دكتر مهدي بهكيش - دکتر موسی غنی‌نژاد
به نظر می‌رسد مذاکرات هسته‌ای به حساس‌ترین مرحله خود نزدیک شده است. گزارش مطبوعات حاکی از آن است که فاز فنی مذاکرات به پایان رسیده و اینک تصمیمات سیاسی است که در دستور کار قرار دارد. دستیابی به این مرحله مهم مرهون هوشمندی و تلاش گسترده تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای است که با لحاظ منافع ملی تلاش می‌ورزند مناقشه طولانی هسته‌ای را به سود مردم ایران به سرانجام برسانند.
قطعا ما سپاسگزار این تیم به ویژه دکتر ظریف هستیم، اما در عین حال وظایفی نیز به‌عهده داریم که حداقل آن پشتیبانی فکری از این تلاش‌ها در عرصه عمومی است. در این شرایط حساس ایرانیان خارج از کشور نیز که میهن خود را دوست دارند می‌توانند نقش موثری در حمایت از این تلاش‌ها ایفا کنند. هر روز در اخبار می‌شنویم و می‌خوانیم که چگونه مخالفان قدرت گرفتن ایران عزم خود را برای برهم زدن توافق هسته‌ای با 1+5 جزم کرده‌اند و به نظر می‌رسد که در گذشته در یک مرحله موفق به این کار شده‌اند. آیا برای مقابله با لابی بین‌المللیِ آنهایی که نمی‌توانند سرافرازی ملت ایران را ببینند، می‌توان کاری انجام داد؟ آیا ایرانیان پرشماری که در کشورهای اروپایی و آمریکای شمالی زندگی می‌کنند و برخی از آنان از نفوذ قابل‌توجهی برخوردارند، می‌توانند لابی متقابلی را فعال سازند؟ قطعا تعدادی از آنان به خاطر علاقه شدید به این آب و خاک هم اکنون در این زمینه فعال هستند، ولی صداي مجموعه آنان بسیار کوتاه‌تر از صداي مخالفان است. ایرانیان خارج از کشور، اعم از متخصصانی که در عرصه عمومی فعالند یا صاحبان کسب وکاری که صاحب نفوذ و اعتبارند یا حتی پزشکانی که به دلیل حرفه خود جایگاه اجتماعی مناسب و موثری دارند، می‌توانند کمپینی برای خنثی کردن اقدامات مخالف راه‌اندازند. البته این کمپین بسته به موقعیت افراد می‌تواند به اشکال مختلفی صورت گیرد. ما به‌عنوان كارشناس اقتصادي كه شرايط اقتصادي كشور را رصد مي‌كنیم، معتقدیم همه باید در اين مرحله حساس به دولت كمك كنيم تا اين بار را به منزل برساند. مهم نيست ديدگاهمان نسبت به عملكرد حكومت چيست كه آن امري داخلي است و در هر كشوري اختلاف عقيده و نظر بسيار است. ولي بايد توجه داشته باشيم كه مذاكرات هسته‌اي بر زندگي تك‌تك مردم به خصوص خيل عظيم جوانان جوياي كار اثر مي‌گذارد. بر خود فرض می‌دانیم به یاد همگان بیاوریم که هم‌اکنون نزدیک به 5 میلیون دانشجو در دانشگاه‌های کشور مشغول تحصیل‌اند و طی چهار سال آینده به تدریج وارد بازار کار خواهند شد. مفهوم اقتصادی آن ضرورت ایجاد بیش از یک میلیون شغل در سال، فقط برای دانشجویان مشغول به تحصیل است. به علاوه به یاد داشته باشیم که در دوران دولت گذشته اشتغال خالص جدید به‌وجود نیامده است. بدیهی است همه ما در برابر چنین گروه عظیم مشتاقان به کار و فعالیت باید احساس مسوولیت کنیم. در عین حال بايد قدردان هموطنانی باشيم كه فشارها را تحمل كرده‌اند و قطعا اگر لازم باشد باز هم حاضر به فداكاري خواهند بود، ولي شرط انصاف نيست بگذاریم همه هزينه‌ها را مردم ايران به خصوص آنان كه امكانات محدود دارند، بپردازند. بايد هوشيار باشيم كه محدوديت‌هاي سي و چند سال گذشته، چون جنگ و يا تحريم، موجب کاهش فعاليت‌هاي اقتصادي كشور در منطقه شده و طبيعي است كه همسايگان ما چون تركيه، امارات، عربستان و... جاي خالي اقتصاد ايران را در اين سال‌ها پر كرده‌اند. حال كه امكان بازگشت كشور ما به جايگاه واقعي‌اش فراهم مي‌شود، مي‌توان انتظار داشت برخی همسایگان نگران باشند. مطمئن باشيم آنها نگران بمب اتمي نيستند بلکه بيشتر در پی بهانه‌اي براي جلوگیری از حضور ايرانيان در عرصه سیاسی و اقتصادي منطقه‌اند. همسايگان ما به درستي مي‌دانند كه اگر محدوديت‌هاي صنعتگران و تجار ايراني برطرف شود و امكان رقابت آنان در يك فضاي برابر به‌وجود آيد - اعم از ايرانياني كه در داخل كشور زندگي مي‌كنند يا آنان كه در كشورهاي ديگر ساکن هستند- كسب‌و‌كار منطقه را در دست خواهند گرفت و صحنه فعالیت را بر رقبا تنگ تر خواهند کرد.
بنابراين مخالفان توافق هسته‌ای تنها آن كشورهايي نيستند كه از نظر سياسي با برآمدن قدرت سیاسی ایران مشکل دارند بلكه بعضی همسايگان ما بنا به ملاحظات اقتصادی از بازگشت ايران به شرايط عادی دل نگرانند، به‌طوری‌که برخی در ظاهر و البته برخی در خفا عَلَم مخالفت با توافق هسته‌ای را در دست گرفته‌اند. در این میان البته صاحبان صنایع اسلحه‌سازی هم طبیعتا مخالف بازگشت ایران به صحنه سیاست و اقتصاد بین‌المللی‌اند؛ زیرا با فروکش کردن تنش در منطقه بازار اسلحه آنان از رونق خواهد افتاد، از این رو ترجیح می‌دهند مذاکرات هسته‌ای به نتیجه نرسد تا آنها بتوانند از ایران به‌عنوان تهدیدی مستمر بهره اقتصادی ببرند. ما ایرانیان در مقابل آزمونی بزرگ قرار گرفته‌ایم. البته اگر بنا به گله، شکایت و انتقاد باشد، ممکن است تعدادی از ما - از جمله نویسندگان این یادداشت- دلایل قانع‌کننده‌ای برای این کار داشته باشیم، اما از نظر ما، مجموعه شرایط کنونی ایجاب می‌کند که اختلاف نظرها را به زمان دیگری واگذاریم و در این مرحله حساس همه به کمک تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای برویم و کشور را به شرایطی که حق ملت ایران است، بازگردانیم.