روز جمعه نرخ ارز در معاملات فردایی تا ۲۳ هزار و ۲۴۰ تومان هم پایین آمده و به نظر می‌رسد انتظارات کاهشی در این بازار فعلا ادامه دارد. با این حال کارشناسان همچنان معتقدند دلار در کف قیمتی خودش قرار گرفته و رسیدن به نرخ‌های پایین‌تر اگرچه شدنی است اما ماندنی نیست.
دلار در ابتدای هفته‌ای که گذشت از مرز ۲۴ هزار تومانی فاصله گرفت و تقریبا تمام هفته در کانال ۲۳ هزار تومانی نوسان داشت. دو روز آخر هفته نیز نرخ این ارز تا ۲۳ هزار و ۶۰۰ تومان در بازار آزاد پایین آمد و حتی حالا در روز جمعه نرخ معاملات پشت خطی خبر از احتمال ادامه ریزش دلار در هفته پیش رو را می‌دهد.
عصر امروز هر اسکناس آمریکایی برای معاملات فردایی با نرخ ۲۳ هزار و ۲۴۰ تومان معامله می‌شود. ظاهرا کاهشی‌های بازار معتقدند با توجه به سیگنال‌های طرفین در مذاکرات برجامی احتمالا قبل از انتخابات ۲۸ خرداد ایران، برجام احیا می‌شود یا حداقل تحریم‌های فعلی به شکل معناداری کاهش پیدا می‌کند. بنابراین طبیعتا در چنین فضایی خریداران در میان‌مدت تمایلی برای حضور در بازار از خود نشان نمی‌دهند و تا روشن شدن تکلیف گفتگوهای هسته‌ای منتظر می‌مانند.
البته در این میان گروهی از فعالان بازار هم به تاثیر انتخابات روی کاهش فعلی نرخ ارز اشاره می‌کنند و باور دارند بازار ارز آرامش فعلی‌اش را مدیون نزدیک بودن به انتخابات ریاست جمهوری است.
علی چشمی، کارشناس اقتصادی در این باره می‌گوید: شواهد سال ۹۲ که پایان دوران هشت ساله ریاست جمهوری بود نشان می‌دهد در آستانه انتخابات معمولا اوضاع اقتصاد آرام می‌شود و نرخ ارز رو به پایین می‌رود. بعد از انتخابات هم مسیر نرخ ارز بستگی به رئیس جمهور انتخاب شده دارد.
او می‌افزاید: اگر رئیس جمهور کسی باشد که جوابگوی انتظارات مردم است، مثل سال ۹۲ که بحث برجام مطرح شد، نرخ آرام می‌شود همان طور که در آن دوران این اتفاق افتاد. اما اگر رئیس جمهوری انتخاب شود که موجب شود دورنمای روابط بین‌المللی به نظر مردم مناسب نرسد، نرخ ارز باز هم می‌تواند جهش داشته باشد.
با این حال به نظر می‌رسد تا پیش از انتخابات ریاست جمهوری تنها عاملی که می‌تواند حسابی ورق را در بازار ارز برگرداند نتایج مذاکرات برجامی است. مذاکراتی که موجب شده عده‌ای منتظر دیدن نرخی کمتر از۲۰ هزار تومان روی تابلوی صرافی‌ها باشند.
منتظر دلار ارزان باشیم؟
اما آیا واقعا موفقیت مذاکرات برجام در همان چوب جادویی است که مردم در انتظارش هستند؟ چشمی پاسخ به این پرسش را ذیل سه بُعد «بنیادی»، «انتظاری » و «هیجانی» بررسی می‌کند.
او می‌گوید: بعد بنیادی آن به شرایط تورمی، میزان صادرات بویژه صادرات نفتی و تراز پرداخت‌ها و نتیجه مذاکرات برجامی بستگی دارد. البته در این میان از اهمیت بودجه دولت هم نباید غافل بود زیرا روی تورم اثرگذار است و نرخ فروش دلارهای نفتی دولت و کسری بودجه در بازار ارز هم نمود دارد.
چشمی ادامه می‌دهد: اگر بر اساس این فاندامنتال‌ها حرف بزنیم کسری شدید بودجه دولت و ارقام تورم فعلی در کنار دورنمای صادرات ما که چندان خوشبینانه نیست، به این می‌رسیم که بعید است نرخ ارز از چیزی که هست پایین‌تر بیاید و حتی نرخی که با این وضعیت و ساختارهای اقتصادی سازگار باشد می‌تواند از نرخ فعلی هم بالاتر باشد.
او می‌افزاید: اما در طرف دیگر ماجرا انتظارات است. اگر مذاکرات نتیجه مثبتی داشته باشد جامعه کمی خوشبین می‌شود. علاوه بر این گروهی هم باور دارند بعد از چند سال جهش ارزی معمولا مدتی اقتصاد با نرخ‌های آرام‌تری مواجه می‌شود. این نوع انتظارات می‌تواند نرخ را از آنچه در حال حاضر هست پایین‌تر بیاورد.
علاوه بر این از نگاه این کارشناس مسئله هیجانات هم در بازار نقش‌آفرینی می‌کند . او در این باره می‌گوید: فعالان در بازار دارایی‌ها از جمله بازار ارز گاهی تحت تاثیر هیجانات ارز را با ارقامی می‌فروشند که هفته بعد خودشان باورشان نمی‌‌شود با چنین قیمت پایینی دلار فروخته‌اند.
چشمی در نهایت عنوان می‌کند که اگر مبنا را روی انتظارات و هیجانات بگذاریم، نمی‌توانیم پیش‌بینی کنیم نرخ ارز تا کجا پایین می‌آید. اما روشن است که نرخی پایین‌تر از نرخ‌های فعلی با مسائل بنیادی اقتصاد ما همخوانی ندارد پس اگر نرخ پایین‌تر بیاید مقطعی است و دوباره باز می‌گردد.
تجارت نیوزش