دکتر مجید فشاری
با توجه به پتانسیل و توانمندی که در دو بخش انرِژی و صنعت در اقتصاد ملی وجود دارد، سرمایهگذاری در این دو بخش میتواند منجر به افزایش سطح تولید و اشتغال در کشور شود. منوط بر اینکه ارتباط پسین و پیشینی که بین این دو بخش وجود دارد، بهدرستی شناسایی شود و سرمایهگذاری در این دو بخش بتواند نیازهای هر دو به بخش را تامین کند. در واقع سرمایهگذاری در این دو بخش به عنوان بخشهای پیشرو و محور توسعه اقتصادی بتواند به افزایش سطح اشتغال و کاهش بیکاری کمک کند. سرمایهگذاری در این دو بخش اقتصادی نیازمند به برنامه آمایشی صنعتی است که بررسی شود که هر زیربخش تا چه اندازه باید جذب نیرو داشته باشد و ارزش افزوده اقتصادی ایجاد کند.
اگر شناسایی پتانسیل و ظرفیتهای هر یک از بخشهای موجود به نحو احسنت انجام شود؛ در این صورت میتوانیم شاهد افزایش تولید، کاهش نرخ بیکاری و افزایش سطح اشتغال در کشور باشیم. در غیر این صورت اگر نتوانیم فرصتها و ارتباطی که بین بخشهای مختلف اقتصادی وجود دارد را شناسایی کنیم؛ نمیتوان انتظار داشت که سطح اشتغال در کشور را افزایش داد. تنها بخشی که بعد از انقلاب رشد گسترده داشته است، بخش خدمات بوده است. اما سوال اینجاست که آیا رشد خدمات توانسته به افزایش سطح اشتغال در کشور کمک کند، قطعا پاسخ منفی است. چراکه رشدی که حاصل شده در بخش خدمات غیرمولد بوده است و نتوانسته که ارزش افزوده ایجاد و نیروی کار را جذب کند. عمدتا بخشهای غیرمولد در واقع رشد فزایندهای را در بعد انقلاب داشتند و این امر سبب شده که بحث اشتغال محقق نشود. در حالی که اگر بخشهای پیشرو و محوری را این دو بخش صنعت و انرِژی با توجه به توانمندی که دارند در نظر بگیریم؛ و با توجه به مزیتهای که در هر کدام از زیربخشها وجود دارد، میتوان انتظار داشت که برای بخش اشتغال نیروی کار در این بخشها سرمایهگذاری کرد. اگرچه چالشهای نیز در همین دو بخش نیز وجود دارد اما اصل مزیتهای نسبی را نباید فراموش کنیم. درحال حاضر مشکل عمده بخشهای اقتصادی کشور مثل بخش صنعت و کشاورزی، کمبود سرمایه در گردش است. اگر بتوانیم تسهیلات مناسب با نرخ بهرهمناسب را در اختیار دو بخش قرار دهیم و بتوانیم ظرفیت جذب سرمایه گذاری خارجی را در این دو بخش از طریق شناساندن فرصتها و توانمندیها که در این بخشها وجود دارد، ارتقا دهیم. در این حالت میتوان شرایط مناسب را برای این بخشها فراهم کرد. در این حالت اگر نرخ بازدهی سرمایهگذاری در این دو بخش را ارتقا دهیم که منوط به افزایش تولید، میزان بهرهوری و سطح اشتغال هست و سایر مواردی که میتواند منجر به جذب سرمایهگذاری شود. آن موقع است که شاهد افزایش سرمایهگذاری در این دو بخش خواهیم بود.
منبع: آرمان