بخشي از بازار اجاره آپارتمان به خاطر دو تحول اجتماعي خانواده‌ها، با اجاره‌بها كنار آمده است؛ «اجاره‌نشيني مجردي» نتيجه افزايش سن ازدواج و نرخ طلاق است كه چون پرداخت اجاره‌بها براي اين گروه راحت‌تر است، هم‌اكنون گروهي از موجران در زمان فايلينگ ملك‌شان در بنگاه شرط «فقط اجاره به مجرد» را براي دلال تعيين مي‌كنند.تحقيقات درباره علت تمايل اجاره به خانوارهاي تك‌نفره نشان مي‌دهد: كشش اين دسته از مستاجران براي پذيرش اجاره‌بها بدون اصرار به تخفيف يا تعديل نرخ، به مراتب بيشتر از زوج‌ها و خانواده‌هاي پرنفر است.
كاهش بُعد اجاره‌نشين‌هاي پايتخت
مشاوران‌املاك مي‌گويند كشش مجردها در پذيرش اجاره‌بها بيشتر از خانواده‌ها است
ضوابط اتحاديه‌املاك براي اجاره‌داري تك‌بُعدي
دو تحول اجتماعي خانواده‌ها در شهرهاي بزرگ تغييرات جالبي روي بازار اجاره مسكن گذاشته، كه حاصل آن بيشتر از آنكه از هزينه مستاجر بكاهد، براي موجران فايد‌ه‌دار شده است.
تغييراتي كه در بازار اجاره به دليل پررنگ‌شدن طي دست‌كم يك‌سال اخير، براي مشاوران‌املاك قابل مشاهده شده، عبارت است از: «كاهش بُعد اجاره‌نشين‌ها در مناطقي از تهران از حالت معمولي يك خانوار به حالت تك‌نفره».
اجاره‌نشيني مجردي نتيجه افزايش سن‌ازدواج و در عين حال نرخ طلاق است كه چون پرداخت اجاره‌بها براي اين گروه راحت‌تر از بقيه است، در حال حاضر بخشي از مالكان آپارتمان‌هاي اجاره‌اي در زمان فايلينگ ملك‌شان در بنگاه شرط «فقط اجاره به مجرد» را براي دلال تعيين مي‌كنند.
تحقيقات درباره علت تمايل اجاره آپارتمان به خانوارهاي تك‌نفره نشان مي‌دهد: كشش اين دسته از خانوار‌ها براي پذيرش اجاره‌بها بدون اصرار به تخفيف يا تعديل نرخ، به مراتب بيشتر از زوج‌ها و خانواده‌هاي پرنفر است.
از سوي ديگر در بازار اجاره آپارتمان در شرايطي كه واحدهاي كم‌متراژ -كمتر از 70 مترمربع- با فراواني تقاضا از جانب زوج‌هاي دونفره روبه‌رو است، كمبود تقاضا براي واحدهاي كمي بزرگ‌تر عملا با جايگزيني خانوارهاي تك‌بُعدي جبران شده است.
مشاوران‌املاك مي‌گويند: مجردها اغلب به دنبال واحدهاي نه چندان كوچك هستند و چون ميانگين هزينه‌زندگي براي اين افراد پايين است، پرداخت اجاره‌بها برايشان راحت‌تر است.
براساس بررسي ميداني از بنگاه‌هاي املاك شهر تهران از هر 12 تا 13 نفر متقاضي اجاره آپارتمان، بين يك تا دو نفر مجرد هستند. در حال حاضر ماهانه در هر يك از بنگاه‌هاي مسكن به‌طور ميانگين بين 2 تا 5 فقره قرارداد اجاره تنظيم و منعقد مي‌شود.
به رغم جذابيت مستاجران مجرد براي موجران، محدوديت‌هايي براي اجاره‌داري در اين قسمت از بازار وجود دارد.
اتحاديه مشاوران‌املاك در اين باره اعلام كرده است: بنگاه‌هاي مسكن قبل از انجام معامله براي اجاره‌نشين‌هاي مجرد لازم است نسبت به شغل يا تحصيل افراد مطلع شوند و در عين حال يك نسخه از برگه قرارداد اجاره اين افراد را به اتحاديه تحويل دهند.
در بازار رهن و اجاره واحدهای مسکونی در تهران حجم مستاجران مجرد و مطلقه در مقایسه با سال‌های گذشته به طور چشمگیری افزایش یافته است.
ناگفته نماند که اغلب موجرانی که واحدهای خود را به این دسته از افراد اجاره می‌دهند، اظهار می‌کنند که مایل به این نوع عقد قرارداد نیستند و تنها از سر اجبار و ناچاری تن به این کار می‌دهند و برخی از مالکانی که تصمیم دارند واحدشان را به غیر از خانواده و زوج اجاره دهند شروط خاصی را برای متقاضیان مجرد تعیین می‌کنند که اگر مستاجر مذکور از شرط‌های لازم برخوردار نباشد از وی سلب صلاحیت خواهد شد.
همچنین از سوی دیگر، عده‌ای از بنگاهداران معتقد هستند که حضور مستاجران مجرد به دلیل استقبال مالکان از آنها در بازار اجاره نیست بلکه میزان تقاضا از سوی مجردها و مطلقه‌ها به اندازه‌ای رشد پیدا کرده که حجمی از متقاضیان بازار اجاره را آنها تشکیل می‌دهند.
واهمه از حضور مالک در آپارتمان؟
یکی از مشاوران املاک فعال در محله زعفرانیه درباره شرط انتخاب یک واحد مسکونی از سوی مستاجران مجرد به «دنیای اقتصاد» گفت: اکثر این دسته از مستاجران به دنبال واحدهای متراژ بزرگ و لوکس نیستند همین که واحدشان از امکانات عادی همچون پارکینگ و آسانسور بهره مند باشد آن را کافی می‌دانند اما در اولویت انتخاب شان به سکونت مالک در آپارتمان اهمیت می‌دهند زیرا آنها ترجیح می‌دهند در آپارتمانی سکونت داشته باشند که موجرشان را وقت و بی‌وقت ملاقات نکنند و تحت نظارت نباشند.
شریفی در ادامه افزود: البته مالکان در بازار اجاره اصراری به اجاره واحدشان به افراد مجرد ندارند زیرا آنها تمایل به شنیدن شکایات همسایه‌ها از مستاجران‌شان ندارند اما گاهی مجبور به انتخاب چنین مستاجرانی می‌شوند حال ممکن است واحد استیجاری شان به اندازه یک سوئیت باشد و برای یک خانواده و حتی زوج مناسب نباشد یا اینکه مستاجر مجرد اجاره بهای کاذب اعلام شده مالک را بی‌چون و چرا قبول کند.
تعیین شروط برای انتخاب مستاجر مجرد
عده‌ای از مالکان که قصد دارند واحد خود را به مستاجران مجرد یا مطلقه اجاره دهند شرط‌هایی را در فایل اجاره ذکر می‌کنند که اگر مستاجر بر اساس آنها تعیین صلاحیت شود می‌تواند واحد فوق را اجاره کند.
مشاور املاکی در شرق تهران در منطقه پیروزی با افزودن به این مطلب، گفت : منع از استعمال دخانیات و مواد مخدر، در حین خدمت سربازی نباشد، بالغ باشد و مهم تر اینکه کارمند دولتی باشد و آدرس محل کار و استعلام از آن قابل امکان باشد، اینها نمونه شروطی است که موجران برای مستاجران مجرد تعیین می‌کنند.
وی تصریح کرد: تعداد مالکانی که حتی با این شرایط راضی باشند واحدشان را اجاره دهند بسیار کم است زیرا آنها به خاطر امنیت دیگر ساکنان و دوری از دردسر به سختی رضایت‌شان جلب می‌شود. حسینی در ادامه عنوان کرد: اکثر این دسته از مستاجران به دنبال واحدهایی با متراژ کوچک بین 35 تا 40 متر مربع هستند. البته عده‌ای از مستاجران مجرد 2 یا 3 نفری واحد مورد نظرشان را اجاره می‌کنند به همین خاطر مبلغ رهن یا اجاره ماهانه بین همه آنها تقسیم می‌شود.
واحدهای درجه 3 مختص مستاجران مجرد
از طرف دیگر دلالی در بازار مسکن شهرک غرب درباره وضعیت مستاجران مجرد در بازار اجاره اظهار کرد: معمولا واحدهایی که به اصطلاح رنگ و رو ندارند بعید به نظر می‌رسد خانواده‌ها یا زوج‌هایی که از لحاظ مالی برای پرداخت اجاره بها مشکلی ندارند آن را اجاره کنند به همین دلیل این دسته از واحدهای مسکونی در اختیار افراد مجرد گذاشته می‌شود. نیما تاکید کرد: البته عده‌ای از مستاجران مجرد هم راضی نمی شوند در هر واحدی اجاره نشین باشند اما عمده مستاجران واحدهای 70 تا 80 متری را انتخاب می‌کنند و سعی می‌کنند واحد مورد نظرشان در محله‌های خلوت و به اصطلاح دنج باشد.
وی افزایش سن ازدواج و همچنین رشد آمار طلاق و از سوی دیگر تغییر بافت فرهنگی را دلیلی بر صعود منحنی افراد مجرد در بازار مسکن را اعلام کرد.
آخرین اولویت اجاره در بازار مسکن با مجردها
در منطقه پونک موجران سعی دارند تا جایی که امکان دارد واحدهای خود را به افراد مجرد اجاره ندهند چراکه از دید مالکان سابقه این دسته از متقاضیان در بازار اجاره درخشان نیست و به دلیل دردسرهایی که امکان دارد مستاجران مجرد برای صاحب ملک یا دیگر ساکنان ایجاد کنند، آنها رغبتی به مستاجران مجرد ندارند. بنگاهداری دراین باره تصریح کرد: حتی برخی از موجران راضی هستند اجاره بهای واحدشان را کمتر از نرخ معقول اعلام کنند تا یک زوج توانایی اجاره آن را داشته باشند تا اینکه یک مستاجر مجرد بدون مشکل نقدینگی بخواهد آن واحد را اجاره کند.
وی تاکید کرد: در حال حاضر بیشتر مستاجران در این محدوده این روزها واحدهای 40 تا 50 متری را برای اجاره می‌پسندند.
این مشاور املاک با توجه به شرایط حاضر در بازار اظهار می‌کند که خانواده‌ها در مقایسه با افراد مجرد خوش حساب‌تر هستند و این موضوع یکی دیگر از دلایلی است که مالکان مستاجران مجرد را در آخرین اولویت قرار می‌دهند. عده دیگری از دلالان بازار مسکن براین باورند به دلیل اینکه امنیت در جامعه امروزی نسبت به گذشته کاهش یافته است موجران خانواده‌ها و زوج‌ها را که قابل اطمینان‌تر می‌دانند به عنوان مستاجران خود انتخاب می‌کنند اما به هرحال با این تفاسیر مستاجران مجرد در بازار اجاره لنگ نمی‌مانند شاید لازم باشد بیش از مستاجران دیگر زمان بیشتری برای جست‌وجو بگذارند اما در نهایت واحدی را اجاره خواهند کرد. نظر معاون بازرسی درباره اجاره‌نشین‌های مجرد
مرتضي تمدن استاندار تهران اخيرا در مصاحبه‌اي بخشي از علل افزايش سوئيت‌هاي مجردي را شرايط «تحصيلي» و «اشتغال» افراد عنوان كرده بود و در عين حال اظهارنظر در حوزه آسيب‌هاي اجتماعي افزايش سوئيت‌هاي مجردي را منوط به داشتن اسناد آماري و تحقيقات ميداني دانسته بود.
در اين باره معاون بازرسی اتحادیه مشاوران املاک تهران درباره تقاضای مستاجران مجرد و مطلقه در بازار مسکن به «دنیای اقتصاد» گفت: حضور افراد مجرد در بازار اجاره مسکن به عنوان یک آسیب اجتماعی تلقی می‌شود که بخشی از این مساله متاسفانه به آمار طلاق که رو به رشد است، مربوط است و از طرف دیگر استقلال مالی جوانان و همچنین اختلاف سطح فرهنگی بین نسل‌ها باعث شده تا حجم مجردها در سطح جامعه در حال افزایش باشد که این موضوع گریبان گیر بازار اجاره مسکن نیز شده است. حسام عقبائی در ادامه خاطرنشان کرد: حضور افراد مجرد و مطلقه در بازار مسکن نوعی تقاضا محسوب می‌شود و سرکوب آن به دلیل شرعی و قانونی محال و نادرست است. وی تاکید کرد: به مشاوران املاک گوشزد شده است که از ارائه خدمات به آن دسته از مستاجران مجرد یا مطلقه‌ای که ناهنجار و ناسازگار هستند و در عین حال شناسایی آنها از هر لحاظ با شک و شبه همراه است، خودداری کنند، اما به طور کلی فعالان بازار مسکن برای مستاجران مجردی که احراز هویت و شغل آنها به سادگی و صراحت انجام می‌شود با منعی روبه‌رو نیستند و ممانعتی برای راهنمایی شان وجود ندارند و می‌توانند قرارداد تنظیم کنند. معاون بازرسی اتحادیه مشاوران املاک تهران همچنین اظهار کرد: بنگاهداران مسکن درباره واحدی که به عنوان سکونت مجردها معرفی می‌کنند باید با اتحادیه املاک در میان بگذارند که برای مثال آپارتمانی با آدرس و مشخصات کامل را به فردی با هویت مشخصی اجاره داده‌اند.
منبع: دنیای اقتصاد