یک اقتصاددان معتقد است اجرای مفاد مربوط به اقتصاد برجام زمانبر است و میگوید حداقل تا چهار پنج سال آینده نمیتوانیم نتایج اقتصادی برجام را به خوبی مشاهده کنیم.
محمد قلی یوسفی، اقتصاددان در گفتوگو با ایسنا، درباره مشکلات اقتصادی کشور بیان کرد: قبل از امضای قرارداد برجام، علاوه بر مسائل اقتصاد داخلی، یکی از مشکلاتی که ما در زمینه اقتصادی در کشور داشتیم، تحریمهای بینالمللی بود که مسائل بسیار جدی برای اقتصاد ایران ایجاد کرده بود به گونهای که نه تنها دسترسی ما را به تکنولوژی مرغوب بلکه امکان تجارت، صادرات و واردات ایران را محدود کرده و در نتیجه ما نتوانستیم برای پیشرفت صنعتی اقتصاد خود از تکنولوژی مدرن استفاده کنیم.
او افزود: همچنین تحریمها منجر به فعالیتهای دلالی واسطهگری، تجارت پول، فساد و قاچاق در اقتصاد ایران شد و در بعضی موارد تخصیص غلط منابع را رقم زد و اقتصاد ایران به وضعیتی درآمد که دیگر اصلاح وضعیت موجود در کوتاه مدت امکانپذیر نبود.
این پژوشگر اقتصاد کلان همچنین بیان کرد: بنابراین حل مسائل برجام گام مهمی بود که دولت باید برمیداشت و در زمینه سیاست خارجی اقدام خوبی بود که باید مکمل سیاست داخلی خوب میشد، ولی متاسفانه به نظر میرسد در زمینه سیاستهای داخلی نتوانست اقدامات کافی انجام دهد.
عضو هیئت علمی اقتصاد دانشگاه تهران بیان کرد: در این باره که در برجام چه مسائلی گنجانده شده بود و چه مواردی را میشد از آن انتظار داشت، باید بگویم که یکی از مشکلات تیم مذاکره کننده این بود که اقتصاددانی که بتواند با زبان خارجی مواردی را که در توافق درج شده است را درک کند، با تیم مذاکره کننده همراه نبود و نتیجه نیز این شده است که در آن توافق خواستههایی مطرح شده که انجام آنها برای ایران آُسان نیست از جمله این موارد میتوان به شفافیت در سیستم بانکی، سیاستهای مالی و پولی و اقتصادی، آزاد بودن نقل و انتقال پول و سرمایه و... اشاره کرد. همچنین در آن توافق ذکر شده است که دولت ایران نباید هیچ کنترلی برای ورود و خروج سرمایههای خارجی به کشور داشته باشد.
او افزود: این موارد نشان میدهد که با توجه به ویژگیهای اقتصادی ایران، این توافق عملا دست دولتمردان را در طراحی و برنامهریزی برای توسعه اقتصادی محدود کرده است. در نظر داشته باشید که خیلی از این مسائل ارتباط مستقیمی با خود برجام نداشتهاند ولی دولتمردان آن را امضا کرده و پذیرفتهاند که آن را انجام دهند.
این اقتصاددان بیان کرد: دولتمردان باید برای توسعه و پیشرفت اقتصادی سیاستهای خاص خود را پیگیری کنند. ولی میبینیم که در برجام برخی سیاستهای اقتصادی از دولتمردان ایران خواسته شده و از این سو نیز تائید و امضا شده است. در واقع دولت باید طبق برجام در داخل کشور این سیاستها را اجرا کند در حالیکه عملا اجرای این سیاستها میسر نیست و گرچه توافق صورت گرفته است، ولی مشکل اجرایی پیدا خواهد کرد. نتیجه چنین امری این است که چون اجرای این سیاستها به راحتی میسر نبوده و زمانبر است هم در خارج از ایران و هم در داخل ایران این انتقادات مطرح میشود که چرا تاکنون کاری پیش نرفته است؟
یوسفی افزود: از سوی دیگر در نظر بگیرید که عدم آگاهی تیم مذاکره کننده، باعث شده است خوشبینیهای بسیار زیادی مطرح شود و رئیس جمهوری نیز وعدههای بسیار زیادی برای حل مشکلات اقتصادی بدهد در حالیکه میدانیم چنین چیزی عملی نبوده و کسانی که به مسائل اقتصادی آشنایی داشتند به خوبی میدانستند تا امکان اجرای برجام و مشاهده نتایج آن زمان بسیار زیادی وجود دارد. به نظر من اجرای برجام به درازا میکشد و من فکر نمیکنم که تا چهار یا پنج سال آینده دولتهای ایران بتوانند مشکلات اقتصادی را برطرف کنند.