مجله مطالعات جامعه شناختی (نامه علوم اجتماعی سابق)، مقاله 6، دوره 22، شماره 2، زمستان 1394، صفحه 151-176
نوع مقاله: علمی وپزوهشی
نویسندگان: یوسفعلی اباذری 1 ؛ حمیدرضا پرنیان2
1دانشیار گروه جامعه‌شناسی دانشگاه تهران
2کارشناسی ارشد جامعه‌شناسی دانشگاه تهران
چکیده
مکتب نیاوران نامی است که به گروهی منسجم از اقتصاددانان ایرانی معتقد به سیاست‌های اقتصاد آزاد داده شده است که در دو دهة ابتدایی بعد از انقلاب با حضور در سازمان برنامه و بودجه، مسئولیت تنظیم برنامه‌های اول تا سوم توسعة کشور را بر عهده داشته و سیاست‌های تعدیل ساختاری و خصوصی‌سازی را برای اقتصاد ایران تجویز کرده‌اند؛ سیاست‌هایی که منشا بسیاری از مسائل و تحولات اجتماعی دوران بعد از انقلاب بوده است. با آغاز به کار دولت یازدهم، آنان نیز به عرصة سیاست‌گذاری بازگشته‌اند و علاوه بر مداخله در سیاست‌های اقتصادی روزمرة دولت، تنظیم برنامة ششم توسعة کشور را بر عهده دارند. هدف از این مقاله نگاهی به تاریخچة نهادهای آموزشی‌ای است که به‌دست این گروه و در جهت تقویت گفتمان اقتصاد آزاد در فضای علمی و سیاستی ایران ایجاد شده است. بدین منظور، از اسناد مربوط به تاسیس رشته‌های دانشگاهی و مصاحبه‌های چهره‌های شاخص مکتب نیاوران استفاده شده است. تلاش می‌شود تصویری کلی از نحوة تاسیس نهادهای آموزشی مکتب نیاوران و تربیت سه نسل از متخصصانِ مدیریت و اقتصادِ معتقد به سیاست‌های آزادسازی ارائه شود و با نگاهی به بهره‌گیری موسسان از منابع، امکانات و ارتباطات با دولتمردان برای ایجاد نهادهای مذکور از یک سو و تدوین شیوه‌‌هایی برای گزینش دانشجویان خاص از سوی دیگر، به شرایط شکل‌گیری این نهادها پرتوی افکند.