٦٥ مسأله نظام بانکداری، بخش بیست‌ودوم

بیژن بید‌‌‌‌‌آباد‌‌‌‌‌

 اقتصاد‌‌‌‌‌د‌‌‌‌‌ان

همزمان با بررسی و اصلاح پیش‌نویس تازه قانون بانکداری بدون‌ربا در مجلس، دکتر بیژن بیدآباد اقتصاددان و محقق با بررسی تطبیقی و تحلیلی بخش‌های مختلف این قانون و همچنین مناسبات فعلی نظام بانکداری ایران تمام مشکلات موجود را شناسایی و در قالب ٦٥ مسأله اساسی بانکداری ایران طرح کرده و برای هریک از آنها یک راه‌حل پیشنهاد کرده است. براین اساس تمام مسائل و مشکلات و راه‌حل‌های ارایه شده در این مقاله به صورت مسلسل به چاپ خواهد رسید.
دراین شماره مباحث مربوط سیستم یکپارچه بانکی به‌عنوان چهارمین محور مشکلات بانکی آغاز می‌شود.
محور چهارم: سیستم یکپارچه بانکی
مساله پنجاه‌ونهم: جزیره‌ای بودن حوزه فعالیت نرم‌افزارها
عدم ارتباط سیستماتیک نرم‌افزارها با یکدیگر عملاً باعث شده که همگامی سیستم‌های نرم‌افزاری با یکدیگر به شدت پایین باشد و نتوان این سیستم‌ها را در ارتباط با یکدیگر اجرا و از مواهب یکپارچگی آنها بهره برد. همین موضوع در ارتباط با عملیات بانکی خارجی قابل مشاهده است. ارتباط میان سیستم‌های داخلی و خارجی رعایت استانداردهای بین‌المللی حاکم بر ساختار و نقل‌و‌انتقال داده‌ها را می‌طلبد.  لذا سیستم‌های نظارتی مکانیزه و حتی غیرمکانیزه که از گزارشات و پرسش‌های (Query) خروجی از سیستم استفاده می‌کنند به دلیل ناهماهنگی تعاریف در سیستم‌های مختلف قابل انطباق نیستند و نتیجتاً عملکردها به سهولت قابل تطبیق و نظارت نیست. عدم استقرار Core banking اسلامی کامل، عدم توسعه کانال‌های توزیع دیجیتالی برای محصولات اعتباری، عدم بکارگیری مهندسی مجدد فرآیندهای مبتنی بر فناوری ازجمله عوامل موثر درون سازمانی دیگری است که نظام بانکداری ایران را به چالش کشیده است.
راه‌حل صد و سیزدهم: طراحی و معماری جدید
تدوین اصول اجرایی و تعریف مسأله برای طراحی و معماری مجدد براساس استانداردهای بین‌المللی و راه‌اندازی پروژه‌های اجرایی برای تولید و نصب و آموزش و اجرای سیستم‌های جدید.
راه‌حل صد و چهاردهم: استانداردهای بین‌المللی
راه‌حل صدوپانزدهم: سیستم‌های نظارتی
مساله شصتم: توسعه بانکداری الکترونیک
اجرای تجارت و بانکداری الکترونیک مستلزم بسترهای مختلفی ازجمله بسترهای نرم‌افزاری است. قابل اجرا بودن برنامه‌های تحت وب در اینترنت در تمام نقاط موجب کاهش هزینه‌های سربار ناشی از مجازی‌سازی سیستم‌هاست. رونق برنامه‌های سرویس‌دهنده و سرویس گیرنده و همچنین گسترش بانک‌های اطلاعاتی قدرتمند در سرویس‌دهنده‌ها با توانایی یکپارچه‌سازی و بکارگیری روش‌های رمزنگاری پیشرفته و همچنین استفاده پروتکل‌های امن و فایروال‌ها جهت امنیت اطلاعات و قابلیت‌های تهیه پشتیبان خودکار از اطلاعات، موجب آسودگی مشتریان و بانکداران شده است. آنچه که در سال‌های اخیر مورد توجه تولیدکنندگان نرم‌افزارهای تجارت و بانکداری الکترونیک قرار گرفته، رعایت استانداردهای بین‌المللی است. طرح و استفاده از استانداردهای عمومی از زمینه‌های مهم جهانی شدن کسب و کارهاست و در عملکرد سیستم‌ بانکداری ایران این نگرش در حرکت آغازین طرح‌های جامع مکانیزاسیون تعامل و یکپارچه‌سازی در معماری سیستم‌های اطلاعاتی کمتر مورد توجه قرار گرفته و در اکثر حالات بانک‌ها به‌رغم دولتی‌بودن مانند جزایری جدا از هم در جهت بهبود و توسعه سیستم‌‌های بانکداری الکترونیک خود کوشیده‌اند. ضروری است جهت هماهنگی نظام‌مند و تدوین و اجرای سیاست‌های یکپارچه‌سازی استانداردهای اطلاعات بانکی یک اتاق مشترک بین بانکی فعال جهت انجام این مهم ایجاد شود.
راه‌حل صدوشانزدهم: بسترها و ساختارها: قانونی، سخت‌افزاری، نرم‌افزاری و شبکه‌های ارتباطی فرهنگی، تحریم، استانداردها و امنیت
تدوین اصول اجرایی و تعریف مسأله برای طراحی و معماری مجدد براساس استانداردهای بین‌المللی و راه‌اندازی پروژه‌های اجرایی برای تولید و نصب و آموزش و اجرای سیستم‌های جدید.

منبع: شهروند