دکتر علی قنبری در گفت‌وگو با «آرمان»
دکتر حسن روحانی پس از ماراتنی نفسگیر، رقابتی عجین با تخریب‌های گسترده و مواجهه با شعارهای پوپولیستی رقبا، دوباره از ملت ایران رأی اعتماد گرفت. نقطه کانونی‌ای که رقبا روی آن انگشت نهاده بودند، مشکلات اقتصادی و معیشتی بود. از طرفی روحانی با درایت و اقتدار ظاهر شد و به‌رغم وجود برخی مشکلات اقتصادی، همچنان با استقبال مردم مواجه شد. اینکه در کشوری با بیکاری فزاینده، مشکلات عدیده اقتصادی و... اکثریت مردم به سه برابر شدن یارانه نه بگویند، تخریب‌های گسترده رقبا، مانع تصمیم درست نشود، روستاییان، عشایر و حاشیه‌نشینان همچنان به رئیس‌جمهور مستقر اعتماد کنند و مسائلی از این‌دست، نیاز به تحلیل و کالبدشکافی از مناظر گوناگون دارد. در همین راستا، با دکتر علی قنبری، استاد اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس و نماینده دو دوره مجلس (مجالس پنجم و ششم) که اتفاقا خود روستازاده بوده و سابقه مدیریت در سطوح مختلف از فرمانداری، استانداری، معاونت وزیر و... را نیز داشته است و در انتخابات اخیر، ریاست ستاد انتخاباتی مرکزی ایلات و عشایر دکتر روحانی را بر عهده داشته، درباره دستاوردهای دولت یازدهم، چرایی رأی مجدد مردم و مخصوصا روستاییان و عشایر به دکتر روحانی و... گفت‌و‌گویی داشتیم که در ادامه می‌خوانید.
شما ازجمله اقتصاددانانی هستید که علاوه بر حضور در دانشگاه و فضای آکادمیک، مدیریت‌های اجرایی در سطوح مختلف را نیز تجربه کرده‌اید. علت‌العلل مشکلات اقتصادی‌ای که ایران کنونی با آنها مواجه است را چه میدانید؟
ضمن تشکر از شما به‌خاطر توجه به مسائل اصلی جامعه، ریشه مشکلات اقتصادی کشور را باید در ساختارهای اقتصادی کشور دانست. کشور ما فاقد یک ساختار کارآمد و تجربه‌شده موفق اقتصادی براساس مبانی نظری و تئوریک است. کشور ما فاقد یک برنامه جامع اقتصادی مبتنی بر بهره‌وری اقتصادی و آمایش سرزمینی است. کشور ما فاقد دولتی چابک و کارآمد در دوره‌های گذشته بوده است. کشور ما فاقد یک بخش خصوصی توانمند، رقابت‌پذیر و قانونمند بوده است. کشور ما فاقد بخش‌های اقتصادی متوازن مبتنی بر ظرفیت‌ها و توانمندی‌های اقتصاد کشور است. با توجه به همین مشکلات ساختاری است که تورم، بیکاری، رکود و شکاف درآمدی در دهک‌های جامعه و درآمد سرانه نسبتا پایین به‌رغم امکانات و استعدادهای بالقوه کشور در طول سالیان گذشته چشم‌نواز بوده است.
چرا به‌رغم مشکلات عدیده اقتصادی همچون رکود و بیکاری، و در کنار مانور افراطی رقبا، مردم همچنان به دکتر روحانی رأی دادند و در برخی مناطق روستایی که مشکلاتی به‌مراتب بیشتر از شهرها داشتند، همچنان به دکتر روحانی اعتماد کردند؟
نتیجه انتخابات صرفا متاثر از مسائل اقتصادی نیست، بلکه مجموعه‌ای از مقوله‌های اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی در نتیجه انتخابات موثر است. مردم ایران آگاه و فهیمند و مواضع آقای دکتر روحانی را از جهات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی در قیاس با رقبا بیشتر واقعی و عاقلانه و صادقانه یافتند. کمااینکه شخصیت و تجارب و عملکرد آقای دکتر روحانی در قیاس با رقبا در این نتیجه بی‌تاثیر نبود. روستاییان و عشایر کشور ما نیز از لحاظ آگاهی‌های اجتماعی در سطح قابل قبولی هستند و در این زمینه‌ها همپا و همدوش شهرنشینان، تحت تاثیر سخنان عوامانه و فریبنده قرار نگرفتند و با درصد بالایی به آقای دکتر روحانی رأی دادند.
مهم‌ترین اقدامات دولت یازدهم در عرصه اقتصادی را چه میدانید؟ دولت یازدهم در عرصه اقتصادی چه مشکلاتی داشت؟ اولویت‌های اقتصادی دولت دوازدهم نسبت به دولت یازدهم چه تغییراتی لازم دارد؟
مهم‌ترین اقدامات دولت یازدهم ایجاد ثبات اقتصادی، غلبه کردن بر مشکلات تورم و رکود و به‌هم‌ریختگی ساختارهای اقتصادی بجامانده از دولت قبل است. دولت دوازدهم باید نسبت به اصلاح ساختارها و فائق آمدن بر مشکل بیکاری و افزایش رشد اقتصادی و زمینه‌سازی برای افزایش تولید و عرضه برای تقویت صادرات و توجه به گردشگری و زمینه‌سازی برای سرمایه‌گذاری خارجی و داخلی جدی باشد.
اصلاح‌طلبان و اعتدالیون برای اینکه در سال 1400 نگرانی نداشته و حمایت اقشار آسیب‌پذیر را با خود داشته باشند، چه اولویت‌های اقتصادی‌ای باید داشته باشند؟
دولت اصلاح‌طلب و اعتدالگرای دوازدهم باید با اجرای مبانی عدالت اقتصادی و بهره‌گیری از توان و ظرفیت داخلی، اصلاح ساختارها، بهبود ضریب جینی و افزایش درآمد سرانه مردم، در توانمندسازی اقشار آسیب‌پذیر به‌جای حمایت‌های کور یارانه‌ای، زمینه‌های عزت، بالندگی و توسعه کشور و جامعه در عرصه‌های صنعتی، کشاورزی و خدماتی را فراهم سازد.
شما در ستاد انتخاباتی دکتر روحانی، مسئولیت بخش ایلات و عشایر را برعهده داشتید. به نظرتان دولت آینده برای رفع فقر از مناطق حاشیه‌ای و خروج این مناطق از توسعه‌نیافتگی چه اقداماتی را باید در دستور کار قرار دهد؟ اگر دیروز از مردمان ایلات و عشایر ایران می‌خواستید برای آینده ایران به روحانی رأی دهند، امروز برای آینده ایران از دولت می‌خواهید چه کاری برای این مناطق انجام دهد؟
دولت آینده باید براساس مطالعات آمایش سرزمینی، استعدادها و پتانسیل‌های مناطق مختلف نسبت به توانمندسازی مناطق حاشیه‌ای و توسعه‌نیافته روستایی و عشایری در بخش‌های کشاورزی، صنعتی و خدماتی با آموزش‌های لازم و در اختیار گذاشتن سرمایه‌های مناسب و همچنین تشویق بخش خصوصی به سرمایه‌گذاری و معافیت‌های مالیاتی، در یک مجموعه هماهنگ برنامه‌های لازم را تهیه و اجرا نماید و دولت نیز در حوزه‌هایی که امکان حضور سرمایه‌گذاری بخش خصوصی وجود ندارد، خود فعالانه سرمایه‌گذاری‌های توسعه‌ای را اجرا کند. البته مردم ایران با توجه به سوابق درخشان تمدنی استحقاق پیشرفت و توسعه را بیش از اینها دارند و عشایر و روستاییان نیز خواهان پیشرفت و توسعه همه مناطق شهری، روستایی و عشایری ایران در یک روند زمانی معقول در تعامل با جهان و تشنج‌زدایی و همزیستی مسالمت‌آمیز و بهره‌مندی از نتایج علوم و فنون بشری هستند.
دکتر روحانی در انتخابات اخیر در تراز یک اصلاح‌طلب تمام‌عیار درخشید. اصلاح اساسی که در حوزه اقتصاد باید مدنظر باشد، از نظر شما چه می‌تواند باشد؟
آقای روحانی به‌عنوان یک اعتدالگرای اصلاح‌طلب در دوره دوم ریاست‌جمهوری خود باید به اصلاحات اقتصادی در عرصه ساختارها، تقویت بخش خصوصی و چابک‌سازی دولت، استفاده از سرمایه‌گذاری خارجی و امنیت سرمایه‌گذاران، همراهی و همکاری با همه نهادها و بخش‌ها برای دستیابی به پیشرفت و توسعه کشور، افزایش درآمد سرانه مردم و به‌کارگیری نیروهای مستعد و جوان در بخش‌های مختلف اقتصادی، اجتماعی و سیاسی و فرهنگی کشور اهتمام داشته و تزریق توان و امید به همه اقشار جامعه و تحقق شعارهای انتخاباتی خود در چهارسال آینده با اتکا به حمایت و رأی قاطع مردم و افزایش سرمایه‌های اجتماعی برای یک جامعه پیشرو و مرفه را سرلوحه کار خود قرار دهد.