یک اقتصاددان با تأکید بر اینکه در صورت لغو تحریمها دولت نباید ذوقزده شود، گفت: اگر بعداز لغو تحریمها هوشمندانه عمل نشود شاید در کوتاهمدت سودهای زودگذر و رفاه کاذبی عاید کشور کند اما در بلندمدت بنیانهای اقتصاد کشور نابود میشود.
دکتر بهنام ملکی در گفتوگو با خبرگزاری تسنیم، درباره اینکه آیا لغو تحریمها بر رونق اقتصادی کشور تأثیرگذار خواهد بود، گفت: این موضوع بستگی به نوع عملکرد دولت دارد؛ اگر دولت لغو تحریمها را در خدمت پیشرفت و رونق اقتصادی، انتقال تکنولوژی و تولیدات دانشبنیان قرار دهد، قطعاً میتواند تأثیرات خوبی داشته باشد. اما اگر در لغو تحریمها فقط بحث مالی و منافع کوتاهمدت مورد توجه قرار گیرد برداشته شدن محدودیتها نتیجه معکوس خواهد داشت.
وی درباره اینکه در صورت لغو تحریمها دولت باید چه نکاتی را در بخش اقتصاد مدنظر داشته باشد، با تأکید بر اینکه دولت و جامعه باید بهدور از ذوقزدگی عمل کنند، توضیح داد: در صورت گشایشهای بانکی، پولی و ارتباطات خارجی دولت باید بهگونهای سیاستهای اقتصادی را تنظیم کند که منجر به توسعه تولیدات داخلی شود؛ آن هم نه تولیدات مبتدی و سنتی بلکه تولیدات نرمافزاری، دانشبنیان و صنعتی. در واقع نباید فوراً زمینه واردات خودروهای لوکس خارجی فراهم شود.
وی با بیان اینکه اگر دولت در بخش اقتصاد رهاشده و غیر هوشمندانه عمل کند قاعدتاً منافع چندانی عاید کشور نمیشود و بخشی از فعالیتهای هرچند ضعیف فعلی را از بین خواهد برد، گفت: دولت باید در صورت رفع محدودیتها شرایط را برای جوینت شدن (شریک و متصل شدن) شرکتهای داخلی با خارجی ــ بهشرط دادن بخشی از بازارهای داخلی به آنها بخشی از بازار شرکتهای خارجی را بگیرند ــ ایجاد کند. باید آییننامههایی بهویژه بنگاههای صنعتی کشور تصویب کنند تا بتوانند فناوری روز را از شرکتهای خارجی دریافت کنند. همچنین تسهیلات باید بهسوی تولیدات دانشبنیان هدایت شود. علاوه بر این، مشوقهایی در این زمینه در نظر گرفته شود تا هم تولیدکنندگان داخلی و هم شرکای خارجی برای حضور در این بخش تمایل داشته باشند.
این اقتصاددان افزود: نباید اجازه داده شود که شرکتهای خارجی به بخشهای سنتی اقتصاد مانند معدن، نفت و صنایع دستی ورود کنند؛ چراکه این موضوع بهضرر اقتصاد ملی خواهد بود. حتی در صورت آوردن سرمایه در این بخشها توسط خارجیها اقتصاد کشور در بلندمدت نابود خواهد شد. در صورتی که دانش فنی و سرمایه مالی خارجیها بهسمت صنایع مدرن کشور سوق داده شود میتوان از لغو تحریمها در جهت منافع کشور استفاده کرد.
ملکی با اشاره به اینکه رفع محدودیتهای اقتصادی علیه کشور کاهش قیمت کالاهای وارداتی را در پی خواهد داشت، گفت: در صورتی که در این شرایط واردات افزایش یابد صنایع و تولیدات داخلی که توان رقابت با کالاهای خارجی را ندارند از بین خواهند رفت و فعالیتهای سنتی ممکن است رونق بیشتری بگیرد و در نهایت تقسیم کار جهانی بهصورت نابرابر شکل خواهد گرفت.
وی افزود: اینکه برخی میگویند که تحریمها برداشته شود وضع اقتصادی بهبود مییابد، درست نیست؛ چراکه این موضوع مستلزم این است که دولت خود را کوچک و هوشمند کند و سیاستگذاری شفاف و غیر فسادآور و رانتزدا داشته باشد. اگر به این موارد توجه نشود شاید در کوتاهمدت سودهای زودگذر و رفاه کاذبی عاید کشور کند اما در بلندمدت نابودی بنیانهای اقتصادی را در پی داشته باشد.
این اقتصاددان گفت: در شرایط لغو تحریمها نیاز به بایستههایی است، بر همین اساس باید مجلس قوانینی تصویب کند تا در صورت رفع تحریمها کشور به جولانگاه کالاهای وارداتی و شرکتهای خارجی تبدیل نشود. در حال حاضر این قوانین وجود ندارد و هم اکنون شاهد هستیم در شرایط تحریم کالاهای لوکس بهوفور وارد میشود.
منبع: تسنیم