دکتر علینقی مشایخی
هیات علمی دانشگاه شریف

در روزنامه دنیای اقتصاد - شماره 3955 نوشت:

آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی یک شخصیت برجسته تاریخی و مردمی بود. او هوش سرشار و تیز‌بینی کم‌نظیری داشت. او به‌رغم تحصیلات حوزوی اعداد و ارقام را به‌خوبی می‌فهمید و لمس می‌کرد. آقای هاشمی ذهنی پیچیده، جامع‌نگر و دوراندیش داشت. بر اساس همین ذهن جامع‌نگر و پیچیده و درک کمیات و ارقام، تحلیل‌های او از مسائل اجتماعی، اقتصادی، و سیاسی که در سخنرانی‌های او هم ظاهر می‌شد جذاب و گیرا بود. خطبه‌های او که شاید از نظر جمله بندی و ادبیات ویژگی ممتازی نداشت، اما تحلیلی و عمیق بود. ایشان در بازدیدها یا شنیدن گزارش‌ها به سرعت روی نکات منطقی و شاخص‌های حساس و مهم انگشت می‌گذاشت و غالبا دقت نظر او تحیر و تحسین کارشناسان را برمی‌انگیخت.

او به استقلال کشور و آبادانی و پیشرفت آن عشق می‌ورزید و با استبداد و سلطه خارجی بر کشور از عمق وجودش مبارزه می‌کرد. او جهان را دیده بود و درک خوبی از دنیای کنونی داشت و تعامل با آن را برای پیشرفت کشور و استحکام نظام لازم می‌دید. آیت‌الله عمیقا به حضور مردم در فعالیت‌های اقتصادی و تقویت بخش خصوصی با بلندنظری اعتقاد داشت. او خود در قبل از انقلاب همزمان با تحصیل و فعالیت‌های سیاسی و انقلابی یک فعال اقتصادی موفق در بخش خصوصی بود. اگر چه اقتصاد نخوانده بود، ولی به سرعت منطق علمی نظریات اقتصادی را می‌فهمید و سوالات و چالش‌های دقیقی را مطرح می‌کرد.

او بسیار فداکار، مقاوم و شجاع بود. از جان و آبروی خود در راه پیشرفت کشور و بهبود وضع مردم مایه می‌گذاشت، به مردم عشق می‌ورزید و از آنها فاصله نمی‌گرفت و خود را با شجاعت در معرض رای مردم قرار می‌داد. برای همین عزیز و بزرگ از میان مردم رفت.

بالاخره ویژگی ممتاز او ظرفیت یادگیری او بود. یادگیری است که انسان‌ها را به روز و برای همه دوران‌ها کارآمد و موثر نگه می‌دارد. او با تغییر شرایط و کسب اطلاعات جدید از محیط، با حفظ ارزش‌ها و اعتقادات دینی خود، نظرات و مواضع خود را اصلاح می‌کرد. رشد او از نظر ذهنی و عملی متوقف نمی‌شد و برای همین مرد برجسته همه دوران‌ها و به‌خصوص بحران‌ها بود. درگذشت او ضایعه‌ای برای کشور است. خداوند درجاتش را عالی‌تر کند. درگذشتش را به خصوص به خانواده محترم و همسر رنج دیده و سختی کشیده‌شان تسلیت می‌گویم.