«تجدد طلبی و توسعه در ایران معاصر»
نویسنده: موسی غنی نژاد
ناشر: نشر مرکز
سال انتشار: 1394
موضوع: ایران سیاست اقتصادی تاریخ
در 200 صفحه و قیمت 15500 تومان
معرفی کتاب:
کتاب «تجددطلبی و توسعه در ایران معاصر» (نوشته‌ی موسی غنی‌نژاد، نشر مرکز، ۱۳۷۷) آغازی مشابه با کتاب آزادی‌خواهی نافرجام دارد. در این آغاز بر عدم توجه به مبانی فکری و ارزشی تجدد در میان تجددخواهان ایرانی و پیوند میان اندیشه‌های جمع‌گرایانه جدید (سوسیالیسم) با ارزش‌های سنتی-قبیله‌ای در تجددطلبی نوین ایران پس از ۱۳۲۰ تأکید می‌شود.
نویسنده تجددطلبی نوین سال‌های ۱۳۲۰ تا ۱۳۵۰ را تجددطلبی وارونه می‌نامد؛ به این معنا که تجددطلبان درصدد برآمدند مدل جامعه‌ی مدرن را با آرمان‌ها و ارزش‌های سنتی خود سازگار نمایند که تحت عناوینی چون آرمان‌های ملی‌گرایانه، سوسیالیسم خداپرستانه، سوسیالیسم ایرانی، انقلاب شاه و ملت و غیره جلوه‌گر شد. از نظر نویسنده بخشی از روشنفکران و دانشگاهیان به منظور توجیه «علمی» این جریان‌های فکری، آگاهانه یا ناآگاهانه دست به کار تدوین نوعی ایدئولوژی توسعه شدند که کارکرد آن در حقیقت چیزی جز تبدیل مفاهیم علمی اندیشه‌ی مدرن به مضامین و شعارهای ایدئولوژیک نیست و یکی از موانع اصلی فرایند توسعه‌‌ی پایدار است. اما غنی‌نژاد معتقد است که بر خلاف این نظریات، کمبود سرمایه و وابستگی به خارج (امپریالیسم) هیچ‌کدام از لحاظ نظری تبیین‌کننده‌ی توسعه‌نیافتگی نیست؛ بلکه آنچه بیش از همه در مباحث توسعه مورد غفلت واقع شده است عبارت است از نقش تعیین‌کننده نهادها و هزینه‌های معاملاتی.