با توجه به کاهش درآمدهای نفتی در بودجه سال ۹۹ و از آنجا که بهترین جایگزین آن، درآمدهای مالیاتی است، این منبع درآمدی با مشکل فرارهای میلیاردی مالیاتی مواجه است که در این زمینه رئیس سازمان امور مالیاتی، هوشمندسازی نظام مالیاتی را راهکاری برای مبارزه با فرار مالیاتی می‌داند که در صورت تحقق این امر هم فرار مالیاتی و فساد اداری ازبین می‌رود و هم اینکه بخش قابل توجهی از درآمدهای مالیاتی در بودجه سال آینده محقق خواهد شد.
از زمان تحویل لایحه بودجه ۹۹ به مجلس، کاهش درآمدهای نفتی و منابع درآمدی در لایحه بودجه سال آینده از جمله موضوعات مورد بحث بوده که در این بین طبق گفته اقتصاددانان، مالیات و اصلاح نظام مالیاتی بهترین گزینه برای درآمدزایی دولت در سال آینده است.
اما از آنجایی که مباحث مالیاتی بسیار حساس است، نمی‌توان به راحتی درباره افزایش مالیات‌ها و مخصوصا ایجاد پایه‌های جدید مالیاتی تصمیم گرفت، آن هم در شرایط فعلی که اقتصاد کشور در موقعیت حساسی قرار دارد و نمی‌توان به واحدهای اقتصادی فشار مالیاتی بیشتری آورد. بلکه اقدام موثر در این زمینه، کشف فرارهای مالیاتی است که به گفته رئیس سازمان امور مالیاتی، چیزی حدود ۴۰ هزار میلیارد تومان فرار مالیاتی در کشور وجود دارد.
عدم تمکین پزشکان از نصب کارتخوان، نمونه بارز فرار مالیاتی
الزام پزشکان با ۶۷۰۰ میلیارد تومان فرار مالیاتی، به ثبت‌نام در پایانه فروشگاهی و نصب کارتخوان در جهت شفاف‌سازی درآمد آن‌ها، که با عدم تمکین در این زمینه مواجه شده و تاکنون تنها ۴۳ درصد از پزشکان اقدام به این امر نموده و بخش قابل توجهی از این صنف تخلف کرده‌اند؛ نشان دهنده بخشی از فرارهای مالیاتی موجود در کشور است.
همچنین، در این زمینه یک کارشناس اقتصادی، بهترین منبع برای درآمدزایی دولت را کشف فرارهای مالیاتی توسط سازمان امور مالیاتی دانست و اظهار کرد: اگر فرارهای مالیاتی به خصوص برای کسانی که درآمدهای قابل توجهی دارند ولی تاکنون مالیات نداده‌اند یا نرخ مالیات آن‌ها نسبت به درآمدشان خیلی پایین است؛ کشف شود و جلوی فرار آن‌ها گرفته شود، رقم قابل توجهی درآمد ایجاد خواهد شد.
براساس لایحه بودجه ۹۹، درآمدهای مالیاتی حدود ۱۹۵ هزار میلیارد تومان پیش‌بینی شده که به عبارت دیگر درآمد مالیاتی پیش‌بینی شده برای سال ۱۳۹۹ در مقایسه با رقم مصوب سال جاری، ۲۳ هزار میلیارد تومان افزایش دارد.
اما درآمدهای مالیاتی که در بودجه سال آینده از توجه و افزایش قابل توجهی برخوردار است، با معضلی به نام فرار مالیاتی دست و پنجه نرم می‌کند که این موضوع نمی‌گذارد درآمدهای مالیاتی با ظرفیت واقعی و بالقوه خود محقق شوند و در نتیجه این امر، با عدم تحقق درآمدهای مالیاتی در بودجه سال آینده که رقم بالایی برای این موضوع درنظر گرفته شده، دولت با کسری بودجه هنگفتی مواجه خواهد شد.
اخیرا رئیس سازمان امور مالیاتی راهکار مبارزه و از بین بردن فرار مالیاتی را، رفتن نظام مالیاتی به سمت هوشمند سازی اعلام کرده که در نتیجه این امر، هم فساد اقتصادی کاهش پیدا می‌کند و هم اینکه درآمدهای بودجه سال آینده محقق خواهد شد.
از بین بردن فرار مالیاتی با رفتن به سمت مالیات هوشمند
امید علی پارسا اظهار کرده که جهت‌گیری نظام مالیاتی، رفتن به سمت مالیات هوشمند و نسل چهارم مالیات ستانی است و امیدوار هستیم فرار مالیاتی و فساد اداری با این اقدام از بین برود.
وی خاطرنشان کرد: اخذ مالیات در کشور کاملا الکترونیکی است؛ اگرچه باید توجه داشت که اخذ الکترونیکی مالیات با اخذ هوشمند مالیات متفاوت است؛ چرا که در سیستم مالیاتی هوشمند، سازمان امور مالیاتی به تمامی اطلاعات دسترسی دارد و راهی برای فرار مالیاتی باقی نمی‌ماند.
حال با این شرایط، باید منتظر ماند و دید که آیا زور هوشمند کردن نظام مالیاتی به فرارهای مالیاتی چند هزار میلیاردی می‌رسد تا بتواند هم موجب شفافیت اداری و اقتصادی شود و هم با جلوگیری از کسری بودجه در صورت تحقق درآمدهای مالیاتی، درآمدهای آنچنانی برای دولت در جهت خدمت‌رسانی به شهروندان خود ایجاد کند.
منبع: ایسنا