از بررسی کارشناسی، مدیریت شهری به این نتیجه رسید که بهتر است سهمالشرکه خود را در پروژههای مشارکتی واگذار کند اما برای تحقق آن باید برخی از مشکلات قراردادی پروژهها حل و فصل میشد که تحقق این موضوع نیازمند مصوبه شورای اسلامی شهر بود.
وی با بیان اینکه ٢٠ پروژه مشارکتی با حدود ۴ هزار میلیارد تومان حجم سرمایهگذاری برای شورای پنجم به ارث گذاشته شده است خاطرنشان میکند: در آغاز فعالیت دوره جدید مدیریت شهری، اقدامات لازم برای تعیین تکلیف پروژهها و رفع مشکلات آنها انجام شد به طوری که تاکنون وضعیت ٨٠ درصد پروژهها روشن شده است.