قیمت نان 30 درصد گران می شود. به گفته سخنگوی دولت چون طی چند سال اخیر قیمت نان گران نشده بود، به نانوایی ها اجازه داده شده "تا 30 درصد" نان را گران کنند. با توجه به نرخ تورم 20 درصدی در کشور چرا دولت ناگهان تصمیم به افزایش قیمت نان، آن هم با شیب زیاد گرفته است؟
این در حالیست که نعمتالله ترکی معاون برنامهریزی استاندار تهران اعلام کرده که میزان افزایش به طور میانگین 30 تا 35 درصد است و ممکن است در برخی موارد کمتر یا بیشتر باشد.
طبق مصوبه دولت از این پس قیمت هر قرص نان لواش که پیش از این 160 تومان بود اکنون 225 تومان اعلام شد. نان بربری از 500 تومان به 700 تومان، نان تافتون از 300 تومان به 425 تومان و نان سنگک از 600 تومان به 800 تومان رسید.
تقوی: نان گران شود، سفره مردم کوچک تر میشود
مهدی تقوی اقتصاددان در گفتگو با فرارو گفت: «این اقدام دولت یعنی تبدیل شدن آن به دولت قیمت گذار. در صورتی که گمان می کردیم دیگر زمان تصمیم های اینچنین ناگهانی تمام شده، تصمیم اخیر دولت باعث شد که به این باور برسیم که قصد دارد در مسیر گذشتگان حرکت کند و اشتباهات آنان را تکرار کند. هیچ توجیه اقتصادی ای هم برای این کار وجود ندارد.»
وی در پاسخ به این سوال که آیا قیمت نان آغاز فار سوم هدفمندی یارانه هاست گفت: «اجرای هدفمندی یارانه ها سیاست نادرستی بود که تبعات فراوانی را داشت. به همین ترتیب عقلانی نیست که دولت بخواهد مجددا در این مسیر قدم بگذارد.»
تقوی افزود: «قبل از اجرای فاز دوم هدفمندی دولت اعلام کرد که افرادی که نیاز به یارانه ندارند از دریافت آن انصراف دهند. خیلی افراد حقوق بگیر بودیم برای کمک به اهداف دولت از دریافت یارانه خود انصراف دادند. اما حال افزایش 30 تا 40 درصدی نان نه تنها با آن سیاست منافات دارد، بلکه گویی نوعی بی عدالتی به افردی است که انصراف داده اند و خیلی دور از انتظار نیست که بخواهند دوباره به سمت یارانه بازگردند.»
وی تصریح کرد: «هیچ منطق و توجیهی برای این کار از سوی دولتمردان وجود ندارد. تصویب چنین اقدامی از سوی وزیر اقتصاد که فردی مسلط بر اقتصاد است بعید بود. چون دولت وظیفه دارد که در راستای افزایش رفاه و بهزیستی مردم تلاش کند، نه آنکه خانوارها را فقیرتر کند.»
وی افزود: «تنها چیزی که می توان در این مورد گفت این است که شاید دولت با کاهش قیمت نفت و کم شدن درآمدهایش، دیگر قصد دادن یارانه به آرد را ندارد و نمی تواند این هزینه ها را پرداخت کند به همین دلیل فشار را به مردم منتقل کرده است.»
این اقتصاددان با اشاره به این که اقشار آسیب پذیر بیشترین ضرر را می کنند گفت: «در ایران نان، جزو کالای اساسی مردم است و قسمت بیشتر سبدکالایی اقشار کم درآمد را به خود اختصاص داده است. حال با گران کردن این کالای اساسی، سفره خانوارها از این هم کوچک تر خواهد شد.»
وی ادامه داد: «گویا دولت، ماری آنتوانتی عمل کرده است. همچون زمانی که او در فرانسه اعلام کرد که" اگر نان گران است، شیرینی بخورید." حال با گران بودن تمام کالای سبد غذایی، مردم چگونه می توانند ادامه دهند؟ این کار افراد فقیر را فقیرتر خواهد کرد.»
تحمیل فشارها به مردم از سوی دولت
محمد قلی یوسفی استاد دانشگاه و اقتصاددان در گفتگو با فرارو در این باره گفت: «متاسفانه یکی از نواقص اقتصادی کشور ما آن است که قیمت بعضی کالا ها و حتی کالاهای اساسی توسط دولت تعیین می شود. از جمله آن نان است. این امر هزینه هایی برای دولت دارد. حال با توجه به کاهش درآمدها دولت دیگر قادر نیست به قدر گذشته به این کالا سوبسید دهد.»
وی افزود: «به همین دلیل دولت قصد دارد تا هزینه های خودش را کاهش دهد. در کشورهای دیگر مخصوصا کشورهایی که ثبات طولانی ای در اقتصاد خود دارند و با بحران مواجه نمی شوند، به صورت طبیعی به مردم یارانه داده می شود اما در جوامعی مثل ما بیشتر سیاست های اقتصادی دولت منجر به افزایش تورم می شود. یعنی به عبارت دیگر این خود دولت است که با سیاست های نادرست جیب مردم را خالی و قدرت خرید آنان را کاهش می دهد.»
وی تصریح کرد: «در بسیاری از موارد می بینیم که دولت هزینه های خودش را به مردم تحمیل می کند. هزینه هایی که در مورد سیاست های پولی و ارزی به مردم تحمیل شده و آنان بانی آن نیستند. بلکه دولت است که با بی ثباتی اقتصادش به این فشارها دامن می زند. در صورتی که دولت باید خود تاوان ندانم کاری خودش را بدهد نه مردم.»
به گفته این اقتصاددان، گرانی نان بیش از همه بر اقشار کم درآمد فشار خواهد آورد. او گفت: «دولت خود باید به فکر دخل و خرجش باشد و در جهت رفاه مردم حرکت کند. تا جایی که مردم راضی باشند و در تصمیم ها نیز مشارکت داشته باشند. اما در حال حاضر دولت به دلیل فشارهای حاکم بر بودجه ناچار به دنبال تامین درآمد خود است. یکی از این روش ها افزایش قیمت نان است.»
وی در پاسخ به این سوال که دولت قصد دارد فاز سوم هدفندی را آغاز کند یا نه اظهار کرد: «نمی توان به صورت قطعی گفت که قصد دولت چیست. دولت فعلی سیاست شفاف بلند مدتی را تا به امروز دنبال نکرده است. بلکه دیدیم که تنها به صورت گزینشی و یا ناگهانی تصمیم گیری می کند. مواردی که قبلا هیچ گونه آگاهی و یا حتی آمادگی درباره آنان به مردم داده نشده است. در خصوص آغاز فاز سوم هدفمندی یارانه ها هم باید دید فشارهای به وجود آمده بر بودجه دولت تا کجا پیش خواهد رفت.»
منبع: فرارو