بایزید مردوخی . مشاور پیشین ﺳﺎزﻣﺎنبرنامه
سازمان مدیریتوبرنامهریزی، یک «اداره» به مفهوم معمول نیست و میتوان به آن لقب «نهاد» داد که کارکردهای متفاوتی دارد. در یکی از جلساتی که در ستاد بودجه در دولت اصلاحات برگزار کردیم، یکی از مدیران وقت، نظر نگارنده پیرامون بودجه منطقی یکی از وزارتخانهها را طلب کرد. پاسخ من عدد «صفر» بود! تاکید کردم اگر امروز کل آن وزارتخانه منحل شود، اتفاقی در بخشهای مربوطه در کشور رخ نمیدهد. اما تعطیلی «نهاد» آثار بسیار زیانباری را به دنبال دارد که در هشتسال دولت احمدینژاد، آثار مخرب آن بر فرآیند توسعه، برنامهریزی و بودجهنویسی در کشور خود را نشانداد. نهاد سازمان برنامهوبودجه در طول چنددهه فعالیت خود همواره تلاش کرد اصول علمی و تجربی مورد قبول را حفظکند و گسترش دهد. این سازمان همیشه مرکز نوآوری برای نظام تدبیر ایران بوده و تا جایی که امکان داشت با روشهای علمی، به بیان دیدگاههای کاملا کارشناسی پرداخت که گاهی تمجید میشد و گاهی سند تعطیلی آن را امضا میکرد. در همه ادوار، روسا، معاونان، مدیران کل و اغلب کارشناسان، افرادی نامی و توانمند بهشمار میآمدند و اثر این سازمان و مدیران آن بر بدنه کارشناسی و بالعکس، کاملا مشهود و رابطهای دوسویه بود. پیش از پیروزی انقلاب، در جمعی که مهندسان مشاور یکپروژه بزرگ حاضر بودند، نظراتی را بیان کردم که باعث تعجب حاضران شد. یکی از مهندسان پروژه در مورد محل تحصیل من سوال کرد و دلیل آن را دیدگاه بسیط و گسترده نسبت به موضوعات عنوان کرد. پاسخ دادم آنچه آموختهام در سازمانی به اسم سازمان برنامهوبودجه اتفاق افتاده است و ما همیشه در آنجا در حال آموختن بودیم. اینکه دولت اعلام کرده است امروز قصد تصمیمگیری درباره احیا یا عدم احیای سازمان را دارد، از جهات بسیاری قابل تامل است. رویکردی از ابتدای دولت یازدهم در دو معاونت برنامهریزیونظارتراهبردی و توسعه منابعانسانی وجود داشته که کمتر با نظرات کارشناسی، پیوند داشته است. کارشناسان و متخصصان به خوبی اشاره کردهاند که کارشناسان سازمان که سالها در این مجموعه، پرورشیافته بودند و پس از انحلال و شخصمحورشدن تصمیمات، سازمان خود را ترک کردند، همچنان برای بازگشت دعوت نشدهاند. اخیرا هم که از نگارنده و چند کارشناس دیگر دعوت به عمل آمد، در پاسخ به نظرات ما میگویند فلان تصمیم قابل تغییر نیست! رییسجمهور در شعارهای انتخاباتی خود از احیای سازمان مدیریت و برنامهریزی سخن گفته بودند و به نظر میرسید اولین گام دولتی که قرار است «تدبیر» را مدنظر قرار دهد، اقدام در این زمینه باشد، اما این اتفاق 16ماه پس از تشکیل دولت، همچنان با موانع خودساخته مواجه است. نخبگان و حامیان دولت به سبب علاقه به شخص رییسجمهور و اعضای دولت، در عیان به انتقاد در اینباره نپرداختهاند، اما پیرامون احیانشدن «سازمان» و پیامدهای آن، نگران هستند.
منبع: شرق