جمشید پژویان معتقد است اگر اقتصاد کشور ما نخواهد از روال گذشته و کنونی خود دست بردارد کشوری مثل افغانستان در آینده شاخص‌های اقتصادی بهتری را نسبت به ما ارایه خواهد کرد.

جمشید پژویان - رییس پیشین شورای رقابت - در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: بعد از 9 سال از زمان تدوین سند چشم‌انداز تاکنون با کمال تاسف نه تنها پیشرفتی در اقتصاد نداشته‌ایم بلکه در بسیاری از شاخص‌ها عقب رفته‌ایم، لذا فاصله‌ی ما با افق 1404 نسبت به 9 سال قبل دورتر شده است.

وی افزود: این مساله به مشکلات اساسی و جدی در ساختار اقتصاد ما مربوط می‌شود که در تمام دوران توسط دولت‌ها نادیده گرفته شده است. مشکلات اقتصادی ما از ابتدا درست دیده نشده، لذا اگر 50 سال دیگر هم به این طریق پیش برویم نه تنها به اهداف سند چشم‌انداز دست نخواهیم یافت بلکه احتمالا عقب‌تر خواهیم رفت.

پژویان ادامه داد: شوکی که تحریم نفتی به اقتصاد ما وارد کرد موجب رشد منفی در اقتصاد شد. وقتی فروش نفت نسبت به گذشته به یک سوم کاهش پیدا کرده یا صنعت ما که یک سوم GDP (تولید ناخالص داخلی) ما را تشکیل می‌داده به یک سوم کاهش پیدا کرده بدیهی است که رشد اقتصادی ما منفی می‌شود.

این کارشناس اقتصادی با بیان این‌که ما گاهی آن‌قدر درگیر مسائل سیاسی هستیم که راه حل‌های اقتصادی را فقط در بین گروه دوستان خودمان جست‌وجو می‌کنیم، گفت: بعضی آن‌چنان در مورد خروج از رکود اقتصادی صحبت و تبلیغ می کنند که گویی اقتصاد ما تازه دچار این پدیده شده است. اگر ما به اقتصاد 40 سال گذشته برگردیم بجز بعضی دوران محدود همواره با تورم و بیکاری دست به گریبان بوده‌ایم. تورم متوسط ما در طول این سالها حدود 20 درصد بوده است.

وی تصریح کرد: اقتصاد ما یک اقتصاد روان نبوده که به تازگی دچار این رکود شده باشد. اگر این‌طور بود به راحتی با سیاست‌های کلان اقتصادی حل می‌شد. مشکلات ما ساختاری است. منظور من بنیاد و زیربنای اقتصاد است. یعنی تخصیص منابع، کارآیی اقتصادی و بهره‌وری.

به گفته پژویان، چندین دهه است که این مسائل ما را به سختی رنج می‌دهد. در حال حاضر نیز با افزایش جمعیت و کاهش درآمدهای نفتی می‌توان گفت اقتصاد ما در حال مرگ است.

این کارشناس اقتصادی با بیان این‌که اقتصادی که علائم غلط بگیرد به سمت نابودی خواهد رفت، اظهار کرد: اقتصاد ما همواره علائم غلط می‌گیرد. اقتصادی که علامت‌های درست از قیمت‌ها بگیرد یک اقتصاد کارآمد خواهد بود، حتی اگر منابع کافی در اختیار نداشته باشد مثل ژاپن و کره. این‌که یک علامت راهنمایی به جای گردش به راست، به شما هشدار گردش به چپ بدهد به قعر دره خواهید رفت.

وی اختلاف سود بانکی نسبت به سود بازار آزاد را تفاوتی فاحش دانست و گفت: با این وضعیت همه می‌خواهند وام و اعتبارات بانکی بگیرند و در جهت تجارت و واردات سرمایه‌گذاری می‌کنند که با این کار به صنعت و تولید ضربه می‌زنند.

استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی تصریح کرد: اصلاح بازار پولی با ایجاد یک سری سیاست‌های مکملی، ضروری است. برای این‌که بازده خالص سرمایه‌گذاری را اصلاح کنیم نیازمند یک سیستم مالیاتی مناسب هستیم. وقتی علائم غلط را به علائم صحیح تبدیل کنیم، بخش خصوصی به سمت تکنولوژی جدید و نوآوری می‌رود. ما نیازمند بالا بردن بهره‌وری اقتصادی، تعادل بین تولید و عرضه و ایجاد رشد اقتصادی هستیم. در این صورت متغیرهای کلان ما اصلاح خواهند شد.

این کارشناس اقتصادی، با بیان وجود ناتوانی در بخش خصوصی گفت: همواره هر دولتی که سر کار می‌آید خود را حامی بخش خصوصی می‌داند. حال آن‌که همه نتایج برعکس این مساله را نشان می‌دهد. با وجود مسائلی همچون رانت و انحصار، دولت‌ها بزرگ‌ترین رقیب بخش خصوصی می‌شوند و جلوی رشد اقتصادی را می‌گیرند.

منبع: ایسنا