کارشناس مسائل اقتصادی در رابطه با روند نزولی قیمت جهانی نفت و تاثیر آن بر اقتصاد ایران گفت: ایران در بازار جهانی نفت حضور چشمگیری ندارد که کاهش قیمت نفت تاثیر زیادی بر اقتصادش داشته باشد. با توجه به تحریم، نفتی هم که به فروش میرسد دسترسی به ارز حاصل از آن وجود ندارد.
وی در این باره گفت: ایران در سال های اخیر به سمت صادرات فرآوردههای نفتی و محصولات پتروشیمی حرکت کرد، که کاهش قیمت نفت، قیمت این محصولات را نیز کاهش داده است. حتی وقتی فولاد و مواد معدنی صادر میشود بخشی از هزینه تمام شده این محصولات ناشی از انرژی است که همه این بازارها با کاهش قیمت مواجه شده اند.
بنابراین ایران از لحاظ تامین ارز احتمالاً با مشکل مواجه خواهد شد یعنی تراز ارزی کشور که در سالهای گذشته تقریبا متعادل بوده یک مقدار منفی خواهد شد ولی برداشت بنده این است که کاهش درآمد ارزی تاثیر چندانی بر اقتصاد نخواهد گذاشت. با ۲۰ درصد افزایش قیمت ارز تاثیر تراز تجاری منفی جبران می شود. اتفاقاً افزایش قیمت ارز اگر به بحران منجر نشود به نفع اقتصاد کشور خواهد بود.
وابستگی اقتصاد به نفت موجب سیاست پول پاشی در ارز دولتی شده است
این کارشناس مسائل اقتصادی در ادامه گفت: دولت اصرار دارد به تامینکنندگان کالاهای اساسی یک امتیاز تقدیم کند. وابسته بودن اقتصاد کشور به نفت، موجب سیاست پول پاشی در ارز دولتی شده است و به راحتی تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی در اختیار واردکنندگان قرار میگیرد.
وی در ادامه گفت: دولت با سیاست پرداخت ارز ۴۲۰۰ تومانی به واردکنندگان کالاهای اساسی، یک ثروت باد آوردهای را تقدیم به آنها کرد. ادامه این سیاست بیش از آن که به نفع قشر ضعیف جامعه باشد به نفع واردکنندگان است.
درآمدهای نفتی نباید صرف واردات کالا شود
سعدوندی با اشاره به درآمدهای حاصل از فروش نفت گفت: اگر ارز حاصل از درآمد فروش نفت قطع شود به سود کشور خواهد شد زیرا این درآمد صرف واردات اقلامی میشود که کشور میتوانست در تولید آن خودکفا شود. در واقع این درآمد موجب شده است کشور به جای خودکفایی، مسیر وابستگی در زمینه کالاهای اساسی را در پیش گیرد.
وی در ادامه گفت: از درآمد نفتی باید برای توسعه زیرساخت های عمرانی کشور استفاده شود اما سرمایهگذاری در زیرساختها از محل فروش نفت بسیار ناچیز است. معمولا نفت فروخته میشود و صرف واردات کالاهای اساسی و در برخی مواقع صرف واردات کالاهای بنجل میشود.
این کارشناس مسائل اقتصادی در پایان با اشاره به نقش درآمدهای نفتی در ایجاد تورم گفت: به دلیل اینکه دولت میخواهد به کارمندان خود حقوق دهد مقداری از درآمدهای نفتی را صرف ایجاد پایه پولی میکند، این موضوع منجر به تورم میشود. این کل مکانیزم اقتصاد سیاسی نفت در ایران در پنج دهه گذشته است.
آنا