یک استاد دانشگاه درباره تاثیر شرایط اقتصادی کشور بر پایگاه رای روحانی در انتخابات پیش رو گفت: «آقای روحانی می تواند با برخی استدلال ها تا حدودی افکار عمومی را راضی کند و امیدوار باشد که در سال آینده دوباره رای بیاورد و لذا فکر نمی کنم شرایط اقتصادی بتواند ضربه کاری به ایشان بزند.»

برخی کارشناسان معتقدند عملکرد ضعیف تیم اقتصادی دولت، در انتخابات آینده کار دست روحانی خواهد داد و باعث خواهد شد وی نتواند برای دور دوم پیروز انتخابات ریاست جمهوری شود. آنها آمارهای ارائه شده از سوی دولت را مطابق شرایط وخیم اقتصادی ندانسته و نتیجه می گیرند مردم از این شرایط راضی نیستند و دوباره به روحانی رای نخواهند داد.

آیا شرایط اقتصادی کشور نسبت به سال های قبل بدتر شده است؟ آیا اقتصاد موجب ناکامی روحانی خواهد شد؟

دکتر علی دینی ترکمانی استادیار موسسه مطالعات و پژوهش های بازرگانی و کارشناس مسائل اقتصادی در گفتگو با فرارو گفت: «این گزاره که میان آمارهای رسمی اقتصادی و شرایط معیشتی مردم فاصله وجود دارد درست است، اما بخشی از آن ناشی از سوءتفاهم و بخشی دیگر ناشی از مشکلات ساختاری است که از گذشته به ارث رسیده است.»

وی ادامه داد: «درباره سوءتفاهم می توان به موضوع تورم اشاره کرد. دولت عنوان می کند نرخ تورم کاهش یافته اما مردم می گویند اگر نرخ تورم کاهش یافته پس چرا قیمت ها افزایش یافته است. دلیل این شکاف این است که افکار عمومی معنای دقیق تورم را نمی دانند. معنای کاهش تورم پایین آمدن سطح قیمت ها نیست، بلکه به این معنا است که سرعت افزایش قیمت ها نسبت به قبل کمتر می شود.»

وی افزود: «لذا اگر این موضوع برای مردم توضیح داده شود آن شکاف تا حدودی رفع خواهد شد. اما ممکن است مردم عنوان کنند همچنان تورمی ده درصدی وجود دارد که تاثیری منفی بر زندگی آنها می گذارد که بحث درستی است. اما دولت هم می تواند بگوید این تورم همیشه بوده و تازه اکنون سرعت افزایش آن را پایین آورده است.»

بیکاری و رکود
این استاد دانشگاه اظهار کرد: «نکته دوم درباره میزان بیکاری و رکود است. وقتی دولت عنوان می کند نرخ رشد اقتصادی 4.4 درصد است پذیرش آن برای افکار عمومی سخت است چون عنوان می کنند اشتغال که افزایش نیافته و کسبه هم می گویند فروش آنها کم است و بنگاههای تولیدی هم می گویند ظرفیت های تولیدی آنها خالی است؛ پس رشد اقتصادی کجاست؟»

وی ادامه داد: «در این باره باید گفت چون صادرات نفت دو برابر شده و بخش نفت مولفه مهمی از تولید ناخالص ملی کشور است، وقتی ارزش افزوده بخش نفت به دلیل افزایش صادرات بیشتر می شود طبعا باعث افزایش نرخ رشد اقتصادی می شود. لذا می توان گفت نرخ رشد 4.4 درصدی به احتمال زیاد درست است اما تا تاثیر خود را در چرخه کلی اقتصاد کشور بگذارد زمان طولانی لازم است.»

دینی گفت: «با این حال این میزان نرخ رشد هم هنوز کافی نیست. چون طی سال های 91 و 92 اقتصاد کشور حدود 9 درصد رشد منفی داشته و در سال های 93 و 94 هم تقریبا صفر بوده است. لذا اگر امسال نرخ رشد اقتصادی مثبت 4 درصد باشد و سال 96 نیز مثبت 5 درصد باشد تازه در سال 97 به سطح تولید سال 90 خواهیم رسید.»

وی ادامه داد: «این امر به این معنا است که تاثیر نرخ رشد اقتصادی پروسه ای زمان بر است و حتما هم باید مستمر باشد. بنابراین اگر نرخ رشد اقتصادی کنونی در سال 96 و 97 هم ادامه یابد تازه در سال 97 است که می توانیم شاهد اشتغال زایی باشیم؛ چراکه در این سال است که ظرفیت های خالی پُر می شود و افزایش تولید از طریق افزایش ظرفیت های تولیدی و سرمایه گذاری های جدید امکان پذیر می شود و لذا تقاضا برای شغل بیشتر می شود.»

وی افزود: «این نکته را باید در نظر داشت که آمارهایی که دولت اعلام می کند به این معنا نیست که قدرت خرید مردم افزایش یافته و معیشت آنها بهتر شده است؛ بلکه وقتی دولت از نرخ رشد 4.4 درصدی صحبت می کند به این معنا است که اقتصاد در ریلی قرار گرفته که اگر وضعیت به همین صورت ادامه یابد در دو سال آینده می توان انتظار داشت که قدرت خرید مردم نسبت به سال های قبل بیشتر شود.»

تاثیری اقتصاد بر انتخابات ریاست جمهوری
دینی در پاسخ به این سوال که شرایط اقتصادی کشور چه تاثیری بر انتخابات ریاست جمهوری پیش رو و آرای آقای روحانی خواهد داشت؟، گفت: «وضعیت اقتصادی بر مبنای شاخص رکود در مجموع خوب نیست و میزان بیکاری، ناامیدی و یاس بالا است و طبیعی است که افکار عمومی بخشی از این وضعیت را به حساب عملکرد دولت آقای روحانی می گذارند و از این بابت معترض هستند.»

وی ادامه داد: «منتهی نکته دیگری هم وجود دارد که می تواند این نگاه انتقادی مردم را بالانس کند و آن استدلالی است که دولت آقای روحانی دارد مبنی بر اینکه ریشه این مشکلات به قبل از وی باز می گردد. به عبارت دیگر تحریم ها از سال 90 شروع شد و بسیاری از منابع در دولت های قبلی هدر داده شده و ایشان در حالی دولت را تحویل گرفته که اقتصاد در شرایط بسیار بدی بود و قیمت های جهانی نفت نیز کاهش یافته است.»

وی افزود: «علاوه بر این ایشان می تواند این استدلال را بکند که اگر امروز توافق هسته ای نبود شرایط می توانست خیلی بدتر از این باشد. لذا دولت یازدهم توانسته با این توافق گامی رو به جلو بردارد و اگر بتوان روابط با دنیا را بهتر کرد می توان چند گام بیشتر به جلو برداشت و در حالی که ما به دنبال چنین چیزی هستیم اما جریان رقیب قصد دارد ورق را به شرایط قبل از توافق هسته ای باز گرداند.»

دینی تصریح کرد: «بنابراین من معتقدم آقای روحانی می تواند با این استدلال ها تا حدودی افکار عمومی را راضی کند و امیدوار باشد که در سال آینده دوباره رای بیاورد و لذا فکر نمی کنم شرایط اقتصادی بتواند ضربه کاری به ایشان بزند.»

وی افزود: «از سوی دیگر مردم در انتخابات فقط به بحث اقتصاد توجه ندارند بلکه بحث مهم دیگری که در انتخابات مجلس دهم و خبرگان نیز دست کم در تهران به خوبی دیده شد تاثیر گرایش های سیاسی بر آرای مردم است. اگر مردم در تهران و چند شهر دیگر این برداشت را داشته باشند که رقیب آقای روحانی قصد دارد روابط خارجی کشور را به دوره تنش های قبل از توافق باز گرداند، شانس آقای روحانی برای پیروزی بیشتر خواهد شد.»