محمود جامساز
بالاخره بعد از 12سال مذاکرات دیپلماتیک اما فنی و پیچیده درخصوص دستیابی به توافق برنامه جامع اقدام مشترک بین ایران و کشورهای موسوم به 1+5 درنشست وین در ۱۴جولای به سرانجام رسید. گرچه پروسه دستیابی به برجام یک پروسه حقوقی است اما، اجرای آن بیتردید معطوف به وجود ارادههای سیاسی در بین همه اعضای مذاکرهکننده است. مسلما شروع این مذاکرات بدون اعمال اراده و آمریتهای سیاسی انجام نمیگرفت اما بر کسی پوشیده نیست که لابیستهای صهیونیستی درآمریکا با برخورداری ازقدرت مالی به شدت درتلاشند تا سناتورهای جمهوریخواه و بخشی از دموکراتها را درکنگره آمریکا به نقض این توافق تاریخی تشویق و ترغیب کنند زیرا چنانچه آرای دو سوم اعضای کنگره شامل مجالس سنا و نمایندگان برعدم پذیرش این توافق تعلق گیرد حق وتوی آقای اوباما خود به خود سلب میشود و توافق به سرانجام نمیرسد که تحقق این فرض هژمونی آمریکا را درابعاد مناسبات دیپلماتیک با اتحادیه اروپا وسایرکشورها تضعیف کرده و اعتبار جهانی آمریکا را فدای تضادهای درون سیستمی خود خواهد کرد و آثار آن مسلما بر روابط اقتصادی و مناسبات تجاری آمریکا با شرکای اروپایی و بویژه قدرتهای بزرگ اتحادیه اروپا بسیارمنفی خواهد بود بنابراین به نظر نمیرسد این توافق که به تایید شورای امنیت سازمان ملل نیز رسیده و آمریکا یکی از اعضای اصلی آن است مورد موافقت کنگره این کشور قرار نگیرد زیرا با روندی که درحال شکلگیری است آرای موافق ۳۶ نفر از سناتورهای آمریکایی کافی است تا توافق برجام در کنگره به نتیجه برسد. چنانچه کمتر از دو سوم اعضای کنگره مخالفت خود را ابراز دارند حق وتوی رئیسجمهوراوباما تعیین کننده خواهد بود. درحال حاضربه اعتبار گفتههای شبکههای خبری آمریکایی و انگلیسی باید ۶ تا ۸ نفر دیگر از سناتورها متقاعد شوند و به برجام رای موافق دهند تا منظور آقای اوباما حاصل شود تا درصورت آرای مخالف کنگره بتواند آن را وتو کند چون به حد نصاب دوسوم نخواهند رسید. البته ازطرفی در داخل ایران نیز در مجلس شورای اسلامی زمزمههایی درمورد عدمموافقت با بندهایی از توافق شروع شده وحتی دررسانه ملی نیز منعکس شده است. البته اینکه این بحثها و جدلها بین برخی از نمایندگان مخالف و هیاتمذاکره کننده صورت میگیرد اتفاق خوبی است مخصوصا آنکه در رسانه ملی نیز منعکس میشود و تقریبا میتوان گفت همان روندی که درآمریکا درجریان مخالفتهای بیشتر اعضای کمیسیون دفاع ملی آمریکا با وزرای دارایی و انرژی و امور خارجه آمریکا در جریان است در ایران هم به همین نحو قضایا پیش میرود که این به لحاظ وجهه بینالمللی ایران چندان هم نمیتواند مورد انتقاد باشد و غربیها هم باید بدانند که این توافق بهرغم مخالفتهای جناحهای تندرو به آسانی به دست نیامده است. اما نهایتا در کشور ما با توجه به پیشنهاد معاون وزیر امور خارجه، برجام به شورای عالی امنیت ملی احاله خواهد شد و چنانچه به تایید برسد از لحاظ ایران توافق مسلم و قابل اجراست اما چنانچه این توافق ازسوی کنگره آمریکا نقض شود آثار سوئی که خواهد داشت و همان طور که گفته شد تاثیراتی منفی که در مناسبات تجاری و اقتصادی با اروپا و سایر شرکای تجاری آمریکا برجای خواهد نهاد، مسلما بر ارزش پول ملی آمریکا هم تاثیرخواهد گذاشت؛ زیرا در حال حاضر دلار به عنوان قویترین ارز دنیا، بالاترین درصد حجم گردش پولی جهان را به خود اختصاص داده و چنانچه رد این توافق باعث کاهش مراودات مالی و مناسبات تجاری با سایر کشورهای دنیا شود به طور قطع درصد گردش دلار در حجم گردش جهانی پول کاهش یافته و از ارزش دلار کاسته خواهد شد.
منبع: آرمان