تحقیقات اقتصادی: دوره 47، شماره 2، پاییز 1391، صفحه 137-158
مرزبان حسین؛ حسین پور حمید رضا
در بیشتر کشورهای در حال توسعه، بخش عمومی نقش مهمی در عملکرد بازار ایفا میکند. به طور معمول در این کشورها فعالیتهای اقتصادی، رشد و توسعه، بدون دخالت دولت مختل میشود، اما گسترش بیحد و حصر دولت نیز مشکل آفرین است. دولت در تولید کالاهای عمومی و تنظیمات اقتصاد، دارای اختیار تصمیمگیری است. بوروکراسی فاسد با تکیه بر همین اختیار ایجاد میشود. کارکنان فاسد با دستکاری در مقررات و عرضهی نامطلوب کالاهای عمومی، به استخراج رانت میپردازند. در سازمانهای دولتی دو نوع فساد میتواند بروز کند: فساد نوع اول، ناشی از عرضهی کمتر کالاهای عمومی، آن هم به قیمت بالاتر است. فساد نوع دوم، ناشی از سرپیچی از قوانین و مقررات دست و پاگیر توسط مردم است که ارتشا را میپروراند. در نهایت بار کل بخش عمومی در محیطی با بوروکراسی فاسد، بالاتر و سنگینتر است. در این مقاله ابتدا با ارائهی یک مدل نظری، فرایند و چگونگی شکلگیری فساد را نشان داده شده و سپس با ارائهی شواهد تجربی، به بررسی این پدیده در کشورهای منتخب پرداخته ملاحظه شده است همبستگی قوی معکوسی میان سطح فساد و میزان حکمرانی خوب یا کیفیت مؤسسات دولتی وجود دارد.
کلیدواژگان :بار مقرراتی؛ بخش عمومی؛ شاخص راهاندازی کسب و کار؛ فساد
منبع: مجله تحقیقات اقتصادی