یک اقتصاددان می‌گوید: آمارهای رسمی حاکی از صادرات ۶۵ میلیارد دلاری است که اگر بتوانیم این میزان را به خوبی مدیریت و به داخل کشور هدایت کنیم، نیازهای کشور نیز برطرف خواهد شد.

مرتضی عزتی افزود: ما در تقاضای واقعی ارز که مشتق از کالاها و خدمات وارداتی باشد مشکلات عمده‌ای نباید داشته باشیم و آنچه که بیشتر در کشور افزایش نرخ ارزهای خارجی را دامن زده است، نخست انتظارات تورمی مربوط به ارز است که افزایش نرخ ارزهای خارجی را به همراه دارد و به صورت انتظاری وارد تصمیم‌گیری‌ها می‌شود و تقاضاهای غیرمتعارف با نرخ‌های بالاتر ایجاد می‌کند. 

وی افزود: دلیل دوم اینکه تمام ارزهای حاصل از صادرات به کشور بازنمی گردد. ضمن اینکه عوامل دیگری هم مانند خروج سرمایه یا استفاده از ارز به عنوان پس انداز در این میان وجود دارد که اینها هم به نوعی تقاضای زیادی ایجاد می‌کند و به تغییرات قیمتی دامن می‌زند. ممکن است این تقاضا از مجاری رسمی تامین نشود و به ناچار در بازارهای غیرعادی‌تر ارزهای گران‌تری را می خرند که موجب می شود بازارهای حاشیه‌ای و حتی سیاه نرخ ارز را به سمت بالا رهبری کنند. 

این اقتصاددان معتقد است: به نظر می‌رسد این بخش خیلی در سیاست‌گذاری تاثیری نداشته باشند چرا که بازارهای حاشیه‌ای تا زمانی که این فضای نرخ ارز پابرجاست، همچنان وجود دارند. 

عزتی گفت: هرچند بخش انتظاری را هم می‌شود با برخی سیاست‌گذاری‌ها کنترل کرد اما آن بخشی که بیشتر می‌توان در آن سیاست گذاری کرد و شدت عمل به خرج داد، بخش ارز حاصل از صادرات است تا بتوانیم نیازهای ارزی را تامین کنیم.

وی افزود: درست است که در شرایط عادی صادرکننده صاحب ارز خود است و اختیار آن را دارد اما در شرایط غیرعادی که با تحریم و مسائل حاشیه‌ای دیگر روبرو هستیم؛ به نظر می رسد درباره این ارزهای حاصل از صادرات باید سخت‌گیری شود و در مدیریت سیاست گذاران ارزی کشور قرار بگیرد تا به سمت تقاضای واقعی هدایت شود. در این صورت ارز مورد نیاز واردات از این طریق تامین خواهد شد و حتی ممکن است در بازارهای دیگر و استفاده‌های دیگر مصرف شود. 

وی با بیان اینکه اگر دولت تمرکز اصلی را بر بازگشت ارز و سیاست‌گذاری این ارزها بگذارد می تواند موفق تر باشد، تصریح کرد: موضوع FATF هم از چند جنبه قابل تامل است؛ نخست اینکه به هر حال تحریم هستیم و در این شرایط شاید همان مسیرهایی که برای دورزدن تحریم می‌رویم را ناچار باشیم برای این بخش هم استفاده کنیم و با درصد بالایی از این مسیرها بتوان موانع و تحریم های FATF را هم دور بزنیم اما به هر حال FATF یک نهاد خارجی است و اگر تحت تحریم آن باشیم یعنی تحریم اضافه‌تری نسبت به تحریم های کنونی داریم و زمانی تحریم های امریکا لغو شود، دچار تحریم دیگری با عنوان FATF هستیم که شدت آن می تواند نزدیک به همین تحریم‌های آمریکا باشد. 

ایبِنا