اگر کشور با تشدید محدودیت‌های خارجی روبه‌رو شود و نتوانیم نفت بفروشیم از آنجا که نفت حدود یک‌چهارم از تولید ناخالص کشور را تشکیل می‌دهد لذا به‌طور کلی روی رشد اقتصادی تأثیر می‌گذارد. از طرفی دیگر به‌دلیل وابستگی بودجه به درآمدهای نفتی بودجه کشور دچار مشکل خواهد شد. یک بخشی از تأثیرگذاری تحریم‌ها بستگی به مدت زمان آن دارد. به‌بیان دیگر، کوتاه‌مدت یا بلندمدت بودن آن بر میزان و سطح تأثیرگذاری تحریم‌ها مؤثر است. در کوتاه‌مدت واردات کالاهای نهاده‌ای و سرمایه‌ای با مشکل روبه‌رو می‌شود، مسلماً قیمت ارز افزایش و ارزش پول ملی کاهش می‌یابد. از طرف دیگر بر قیمت فلزات گران‌بها تأثیر می‌گذارد. راه‌های مختلفی برای کاهش این چالش‌ها وجود دارد. یکی از این راه‌ها صادرات محصولاتی است که بخشی از آن به نفت وابسته است.از طرف دیگر شاه‌کلید حل مشکل، توجه و تکیه به اقتصاد داخلی است.
هرچند که ممکن است در این زمینه فشارهایی نیز بر دولت وارد شود ولی دولت چاره‌ای جز تکیه بر اقتصاد داخلی ندارد. منظور از اقتصاد بدون نفت این است که اقتصاد بدون صادرات نفت است. این اقدام بسیار دشوار است، چون در سال‌های اخیر که فرصت داشتیم با اصلاح ساختارها وابستگی به صادرات نفت را کاهش دهیم، این کار را نکردیم این کار شدنی است ولی زحمت زیادی می‌خواهد. در کوتاه‌مدت چاره‌ای جز این نداریم که خود را با شرایط تطبیق دهیم. در میان‌مدت و بلندمدت باید به‌سمت اقتصاد متکی به داخل حرکت کنیم و با اصلاح ساختار و بهبود شرایط زمینه را برای ارتقای تولید داخل فراهم نماییم. همچنین یکی از اصلاحات اساسی که باید در دستور کار قرار دهیم، اصلاح قیمت‌های نسبی است. این کار را باید 30 سال پیش در دستور کار قرار می‌دادیم، بارها در این خصوص تذکر داده‌ام. اگر فاز اول قانون هدفمندی یارانه‌ها به‌درستی اجرا می‌شد و اشتباهات در اجرا وجود نداشت، الآن شرایط بهتری برای ادامه این قانون داشتیم. چند دهه است که بارها گفته‌ام برای اصلاح نظام مالیاتی باید پایه مالیاتی افزایش یابد. مالیات بر مجموع درآمد باید در اقتصاد کشور عملیاتی و اجرا گردد. همچنین مالیات‌های محیط زیستی باید وضع گردد.
اصلی‌ترین اصلاح به‌نظر من اجرای مالیات بر مجموع درآمد است که از این طریق دولت می‌تواند درآمد بالایی را کسب نماید. یکی دیگر از مشکلات اقتصادی کشور، فرار مالیاتی است که سهم قابل توجهی در اقتصاد دارد. دولت برای افزایش سهم مالیات باید به این مسئله توجه و با آن مقابله نماید. مسئله بعدی اقتصاد زیرزمینی است که به همین سبب بسیاری شامل مالیات نمی‌شوند. به‌اعتقاد من شاه‌کلید حل مشکل، توجه و تکیه به اقتصاد داخلی است. هرچقدر به تولید ملی تکیه شود، به همان اندازه می‌توان پایه‌ها و مشکلات اقتصادی کشور را بهبود و اصلاح کرد. محور اصلی اقتصاد مقاومتی نیز همین موضوع است، یعنی با تکیه بر توان تولید داخل می‌توان اقتصاد کشور را در مقابل تهدیدات مصون نگه داشت. برای تحقق اقتصاد مقاومتی نیز بهترین کار افزایش کارآیی در اقتصاد ملی است. بایستی کارآیی اقتصاد را افزایش دهیم. ساختار اقتصادی باید اصلاح شود. در همین راستا اصلاح قیمت‌های نسبی نیز باید در دستور کار قرار گیرد.
منبع: آرمان