گویا بازار لبنيات كشور يك روز هم نمي‌تواند بي‌خبر و بدون حاشيه روز خود را شب كند. بعد از اينكه پنجشنبه هفته گذشته رئيس انجمن صنايع لبني در گفت‌وگو با «آرمان»، خبر از افزايش 5 درصدي قيمت لبنيات در تيرماه داده بود، هر روز پرده‌هاي جديدي از سناريوهاي گراني لبنيات كنار مي‌رود. از آن روز بحث اضافه‌شدن يك درصدي ماليات هم به آن 5 درصد اضافه شده است اما قائم‌مقام وزير صنعت به صنايع لبني هشدار داده كه حق ندارند بيش از يك درصد افزايش قيمت داشته باشند. با تمام اين هشدارها، يك توليدكننده سرشناس بازار قيمت شير ۲۰۰سي‌سي خود را 20درصد افزايش داده است.
افزايش خودسرانه، بقيه توليدكننده‌ها را متضرر مي‌كند
دبير انجمن صنايع لبني در واكنش به اين افزايش قيمت مي‌گويد كه صنايع لبني براي تعيين قيمت‌هاي خود به تراز مالي‌شان نگاه مي‌كنند و در صورتي كه توليد كالايي براي آنها با زيان همراه باشد قيمت‌هاي خود را (بدون درنظر گرفتن نرخ مصوب) اصلاح مي‌كنند. رضا باكري معتقد است كه توليد برخي از فرآورده‌هاي لبني براي صنايع ضررده است و توليدكننده در مواردي كه توليد محصولي براي آنها با زيان همراه باشد زير بار نرخ مصوب نمي‌رود.
مجوز سال گذشته؛ بهانه افزايش قيمت يك كارخانه
يكي از قديمي و معروف‌ترين برند‌هاي فرآورده‌هاي لبني كه مردم آن را با قيمت‌هاي متعادلش مي‌شناسند اين‌بار پيشتاز افزايش قيمت شده و 20درصد قيمت يكي از محصولات خود را افزايش داده است. مدير روابط عمومي اين شركت به تسنيم اعلام مي‌كند كه اين افزايش قيمت بر اساس مجوز سال گذشته‌اي بوده كه برخلاف ساير صنايع اعمال نشده است اما با نگاهي ساده به قيمت‌ها در سطح شهر اين ادعا مورد قبول قرار نمي‌گيرد. بنا بر اين گزارش براي حل تناقضات بين صنايع مختلف و مردم سازماني به نام حمايت از توليدكننده و مصرف‌كننده ايجاد شده است تا در مواردي كه منافع اين دو بخش به هم گره مي‌خورد به عنوان يك مرجع بالادستي وارد عمل شود.
زيان مالي؛ بهانه افزايش قيمت‌ها
سازمان حمايت در سال گذشته و در پي افزايش قيمت شير كم‌چرب به دو برند متخلف هشدار داد و توليدكنندگان به اصلاح قيمت‌هاي خود اقدام كردند اما اين چرخه در سال جاري به شكل ديگري بروز كرده است. قائم‌مقام وزير صنعت در اينباره به تسنيم بيان مي‌كند كه قیمت تمام كالاهاي ضروري حساس و اساسي حتما بايد در كارگروه تنظيم بازار بررسي شود، هرگونه افزايش قيمتي در اين زمينه بدون مجوز تنظيم بازار تخلف محسوب مي‌شود. مجتبي خسروتاج اضافه مي‌كند كه زيان‌ده بودن دليلي براي افزايش قيمت فرآورده‌هاي لبني نمي‌شود؛ در صورتي كه توليدكننده احساس كرد كه در توليد خود ضرر مي‌كند بايد آن را به سازمان حمايت اعلام كند نه اينكه به صورت خودسرانه اقدام به افزايش قيمت كند.
فرمول 1+5 براي قيمت لبنيات در ماه رمضان
رضا باكري، دبير انجمن لبني كشور درباره نحوه تعيين افزايش قيمت لبنيات در كشور توضيح مي‌دهد كه در حال حاضر اثربخشي افزايش هزينه‌هاي سال 94 روي بهاي تمام‌شده فرآورده‌هاي لبني نسبت به سال 93 معادل 5 درصد بوده و يك درصد ماليات ارزش‌افزوده به آن اضافه مي‌شود و جمعا 6 درصد خواهد بود. به گزارش باشگاه خبرنگاران، باكري عنوان مي‌كند كه طي مكاتباتي با ستاد تنظيم بازار اين رقم اعلام شده و منتظر راي نهايي آنها هستيم. او بيان مي‌كند كه ستاد تنظيم بازار شرايط و رقم اعلام شده را بررسي كرده و پس از تصويب آن را ابلاغ خواهد نمود. باكري درباره افزايش قيمت لبنيات در سال 94 تاكيد مي‌كند كه محاسبات تغييرات سال 94 روي قيمت تمام‌شده محصول 6 درصد است اما بازار عرضه و تقاضا تعيين‌كننده اعمال تغييرات است.
رسم هر ساله گراني لبنيات در ابتداي تيرماه
به گفته رئيس انجمن صنايع لبني، طبق سنوات گذشته عموما اول تيرماه تغيير قيمت‌ها روي نرخ لبنيات اعمال خواهد شد. وي درباره افزايش قيمت برخي از واحدهاي توليدكننده قبل از ابلاغ ستاد تنظيم بازار بيان مي‌كند كه گاهي وقت‌ها افزايش قيمتي را در بازار مي‌بينيم كه از نظر مردم غيرقانوني است ولي گاهي پيش مي‌آيد كه بعضي شركت‌ها با وجود داشتن مجوز افزايش قيمت آن را اعمال نمي‌كنند. باكري ادامه داد: اين كارخانه‌ها در شرايطي هستند كه در سال گذشته توانايي بازاريابي مناسب را نداشته و ناچار به دپوي محصولات خود شدند. او ادامه مي‌دهد كه اين كارخانه‌ها پس از رسيدن به شرايط مطلوب سود سال گذشته و سال جديد را همزمان اعمال مي‌كنند. دبير انجمن صنايع لبني كشور مي‌گويد: «سازمان بازرسي و نظارت، بازار را رصد كرده و مراكزي كه تغيير قيمت داشته‌اند را مكلف مي‌كند تا مدارك و مستندات لازم را ارائه نمايند و درصورت مغايرت و محرز بودن تخلف، پرونده تعزيراتي تشكيل خواهد شد».
سازمان حمايت از مصرف‌کنندگان اعمال قانون مي‌كند
براساس پيگيري‌ها از سازمان حمايت از مصرف‌كنندگان و توليدكنندگان، سخنگوي اين سازمان پس از بررسي‌هاي انجام‌شده تاكيد مي‌كند كه بر اساس اعلام تخلف به سازمان حمايت، مسئولان شركت مذكور به سازمان حمايت از مصرف‌كنندگان و توليدكنندگان فراخوان شدند و در صورتي كه قيمت‌هاي خود را اصلاح نكنند، اعمال قانون مي‌شوند. غلامرضا كاوه اضافه مي‌كند كه هرگونه افزايش بدون مجوز كارگروه تنظيم بازار ممنوع است و ما با هر شكل اين تخلف برخورد مي‌كنيم. او ادامه مي‌دهد كه ماموران ما روزانه بازار كالاهاي مختلف را رصد و با تخلفات احتمالي و افزايش قيمت برخورد مي‌كنند. رضا باكري، دبير انجمن صنايع لبني كشور درباره رويكردهاي نظارتي بر بازار لبنيات مي‌گويد: «سازمان بازرسي و نظارت، بازار را رصد كرده و در صورت محرز بودن تخلف، پرونده تعزيراتي تشكيل خواهد شد».
نوسان 12 درصدي قيمت لبنيات
رئيس اتحاديه لبنيات‌فروشان با اشاره به افزايش قيمتي كه هرازگاهي در بازار لبنيات شاهديم، مي‌گويد كه نظارت لازم در زمينه كنترل قيمت لبنيات صورت نمي‌گيرد و شاهديم كه در برخي اقلام لبني قيمت‌ها به يكباره حدود 12 درصد افزايش و بعد از چند روز كاهش مي‌يابد كه نشان از بي‌ثباتي و عدم نظارت كافي در اين حوزه دارد. علي رجبي در گفت‌وگو با ايسنا بر ضرورت نرخ‌گذاري متنوع لبنيات بر اساس نوع كيفيت آنها تاكيد و بيان مي‌كند: «با نرخ‌گذاري لبنيات بر اساس نوع كيفيت آنها طبيعي است كيفيت بهبود مي‌يابد چون زماني كه نرخ‌گذاري يكسان است صنايع روال يكنواختي را سپري مي‌كنند و در جهت رقابت و افزايش كيفيت تلاش نمي‌كنند».
قيمت شير تغيير نكند، لبنيات هم گران نمي‌شود
باكري در پاسخ به اين پرسش مهر كه به گفته دامداران قيمت شيرخام به احتمال زياد امسال تغييري نخواهد كرد، با وجود اين قيمت لبنيات گران خواهد شد، بيان مي‌كند: «شير خام سهمي ۷۰ درصدي در قيمت تمام‌شده توليد لبنيات دارد. وقتي گران نشود، محرك افزايش قيمت لبنيات نخواهد بود اما ۳۰ درصد ديگر از هزينه تمام‌شده توليد فرآورده‌هاي لبني مربوط به دستمزد، هزينه حمل‌ونقل و انرژي، تعرفه‌هاي گمركي و غيره است».
توليدكننده‌ها پارسال گران نكردند، امسال جبران مي‌كنند
رئيس انجمن صنايع لبني چندي پيش با بيان اينكه ميزان افزايش لبنيات در سال گذشته كمتر از ميزان تعيين شده ستاد تنظيم بازار بود گفته بود كه ستاد تنظيم بازار در سال گذشته افزايش 15 درصدي قيمت لبنيات را مصوب كرده بود اما بر اساس آمار منتشرشده بانك مركزي در اين سال، فرآورده‌هاي لبني به طور ميانگين تنها 11 درصد افرايش قيمت داشته‌اند. باكري عنوان كرده بود كه در اين سال برخي از فرآورده‌هاي لبني افزايش بيش از 15 درصد را تجربه كردند و برخي از آنها افزايش قيمتي نداشتند، اما مجموع افزايش قيمت اين محصولات در سال گذشته كمتر از ميزان مصوب بوده است.
وجود دو هزار واحد صنفي مجاز توليدكننده لبنيات در تهران
رئيس اتحاديه لبنيات‌فروشان اضافه مي‌كند كه لبنيات به عنوان محصولي استراتژيك محسوب مي‌شود و در حال حاضر بسياري از كارخانه‌ها، محصولات را به عنوان سنتي عرضه مي‌كنند چون گرايش مردم به اين محصولات زياد شده است. او همچنين با بيان اينكه پرمصرف‌ترين لبنيات شير كم‌چرب است، ادامه مي‌دهد كه پس از آن پنير و ماست در رتبه‌هاي بعدي مصرف قرار دارند. به گفته رجبي حدود دو هزار واحد مجوز‌دار فروش لبنيات در تهران داريم.
اوضاع بازار لبنيات در ماه رمضان
رئيس اتحاديه لبنيات‌فروشان درباره كنترل بازار در ماه رمضان توضيح مي‌دهد كه جلساتي در سازمان صنعت، معدن و تجارت با حضور اتحاديه خوار‌بارفروشان، فروشندگان پرنده و ماهي، گوشت گوسفندي و گاوي و اتحاديه لبنيات‌فروشان برگزار و مقرر شد تمهيدات و برنامه‌هاي ويژه‌اي براي بازار ماه رمضان امسال داشته باشيم. علي رجبي عنوان مي‌كند كه با تمهيداتي كه قرار است انديشيده شود در ماه مبارك رمضان كه يكي از پرمصرف‌ترين ايام سال در زمينه موادغذايي است، با مشكلي مواجه نخواهيم شد. رجبي اضافه مي‌كند: «معمولا در اين ايام با توجه به افزايش تقاضا، قيمت‌ها با افزايش مواجه مي‌شوند ولي با برنامه‌هايي كه قرار است انجام شود سعي داريم بازار را كنترل كنيم و اعضاي صنف نيز در اين زمينه همكاري لازم را انجام مي‌دهند.
منبع: آرمان- فرشاد عزيزي