کنترل بیماری کرونا در چین و از سرگیری فعالیتهای اقتصادی در این کشور با افزایش قیمت نفت همراه شد. این افزایش در حالی رقم خورد که قیمت نفت برای ماه ها رو به سراشیبی داشت. این واقعیت، به طرز انکار ناپذیری مشخص کرد که چین تا چه اندازه در بازار انرژی نقش تعیین کننده ای دارد.
به گزارش اویل پرایس، تا مدت ها نبض بازار نفت در دستان کشورهای تولیدکننده عضو اوپک قرار داشت. این کشورها معمولاً در واکنش به تحولات ژئوپلتیک در جهان و با تنظیم میزان تولیدات نفت خود تلاش میکردند تا قیمت نفت در جهان را تعیین کنند. زعامت کشورهای عضو اوپک با پیدایش نفت شیل آمریکا ادامه داشت. با ورود آمریکا به صف تولید کنندگان موثر نفت جهان برتری اوپک شکسته شد و علاوه بر آن، روسیه نیز به عنوان رقیبی دیگر پا به عرصه وجود گذاشت. تقریباً از سال ۲۰۱۲ به این سو بازار انرژی سه قدرت برتر را به چشم می دید: عربستان، آمریکا و روسیه.
با افزایش فعالیت های اقتصادی در چین و گسترش شعاع اقتصادی این کشور، بازار انرژی با یک ابرقدرت جدید دیگر نیز مواجه شده است. ابرقدرتی که برخلاف سه ابرقدرت قبلی، جایی در میان تولیدکنندگان نفت ندارد اما به اندازه آن ها یا حتی بیشتر از آنها در تعیین قیمت نفت نقش بازی می کند. این ابر قدرت جدید دولت چین است که همزمان با افزایش رشد اقتصادی خود برنیازش به نفت نیز افزوده می شود. چین در دو سال اخیر و با فاصله زیاد تبدیل به بزرگترین وارد کننده نفت در جهان شده است.
حجم واردات نفت در این کشور تا آن اندازه بالاست که آنها موفق شده اند با اتکاء به وضعیت اقتصادی مناسب خود از نیاز خود به نفت فرصتی برای بازی با تولیدکنندگان نفت در جهان ایجاد کنند. بسیاری از کشورهای تولید کننده به ویژه عربستان برای آنکه هر چه بیشتر بتوانند بر بازار نفت در چین تسلط داشته باشند ناگزیرند تا در جهت گیری های سیاسی خود مواضع پکن را نیز لحاظ کند.
در بازار رقابتی اکنون، نیازمندی به نفت ویژه در سطح چین بیشتر از آنکه یک عامل اثر پذیر باشد تبدیل به یک عامل تعیین کننده شده است. به این ترتیب بازار نفت در جهان وابستگی قابل توجهی به چین پیدا کرده است. اما این تنها و آخرین نقش تعیین کننده و اثرگذار چین در بازار نفت نخواهد بود. در حقیقت تعیین کنندگی چین روی دیگری نیز دارد که برای تولیدکنندگان نفت خوشایند نیست.
با وجود افزایش قابل توجه حجم واردات نفت به
چین در دو سال اخیر، این کشور اعلام کرده است که قصد دارد تا سال ۲۰۶۰ وابستگی خود به انرژی های فسیلی را برای همیشه خاتمه داده و به سمت انرژی هسته ای و انرژی های تجدیدپذیر گام بردارد.
چین برای تحقق هر چه سریعتر این پروژه از سال آینده مراکز تولید انرژی های سبز خود را به طور قابل توجهی گسترش خواهد داد. برای کشوری که شهرهای پر جمعیت آن شدیداً تحت تاثیر آلودگی های محیطی قرار دارند گرایش به سمت انرژی های سبز ضرورتی اجتناب ناپذیر است. با حذف چین از میان فهرست متقاضیان نفت، بخش قابل توجهی از عرضه نفت در دنیا بدون مشتری باقی خواهد ماند.
هنوز با دقت و اطمینان نمی توان گفت که تا سال ۲۰۶۰ دقیقا میزان عرضه و تقاضا برای نفت در جهان چه مقدار خواهد بود. اما مشخص است که غیبت چین از صف مصرف کنندگان نفت در جهان جبران پذیر نخواهد بود./نفت خبر
@economistfarsi