احتکار یا نقص فنی؟

طبق گزارشهای به دست آمده، خودرو‌های دپو شده زیادی در پارکینگ خودروسازان وجود دارد.

بازار خودرو این روز‌ها بسیار پر تلاطم است، بازاری که به گفته کارشناسان صنعت خودرو بسیار تشنه است و برای رفع عطش آن کارهای بسیاری انجام می شود. مسئولان برای اینکه تشنگی این بازار را رفع کنند به فکر راه حلی برای کاهش آن بودند  و که در نهایت طرح قرعه کشی را به میان آوردند.

از زمانی که طرح‌های قرعه کشی را راه اندازی کردند، افراد زیادی، متقاضی برای شرکت در آن بودند. چرا که در بازار آزاد قیمت‌ها به شدت نجومی رو به افزایش است و متقاضیان خرید خودرو نمی‌توانند آن را خریداری کنند. یکی از مسائلی که در بحث فروش خودرو توسط خودروسازان مطرح بوده، تحویل ندادن خودرو‌هاست.

از طرفی با توجه به تاخیر‌های عجیب و گسترده در تحویل هزاران خودروی پیش تولید شده توسط خودروسازان داخلی، خریداران، شرکت‌های وابسته به دولت را به احتکار، دستکاری در بازار و تجارت داخلی متهم می‌کنند.

طبق معمول، شرکت‌های محلی تولیدکننده اتومبیل ایران خودرو و سایپا هزاران خودرو را در طرح‌های بزرگ پیش فروش ارائه داده اند. این خودرو‌ها قرار بود ماه‌ها قبل تحویل داده شوند، اما خودروسازان ادعا می‌کنند که تحریم‌های آمریکا مانع فعالیت آن‌ها شده و تحویل را مختل کرده است.

با یک جستجوی ساده در اینترنت و گشت و گذاری در تصاویر ماهواره ای، می توان انبار‌های مملو از خودروسازان را رصد کرد.

پارکینگ خودروسازی سایپا

برای جستجو در مورد پارکینگ خودروهای خودروسازان به کیلومتر  ۱۴ جاده مخصوص می‌رویم که در آنجا پارکینگی مملو از خودرو به چشم می‌خورد.

برای پی بردن به علت احتکار این خودروها، با افراد مطلع از این پارکینگ به گفت و گو نشستیم. یکی از این افراد می‌گوید این خودرو‌ها مدت زمان زیادیست که در پارکینگ مانده و نقص قطعات دارند، آنطور که این فرد می‌گوید مشکل اصلی این خودرو‌ها نداشتن برخی قطعات مانند صندلی و قطعات الکترونیکی است.

ایران خودرو تولید خودرو بیش از ۲ هزار دستگاه است

حال به سراغ مدیرعامل ایران خودرو می‌رویم، فرشاد مقیمی مدیر عامل ایران خودرو در گفت وگو با خبرنگار صنعت، تجارت و کشاورزی گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، گفت: در گروه صنعتی ایران خودرو در تعطیلات تابستانه کارخانه، ثابت کرده ایم که مجموعه ایران خودرو در ایام تابستانه تعطیل نبوده و غریب به ۳۰ هزار خودرو از کف کارخانه جمع آوری شده است.

او بیان کرد: امروز وضعیت تولید خودرو بیش از ۲ هزار دستگاه است. بحث خودرو‌های کف را بر اساس همان برنامه‌ای که سال گذشته داشتیم، امسال نیز دنبال خواهیم کرد که سرانجام خوبی خواهد داشت.

این مقام مسئول در خصوص مشکل تامین برخی قطعات وارداتی، گفت: بخشی از مشکل قطعات را با داخلی سازی حل خواهیم کرد و توانستیم حتی برخی دیگر را از طریق همکاری با صنایع دفاع حل کنیم. مابقی موضوعات را بر اساس فرآیند تامینی دنبال می‌کنیم.

مدیرعامل ایران خودرو گفت: در حال حاضر برنامه ریزی و قرار داد دقیقی با سازندگان داریم تا قطعاتی که در آنها وابستگی به خارج داریم، را به حداقل برسانیم. تا امروز بخش زیادی از آن به اجرا در آمده و بخشی از آن تست یک روز خط را انجام می‌دهد. به زودی به تولید انبوه این قطعات خواهیم رسید و از این فضا خارج خواهیم شد.

توانایی بالا در تولید و صادرات چراغ خودرو

این خودرو‌ها به دلایل قطعاتی در پارکینگ هستند که نه تنها مشکلی در تولید آن‌ها نداریم بلکه به گفته دبیر انجمن قطعه سازی صادرات هم برای آن‌ها داریم.

مازیار بیگلو دبیر انجمن قطعه سازان ایران با بیان اینکه در کشورمان توانایی تولید چراغ خودرو داریم، گفت: در تولید چراغ خودرو ما از نظر کیفیت به شرایط خوبی رسیده ایم و تقریبا تمام تجهیزات موردنیاز تولید چراغ از صفر تا صد را در اختیار داشته و ظرفیت تولید روزانه ۲۰ هزار چراغ را داریم.

او در خصوص تکمیل خودرو‌های ناقص کف کارخانه، گفت: برای تکمیل خودرو‌های ناقص کف کارخانه تمام قطعات را نداریم و برخی از خودرو‌ها با مشکل عدم تحویل برخورد کرده اند.

دبیر انجمن قطعه سازان ایران بیان کرد: ۸۰ درصد قطعات خودرو را از صفر تا صد می‌توانیم در کشور تولید کنیم، اما ۲۰ درصد قطعات وارداتی است که اکنون این قطعات در گمرکات مانده اند. در هیچ کجای دنیا صفر تا صد یک خودرو در همان کشور ساخته نمی‌شود به طور مثال ۶۰ درصد قطعات BMW آلمان در کشوری جز آلمان تولید می‌شود.

بیگلو ادامه داد: به دلیل اینکه مشکل تحریم داریم، ناچار بودیم عمق ساخت داخل را افزایش دهیم. در کشور ضعف زیرساختی در ساخت برخی قطعات و مواد داریم. زیر ساخت صنایع الکترونیک در کشور ضعیف است و همین امر باعث افزایش تعداد خودرو‌های ناقص کف کارخانه می‌شود.

او تصریح کرد: نباید انتظار داشت که خودروساز، صنایع الکترونیک تولید کند. در کشور IC و پلی آمین نداریم. تولید کاتالیست مشکل است چرا که مواد اولیه آن را نداریم که همین امر مشکلاتی را ایجاد کرده است.

دبیر انجمن قطعه سازان ایران بیان کرد: مشکل اصلی در تکمیل خودرو‌های ناقص، کمبود قطعات الکترونیکی است، به طور مثال پشت چراغ خودرو یک آی سی وجود دارد که الکترونیکی است، چراغ را می‌توانیم تولید کنیم، اما آن قطعه الکترونیکی پشت چراغ را نمی‌توانیم تولید کنیم و وارداتی است و اکنون به دلیل مشکلات واردات این خودرو‌ها ناقص مانده اند.

آخرین وضعیت ساماندهی بازار خودرو

عباس تابش معاون وزیر صنعت در خصوص آخرین وضعیت ساماندهی بازار خودرو، گفت: متعاقب تصمیم ستاد تنظیم بازار در مقابله با محتکران خودرو، گشت بازرسی این سازمان ضمن انجام بازرسی‌های هدفمند و مراجعه به پارکینگ‌های عمومی و خصوصی تعداد متنابهی از این قبیل اماکن را که در آن‌ها خودرو‌های زیادی دپو شده‌اند را شناسایی کرده‌اند.

او بیان کرد: این تیم‌های بازرسی به محض شناسایی خودرو‌های صفر کیلومتر دپو شده، ضمن تنظیم صورتجلسه بازرسی به متصدیان پارکینگ‌های خودرویی اعلام می‌دارند که به صاحبان خودرو ابلاغ کنند تا ظرف مدت یک هفته نسبت به تعیین تکلیف خودروی پارک شده اقدام کنند.

پارکینگ پارس خودرو

پیش از این در بیانیه‌ای مقیمی مدیر عامل ایران خودرو با رد شائبه احتکار خودرو در پارکینگ این خودروساز گفت: طی دو سال گذشته برخی از افراد به ویژه در فضای مجازی احتکار خودرو توسط خودرو ساز را طرح کرده اند که این موضوع صحت ندارد.

او با اشاره به تحریم‌های صنعت خودرو، تصریح کرد: دو سالی است که تحریم‌های ظالمانه علیه صنعت خودرو اعمال شده، برای جلوگیری از هدر رفت ظرفیت‌های تولید و توان نیروی انسانی، با وجود کسری برخی قطعات، تولیدرا متوقف نکرده ایم.

برخی از قطعات‌های های‌تک و الکترونیکی به دلیل مشکلات ارزی با تاخیر از گمرک ترخیص شد و در این مقطع برای استفاده حداکثری از ظرفیت‌های تولید و زمان، ناچاریم خودرو‌ها را با وجود کسری قطعات تولید کنیم.

مدیرعامل گروه صنعتی ایران خودرو با بیان اینکه این خودرو‌ها پس از روند مراحل تولید به کف کارخانه منتقل می‌شوند و پس از ترخیص قطعات مورد نیاز، دراولین فرصت تکمیل و به مشتریان تحویل داده می‌شود بیان کرد: این اقدام موجب می‌شود تا سرعت تجاری سازی و تکمیل خودرو‌ها نیز افزایش یافته و متعاقب آن تیراژ تولید حفظ شده و تعهداتمان در قبال مشتریان هرچه بهتر و سریع‌تر محقق شود

این انبارها نشان می دهد که گویا خودروسازان در کمین افزایش قیمت‌های بیشتری نشسته اند و قصد تحویل را ندارند. به طوری که تحویل های معوق و افزایش قیمت های هر سه ماه یکبار سود حداقل ۲۰ درصدی را عاید آن ها می کند.

حال اینکه این خودرو‌ها چرا تکمیل و عرضه نمی‌شوند، با نهاد‌های نظارتی و قضایی است. خودرو‌هایی که می‌توانند با عرضه به بازار هم قیمت این کالا را کاهش دهند هم بسیاری از افراد نیازمند آن را دریافت کنند.

باشگاه خبرنگاران جوان