یک استاد اقتصاد معتقد است ممکن است یک وزارتخانه‌ای به دنبال یک سیاستی باشد که ممکن است مغایر با نظری است که بانک مرکزی دنبال می‌کند؛ بنابراین استقلال بانک مرکزی باید تقویت شود.

دکتر همتی رئیس کل بانک مرکزی معتقد است همه کشورهای موفق در زمینه مهار تورم، اساس سیاست‌ها و ساز و کارهای خود را استقلال بانک مرکزی قرار داده‌اند و در کشور ما نیز استقلال بیشتر بانک مرکزی، الزام اصلی در کنترل تورم است.

در این باره کمیل طیبی استاد اقتصاد دانشگاه اصفهان با اشاره به جایگاه بانک مرکزی به عنوان یک نهاد مهم در سیاست های کلان اقتصادی اظهار داشت: نقش بانک مرکزی در این زمینه بسیار تاثیر گذار است. در حقیقت وقتی بانک مرکزی سیاست گذاری های کلان همچون سیاست های پولی و ارزی را انجام می دهد، طبیعتا بر بخش های اقتصادی بسیار تاثیر گذار است.

این کارشناس اقتصادی افزود: مثلا اگر سیاست انقباض پولی را در نظر بگیرد، خب برای هدف گذاری روی کنترل تورم هست. بنابراین وقتی تورم کنترل شود، بخش های اقتصادی و صنایع سود می برند و حتی خود مردم قدرت خریدشان از بین نمی رود.

استقلال بانک مرکزی یک ضرورت است

بنابراین پس همانطور که ماهیت کار نشان داده می شود، استقلال بانک مرکزی یک ضرورت است، از این جهت که در سیاست گذاری ها، جوانب علمی و کارشناسی را در نظر می گیرد و وظیفه بانک مرکزی برای بهبود شاخص های اقتصادی هست و تجربه هم نشان داده است که در کشورهای پیشرفته، استقلال بانک مرکزی همواره وجود دارد و حفظ می شود، که معمولا هم مسئولان آن، از کارشناسان خبره و اقصاددانان بزرگ و مرتبط با حوزه های مالی هستند و تصمیمات را به صور مستقل می گیرند.

طیبی تاکید کرد: هرچند این رویکرد، در کشورهای در حال توسعه کمتر دیده می شود. خب در کشور ما در واقع بانک مرکزی به طور کلی و به معنای عام تحت نفوذ دولت قرار دارد.

دخالت هایی که بانک مرکزی را از کنترل تورم دور می کند

به بیان دیگر ممکن است یک وزارتخانه ای به دنبال یک سیاستی باشد که ممکن است مغایر با نظری است که بانک مرکزی دنبال می کند. یا از این جهت که بانک مرکزی سیاست پولی انقباضی را در پیش بگیرد، ولی بخش ها و ارکانی از دولت به دنبال ارائه و یا دریافت تسهیلات یا اعطای اعتبار برای بخش مختلف باشند. در این شرایط، بانک مرکزی قادر به کنترل نرخ تورم نیست.

در نتیجه ضرورت استقلال بانک مرکزی، احساس می شود. یا در مورد سیاست های ارزی باید در نظر داشت که چون بانک مرکزی، یک نهاد اقتصادی هست، در نتیجه به دنبال ایجاد ثبات نرخ ارز است و بایستی در این زمینه مستقل و بدون فشارهای مختلف، برنامه های ارزی خود را اجرا کند.

ایبِنا