رامین فروزنده
در یک ارزیابی ساده و غیردقیق، اگر بازه 0 تا 100 را به چهار قسمت مساوی تقسیم کنیم، به نظر میرسد نرمال جدید بازار قیمتهای محدود 50 تا 75 دلار است و اگر شرایطی خاص مثل افت تولید ونزوئلا یا تحریم ایران نباشد، نفت به سادگی و برای مدت طولانی در قیمتهای بالاتر باقی نمیماند. در این خصوص مطالبی منتشر شده است، از جمله اینجا که گفته شد [در شرایط عادی] برای میانگین سالانه قیمت نفت در 2018 و 2019 انتظار ارقام بالای 70 دلار را نداریم.
لذا بیش از آنکه بپرسیم چرا نفت سقوط میکند، باید پرسید چرا نفت از محدوده 50 تا 75 دلار عبور کرد و در کانال 80 دلار قرار گرفت و احتمال 100دلاری شدن آن مطرح شد؟ پاسخ به مجموعهای از اختلالها مثل تصمیم اوپک و غیراوپک برای محدودیت شدید تولید، افت قابلتوجه تولید نفت ونزوئلا و تحریم ایران برمیگردد که در سناریوهای اصلی درباره آنها بحث نکردیم؛ چراکه انتظار وقوعشان را با چنین احتمال و شدتی نمیدادیم.
پیشبینیناپذیری قیمت نفت به پیشبینیناپذیری متغیرهای سیاسی و اقتصادی برمیگردد و نه یک عامل ماوراءالطبیعه. اما میتوان با برخی فرضیات، محدودههایی را برای قیمت نفت درنظر گرفت و براساس آن برنامهریزی کرد، همان کاری که اغلب دولتها و شرکتهای نفتی انجام میدهند.
اکنون که آمریکا معافیتهای دور از انتظاری به کشورهای واردکننده ارائه داده، تولید نفت این کشور در مسیر رشد پایدار قرار دارد و تولید نفت لیبی احیاء شده و شرایط ذخایر تجاری نفتی و رشد تولید جهانی نامساعد نیست، و در سمت تقاضا با افت پیشبینی نرخ رشد مواجهیم، عجیب نیست که قیمت نفت به محدوده اصلی خود بازگردد. برای توضیح بیشتر این فایل از آقای دکتر ایمان ناصری، مدیر خاورمیانه FGE، را که در کانال "از نفت چه خبر" منتشر شده بشنوید:
t.me/EconomicsandOil/2778
پیشبینی اینکه قیمت نفت 55 دلار خواهد شد یا 65 دلار یا هر عددی دیگر، آسان و احتمالاً ممکن نخواهد بود. کسی که بتواند چنین مدل دقیقی برای برآورد قیمت نفت یا سهام طراحی کند، احتمالاً در عرض چند روز ثروتمندترین فرد زمین خواهد شد.
آنگونه که در اغلب برآوردهای منابع معتبر آمده است، در شرایط عادی و طولانیمدت انتظار نفت در محدوده نزدیک به 100 دلار و بالاتر را نباید داشت. عبارت «طولانیمدت» به قیمت روزانه و ماهانه و فصلی اشاره ندارد، بلکه یک میانگین سالانه را برای حداقل پنج سال شامل میشود. نرمال جدید بازار نفت در نتیجه فراوانی منابع، Lower for Longer است. طبیعتاً اگر در این میان شاهد یک ناآرامی در شمال آفریقا یا تحریم و تنش در ونزوئلا باشیم ممکن است نفت به سادگی و سرعت از 100 یا 150 دلار بگذرد. سوال: اگر به همین سادگی امکان تغییر پیشبینی وجود دارد، اصلاً فایده آن چیست؟
باوجود همه نااطمینانیها، ما به چند دلیل برآوردهایی درباره قیمت نفت انجام میدهیم. از جمله به این دلیل که:
- بتوانیم تخمینی برای تصمیمگیری داشته باشیم، چون به هر حال ناچار از تصمیمگیری هستیم.
- نتایج فرضیات خود را بدانیم و برای آن آماده شویم. اینکه در نتیجه فرض ما قیمت نفت حدود 70 دلار است یا حدود 100 دلار، اهمیت دارد.
- با چند سناریو، به چند پیشامد قبل از وقوع بیاندیشیم و در نتیجه پورتفولیوی مناسبی طراحی کنیم.
- طی زمان، پیشبینیهای آتی خود را بهبود ببخشیم.
https://t.me/EconomicsandOil