یک اقتصاددان میگوید: معتقد نیستم که نرخ بهره با سرمایهگذاری رابطه مستقیم داشته باشد. مگر سالهایی که نرخ سود بانکی کمتر از تورم بود، همه سرمایهها به سمت تولید هدایت شد؟ ضمن اینکه سرمایهگذاران اکنون بیش از سود بانکی به منابع مالی و خلاقیت و نوآوری در تولید نیازمندند.
حمیدرضا اشرفزاده در گفتوگو با ایسنا، درباره مباحث مطرح شده پیرامون اینکه آیا نرخ سود بانکی باید به صورت دستوری کاهش یابد یا خیر؟ گفت: به هیچ وجه موافق کاهش دستوری نرخ سود بانکی نیستم. بارها گفتهام که در شرایط فعلی بهتر است نرخ سود تسهیلات بانکی کاهش یابد تا مردم توان خرید بیشتری پیدا کنند و تقاضای کل افزایش یابد و در عوض نرخ بهره کنونی باید افزایش پیدا کند تا از نرخ ریال در برابر دلار حفاظت شود.
وی درباره تاثیر نرخ سود بانکی بر فعالیتهای اقتصادی گفت: من طبق نظر کینز معتقدم که به هیچ عنوان سرمایهگذار برای سرمایهگذاری خود به نرخ بهره توجهی نمیکند و فعالان اقتصادی اگر بخواهند سرمایهگذاری کنند به نرخ سود اصلا توجهی ندارند و اگر شرایط اقتصادی برای آنها فراهم شده باشد و پول کافی برای سرمایهگذاری در اختیار داشته باشند، سرمایهگذاری خواهند کرد.
این اقتصاددان حوزه بانکی تاکید کرد: متاسفانه شش سال پیش نرخ ریال در مقابل دلار سقوط کرد و ثروت مردم یک چهارم شد و در این شرایط مصرف مردم نیز متعاقبا کاهش یافت و وارد شرایط رکودی شدیم و اکنون تنها راه افزایش قدرت خرید مردم این است که نرخ بهره افزایش یابد.
او افزود: سرمایهگذار باید بتواند از طریق خلاقیت و نوآوری راههایی برای افزایش سود خود پیدا کند. مشکل ما در ایران این است که سرمایهگذاران همان اقداماتی را میکنند که سالها امتحان شده و همه در مواردی که بارها در آن سرمایهگذاری شده مجددا اقدام به سرمایهگذاری میکنند معلوم است که با ورشکستگی روبرو میشوند. چقدر کارخانه فرش ماشینی، موکتسازی و ... چقدر کارخانه ماکارانی. سرمایهگذار برای اینکه بتواند به سود قابل توجه دست یابد باید خلاقیت داشته و در موارد تازهتری سرمایهگذاری کند.
اشرفزاده با تاکید بر اینکه کاهش نرخ بهره هیچ تاثیری در سرمایهگذاری ندارد، گفت: واقعیت این است که اکنون ۴۰ سال است که علم اقتصاد دچار بحران شده و هیچ کس نمیتواند تئوری ارائه دهد که به موجب آن بتواند بسیاری از اقتصادها را از رکود خارج کند و مواردی هم مانند نرخ بهره در آن تاثیر گذار نبوده است.
او در بخشهایی از سخنانش درباره تاثیر اوراق بر نرخ سود بانکی طبق آنچه بسیاری انتقاد میکنند گفت: این سخنان مهمل است و از اساس بیمعنی است. دولت اوراق را منتشر میکند و برای آن نرخ سودی در نظر میگیرد به کسانی که پول زیادی دارند و نمیتوانند به هیچ طریقی آن را سرمایهگذاری کنند، چون ریسکهای بسیار بالایی آنها را تهدید میکند، پول خود را به سمت اوراق ببرند و این موضوع تاثیری در نرخ سود بانکی ندارد و اتفاقا باعث به حرکت درآمدن اقتصاد میشود.
این اقتصاددان همچنین به این سوال که آیا فاصلهای بین تورم و نرخ سود بانکی قائل است، چنین پاسخ داد: بین تورم و سود بانکی رابطهای وجود دارد ولی در این موضوع دو نکته قابل توجه است. ابتدا اینکه مطمئن نیستم نرخ تورم ۱۰ درصد باشد و به نظر من نرخ تورم باید رقمی بیشتر از این حرفها باشد. ولی حتی اگر ۱۰ درصد هم باشد باز هیچ اشکالی ندارد که نرخ سود بانکی ۲۰ درصد باشد تا ارزش ریال کمی بالا رود. سوال من این است که مگر نرخ سود بانکی کمتر از تورم بود، سرمایهگذاری رونق گرفت و همه سرمایهها به سمت تولید هدایت شد که حالا این نگرانی وجود دارد که با افزایش سود بانکی سرمایه از تولید بگریزد.