یک اقتصاددان معتقد است برای رسیدن به اقتصاد مقاومتی دولت به درستی در دو سال گذشته تمرکز خود را بر حل مناقشه اتمی گذشته است و سیاه‌نمایان منجر به آن می‌شوند که نتایج اقتصادی حاصل از برجام تحقق نیابد و این برخلاف اهداف اقتصاد مقاومتی است.

مرتضی افقه، استاد دانشگاه و اقتصاددان در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: صاحب‌نظران مختلف، هنوز در زمینه اقتصاد مقاومتی به اتفاق نظر نرسیده‌اند. هر کس برداشت خاص خود را دارد و راهکارهای مناسب با آن برداشت را ارایه می‌کند. بنابراین به نظر من ابتدا بهتر است صاحب‌نظران و مجریان در این زمینه به اتفاق به نظر برسند و بعد برای تحقق اهداف مربوط به آن برنامه‌ریزی کنند.

وی همچنین گفت: نگاهی به اسامی که برای 10 سال گذشته نیز انتخاب شده است نشان می‌دهد که موضوع آنها اقتصادی بوده است و این نشان می‌دهد که حساسیت مسائل اقتصادی، طی سال‌های گذشته برجسته بوده است و طی 10 سال گذشته اقدامات عملی برای مقاوم‌سازی اقتصاد انجام نشده است.

افقه همچنین گفت: همان گونه که از اسم «اقتصاد مقاومتی» برمی‌آید یعنی معیشت مردم و اقتصاد کشور در وضعیتی قرار بگیرد که در برابر حوادث داخلی و خارجی آسیب‌پذیری کمی داشته باشد و مقاومت کند. این موضوع می‌تواند هم اتفاقات طبیعی مانند سیل و زلزله و ... باشد هم می‌تواند ناشی از مسائلی مانند جنگ و تحریم و... باشد که ما این موارد را از سر گذرانده‌ایم.

این اقتصاددان ادامه داد: اگر این تعریف را بپذیریم به نظر من وقتی اقتصاد کشور می‌تواند مقاوم باشد که به توسعه اقتصادی برسیم و یک کشور توسعه یافته باشیم. بنابراین خیلی تفاوتی بین مفاهیم مربوط به اقتصاد مقاوم و توسعه وجود ندارد. ولی برای این که کشور به توسعه برسد، باید شرایط لازم را داشته باشد و در واقع از نظر من امور مربوط به توسعه‌یافتگی فقط محدود به اقتصاد نیست. اکنون کشور ما در شرایطی است که برای رسیدن به رشد اقتصادی پایدار اقتصادی که برای اقتصاد مقاومتی نیاز است، مستلزم تجربه تحولات اساسی در ساختارهای فکری، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی دارد که تحقق آن فقط توسط دولت صورت نمی‌گیرد و این تحولات باید در همه ساختارها رخ دهد.

وی ادامه داد: از نظر من ساختارهای سیاسی، اجتماعی، اقتصادی کشور غیر توسعه‌ای هستند و همه اجزای تصمیم‌گیری و نهادهای ذی‌ربط باید تحولات را بپذیرند تا به توسعه برسیم. این که چرا در چهل سال گذشته نتوانستیم مسیر توسعه را طی کنیم به این دلیل است که فقط به تحولات اقتصادی توجه کردیم و با متغیرهای اقتصادی توجه کردیم و این کافی نبود. بنابراین اجزای قدرت و تصمیم‌گیر در کشور باید این تحولات را بپذیرند و برای تحقق چنین چیزی نیز من فکر نمی کنم یک سال، دو سال و... زمان کافی باشد.

عضو هیئت علمی گروه اقتصاد دانشگاه شهید چمران همچنین بیان کرد: از سوی دیگر گاهی متاسفانه تلاش می‌شود اقتصاد مقاومتی محدود شود به رهایی از درآمدهای حاصل از فروش نفت و... و نتیجه چنین اقداماتی نیز این بوده است که در عوض نفت به یک سری صادرات توجه کرده‌ایم که قابل اتکا نیستند. در واقع این کالاها عمدتا محصولات خام و کشاورزی بوده‌اند که اتکای اقتصاد به این‌ها کمتر از نفت خام مشکل‌ساز نیست.

او در بررسی نقش دولت در تحقق اقتصاد مقاومتی اظهار کرد: دولت در دو سال و نیم گذشته به درستی تمرکز خود را برای حل مناقشه هسته‌ای ایران گذاشته است که این موضوع امسال به نتیجه رسید. در نظر بگیرید که به دلیل وابستگی شدیدی که اقتصاد ما به فروش نفت و از طرف دیگر نیاز به واردات انبوه کالای محرک برای رشد اقتصادی دارد، ما به شدت به روابط خارجی نیازمندیم و هر موضوعی که روابط خارجی ما را تحت تاثیر قرار دهد، اقصاد ما را دچار اختلال می کند.

او اضافه کرد: متاسفانه مناقشه اتمی کشور در دولت نهم و دهم به دلیل بی‌تدبیری موجود در آن دو دولت تشدید شد و اقتصاد ما تا آستانه فلج شدن پیش رفت ولی دولت جدید به درستی حل مناقشه اتمی را پیش نیاز حل مشکلات اقتصادی دانست و آن را حل کرد ولی متاسفانه می‌بینیم که رقبای سیاسی به شدت در حال سیاه‌نمایی و ضربه زدن به نتایج حاصل از برجام هستند و این موضوع برای اقتصاد کشور ما مفید نیست و باعث می‌شود که در صورت ادامه این روند، اشتیاقی برای سرمایه‌گذاری سرمایه‌گذاران نماند و حتی به جهت مخالف اقتصاد مقاومتی هم پیش رویم.

افقه با تاکید بر اینکه تمامی تصمیم‌گیران باید برای رسیدن به اقتصاد مقاومتی تلاش کنند، مطرح کرد: دولت به تنهایی نمی‌تواند اهداف اقتصاد مقاومتی را تحقق بخشد و توان محدودی در این زمینه دارد که در همین حد هم با موانع جدی و دور از انتظار رقبای سیاسی رو به رو شده است.