حامد قدوسی

سال‌ها پیش در سمیناری در دانش‌کده‌ای بودم که یک استاد ارشد و معروف داشت مقاله‌ای در حوزه سنجی کاربردی ارائه می‌کرد.  در بین مخاطبان جوانی بود که در جامعه علمی محلی همه او را به خاطر کارهای بنیادی که در نظریه سری‌های زمانی کرده بود می‌شناختند ولی سخن‌ران ظاهرا ازش شناختی نداشت. یک جای سخن‌رانی، همین جوان داستان ما به سخن‌ران ایراد گرفت که مدلی که برای خودکششی برداری (VAR) استفاده کرده مشکل دارد و تحت این شرایط کار نمی‌کند و الخ. بعد از یک بحث چند دقیقه‌ای، سخن‌ران به او گفت که تو اصلا می‌دانی مدل VAR یعنی چه؟ جوان هم با خون‌سردی گفت «یک کم» و اجازه داد که سخن‌ران استدلالش را ادامه بدهد. این در حالی بود که جوان چند مقاله سنگین نظری به طور خاص در مورد مدل‌های VAR در ژورنال‌های خیلی معتبر آمار و سنجی چاپ کرده بود و احتمالا از همه حاضرین در اتاق بیش‌تر در مورد این موضوع می‌دانست.

من آن موقع دانش‌جوی جوانی بودم و خیلی از این پاسخ او خوشم آمد. به جایی که به سخن‌ران بگوید که «نه تنها می‌دانم بل‌که خودم جزو توسعه‌د‌هندگان پایه‌های نظری این موضوع هستم»، فقط گفت که «یک کم» و با این زیرکی‌اش نه تنها یک بحث بی‌فایده را پایان داد (چون سخن‌ران به وضوح دانش ناقصی در موضوع داشت و متوجه ایراد او نمی‌شد) بل‌که طعنه مناسبی هم به سخن‌ران مغرور (ولی ناگاه به نادانی خودش) انداخت و احتمالا خنده ریزی بر صورت بقیه حاضران در جلسه آورد. حدس می‌زدم وقتی سخن‌ران پس از برگشتن به هتل پروفایل این جوان سمج که فقط «اندکی در مورد موضوع می‌داند» را جست و جو کند و به مقالات او برخورد کند، احتمالا عرق سردی بر تنش خواهد نشست.

خلاصه انسان باید حواسش باشد. خیلی از جواب‌هایی از جنس «یک چیزهایی شنیده‌ام» و «اندکی می‌دانم» و «نظر شما خیلی جالب است» و «حق با شما است» و الخ در دنیای واقع ممکن است از جنس جواب همین جوان زیرک باشد که وقتی می‌بیند مخاطبش حتی به ناآگاهی خودش آگاه نیست و قصد آموختن هم ندارد، با چنین جمله ای اعتبار او را نزد بقیه خلاص می‌کند.

منبع: https://t.me/hamedghoddusi