نویسندگان: اميررضا سوري, احمد تشكيني
عنوان نشریه: پژوهشهاي اقتصادي : بهار 1393 , دوره 14 , شماره 1 ; از صفحه 193 تا صفحه 216 .
چکیده:
مطالعه حاضر، به دنبال تحليل عوامل موثر بر تجارت درون صنعتي ايران با كشورهاي طرف تجاري در بلوك هاي منطقه اي EU، ECO، GCC و ASEAN به صورت متقابل و به تفكيك صنايع مختلف با استفاده از داده هاي تلفيقي دوره 2009-1997 مبتني بر رويكرد پانل پويا و به كارگيري روش گشتاورهاي تعميم يافته مي باشد.
براي توضيح تجارت درون صنعتي صنايع بين ايران و كشورهاي طرف تجاري، متغيرهاي اندازه اقتصادي، درآمد سرانه، سرمايه گذاري مستقيم خارجي، مسافت و عدم توازن تجاري مورد استفاده قرار گرفته اند. نتايج برآورد مدل نشان مي دهد كه اندازه اقتصادي، درآمد سرانه و مسافت، مهمترين متغيرهاي توضيح دهنده تجارت درون صنعتي ايران و كشورهاي طرف تجاري مي باشند.
براساس يافته هاي پژوهش، اندازه اقتصادي، رابطه مثبت با تجارت درون صنعتي دارد و از مهمترين متغيرهاي توضيح دهنده تجارت درون صنعتي ايران و كشورهاي طرف تجاري مي باشند و هر چه ابعاد اقتصادي بزرگتر باشد، نشانگر امكانات وسيع تر براي تمايز محصول و افزايش تجارت درون صنعتي است. از طرفي، درآمد سرانه داراي تاثير منفي بر تجارت درون صنعتي است كه اين امر بيانگر آن است كه در انتخاب كشورهاي طرف تجاري بايد ساختارهاي متفاوت كشورها از طرف عرضه و از طرف تقاضا مد نظر قرار گيرد و هر چه ساختار درآمدي كشورها مشابه باشد، ساختار تقاضاي آنها مشابه خواهد بود و سطح تجارت اين كشورها، گسترده خواهد شد. همچنين مسافت و عدم توازن تجاري تاثير معكوسي بر جريان تجارت درون صنعتي صنايع در ايران دارند.