سعید لیلاز

اقدام اخیر بانک مرکزی در راستای خرید ارز صادراتی به نرخ آزاد در بانک‌ها هم به سود تولید و هم صادرات خواهد بود و منجر به رونق چشمگیر صادرات غیرنفتی خواهد شد. همچنین منجر به تسهیل حرکت دولت و نظام اقتصادی کشور به سمت نظام تک‌نرخی ارز خواهد شد. چون ورودی منابع ارزی اجازه می­دهد که بانک مرکزی بدون دست بردن به منابع ارزی گرانبهای خود، بازار ارز را از طریق ورودی ارز کنترل کند؛ یعنی موازنه­ای بین ورود و خروج ارز برقرار کند. این اقدام جلوی رانت خواری، نوسانات و التهابات شدید نرخ برابری دلار را خواهد گرفت. درمجموع این حرکت بانک مرکزی بسیار پخته و مثبت است.

متاسفانه طی چند سال گذشته، آسیب‌هایی به اعتمادپذیری شبکه بانکی کشور وارد شده بود و هزاران نفری که اقدام به سپرده­گذاری ارزی در شبکه بانکی کشور کرده بودند، زمانی که نظام ارزی تک‌نرخی فروپاشید و اقدام به بازپس­گیری پول­های خود کردند، بانک­ها اعلام کردند که پس نمی­دهیم. این اتفاقات در دوران اول انقلاب رخ نداده است، بلکه طی دو سه سال گذشته رخ داده است. امیدواریم بانک مرکزی با رویه­ای که پیش گرفته است، بتواند جلوی رانتخواری، نوسانات و التهابات را بگیرد و همچنین به تولیدکنندگان کمک کند. اگر این روند ادامه یابد، منجر به افزایش شدید ورود پول و ارز به ایران خواهد شد. میلیون­ها نفر ایرانی هستند که در خارج از کشور زندگی می­کنند. این افراد به دلیل نظام دونرخی ارزی از آوردن پول­های خود به داخل کشور امتناع می‌کنند  یا اگر قصد انجام این کار را داشته باشند، پول­های خود را به صورت مخفی و چمدانی وارد کشور و در بازار اقدام به فروش می­کنند که منجر به ایجاد التهاب در بازار خواهد شد.

اگر بانک مرکزی بر این سیاست خود مقاومت کند، می­تواند آورده­ارزی ایرانیان مقیم خارج از کشور را به چندین برابر این رقم برساند و از حالت زیرزمینی خارج که و به صورت شفاف این کار انجام شود. مادامی که کشور به سمت نظام تک‌نرخی سوق داده شود مطمئنا دروازه ای خواهد بود به سمت تک نرخی شدن ارز و نقطه شروع بسیار خوبی خواهد بود در سیاست‌های تک‌نرخی کردن ارز. دراین صورت بازار آزاد و بازار دولتی یکی می‌شوند یعنی بازار ارز آزاد رسیمت خواهدیافت. مشکلات کنونی در بازار ارزی و ریالی از جمله بازار سیاه سرمایه با نرخ­های بهره­ای 3 تا 4 درصد در بازار به دلیل مشکلات ناشی از ناکارآمدی شبکه بانکی است. اگر شبکه بانکی کشور آزاد شود، می­تواند در چارچوب مقررات ارز را به صورت آزاد خریداری کند، در چنین حالتی هم حرکت‌های زیرزمینی در اقتصاد کاهش پیدا خواهد کرد و هم دولت منتفع خواهد شد. هر اندازه به رسمیت در فضای اقتصادی کشور و بیرون کشیدن پول و سرمایه از زیرزمین کمک شود؛ هم به سود اقتصاد و هم دولت و مردم خواهد بود. 

منبع: آرمان