حسن درگاهی

سیاست‌های خروج از رکود اقتصادی از سوی دولت به مجلس ارائه شده و بخش خصوصی کشور هم در جریان مفاد این سیاست‌ها قرار گرفته است ولی همچنان اعتقاد دارم نکته خیلی مهم عملیاتی شدن این سیاست اقتصادی است. چرا که باوجود جهت‌گیری‌های خیلی مثبت اما درنهایت باید عملیاتی و اجرا شود. به همین دلیل هم نگرانی که ممکن است وجود داشته باشد، ممکن است در مرحله اجرا باشد که مشخص نیست هر کدام از این بندها از نظر کمی چقدر برای خروج از رکود به کشور کمک می‌کنند.پیشنهاد من این است که بعد از این مرحله، نیاز به طراحی یک نظام نظارت و اجراست. یعنی دولت باید ابتدا در خودش کمیته‌ای را تشکیل دهد که البته شامل همین ستادی می‌شود که می‌گوید. اما در کنار آن نمایندگان بخش خصوصی، فعالان و نخبگان اقتصادی هم را هم قرار دهد. این گروه باید ناظر بر این برنامه باشند. نکته مهم این است که این برنامه یک سال و نیمه است و افقش برای پایان سال 94 است. باید گفت برنامه‌ای که آنقدر کوتاه است باید ماه به ماه پایش شود.

بنابراین اگر سیستم پایش که وظیفه‌اش نظارت بر اجرای این سیاست اقتصادی است طراحی نشود، مشخص هم نخواهد شد که اثربخشی این 177 بند، در کاهش تورم و افزایش رشد اقتصادی چقدر خواهد بود. در واقع پیش بینی این موضوع هم خیلی سخت است. كمیته‌ای که برای نظارت اجرا ایجاد می‌شود، حتما باید هر ماه شاخص‌هایی را طراحی و گزارش‌های نظارتی را تهیه کند. این شاخص‌ها هم باید عملکرد و عکس العمل خانوار و بنگاه‌ها را بررسی کند. اما نکته مهم تفاهمی است که در خود دولت ایجاد شده. این تفاهم حکایت از این دارد که دولت ماهیت رکود و تورم را به‌خوبی درک کرده است. مهم‌تر از آن، فهم مشترک دولت و بخش خصوصی است. نماینده بخش خصوصی به غیر از یکی، دو مورد، کلیات و خیلی از جزئیات سیاست اقتصادی دولت را تائید کرده است. البته باید توجه داشت که خروج از رکود، افق کوتاه‌مدت دارد. اما پیچیدگی‌اش این است که وقتی سیاست کوتاه‌مدت وضع می‌شود، این سیاست‌ها نباید با جهت‌گیری‌های بلندمدت در تعارض باشند. مثلا یکی از موضوعات مشوق‌های مالیاتی است. بخش خصوصی می‌گوید باید مالیات‌ها کم شود اما در این میان نباید مشوق‌های مالیاتی که داده می‌شود، منجر به توسعه رانت شود. به این ترتیب، باید به سیاست‌های بلندمدت هم توجه داشت. طبیعتا در نظر کوتاه مدتی باید زودتر شروع شود. اما چاره‌ای غیر از این نیست و ممکن است حتی بعضی از بندهایی که در این سیاست آمده در مدت یک سال و نیم اصلا اتفاق نیفتد. ولی به نظر من، این فرصت، فرصت خوبی است. در دوره‌های مختلف، سیاست‌های اقتصادی زیادی گفته می‌شد و اما هیچ‌وقت زمان رسیدگی به آنها وجود نداشت. ولی الان بالاخره مطرح شده است. همین‌طور اکنون با دو مشکل تورم و رکود روبه‌رو هستیم. اشکالی ندارد که سیاست اقتصادی خروج از رکود الان شروع شود، اما افق اثربخشی‌اش بیش از دو سال طول بکشد.

منبع: آرمان