حسن فروزانفرد، رئیس کمیسیون «حمایت قضایی مبارزه با فساد» اتاق بازرگانی تهران با تایید افزایش فروش محصولات غذایی، به ویژه کالاهای بستهبندی شده در دوران بحران کرونا، تاکید میکند که مشکل این صنایع نیز بعد از ماه رمضان و در صورت تداوم بسته بودم مرزها بروز خواهد کرد.
به رغم همه گرفتاریهایی که همهگیری ویروس کرونا برای صنایع غذایی پدید آورد، مصرف برخی اقلام غذایی به ویژه کالاهای بستهبندی شده نهایی افزایش پیدا کرد. در واقع، از آنجا که موضوع قرنطینه خانگی مطرح بود و سفرها به حالت تعلیق درآمد، مصرف محصولات غذایی افزایش یافت؛ چرا که معمولا در موقعیت تعطیلات، مصرف غذا بیشتر در خارج از منازل صورت میگیرد و شیوع بیماری این امکان را سلب کرد. بنابراین به نظر میرسد در فاصله اسفند تا فروردین ماه، کالاهای بستهبندی شده و کنسروی بازار نسبتاً خوبی را تجربه کردند.
معمولا در روزهای باقیمانده به ماه رمضان نیز تحرکاتی از نظر میزان فروش در بازار محصولات غذایی رخ میدهد که مطلوب خواهد بود. اما نگرانی عمده مربوط به پس از سپری شدن ماه رمضان است که شرایط عادی بر بازار حاکم میشود. بدیهی است که به دلیل شرایط پیش آمده، درآمدها و قدرت خرید مردم کاهش یافته و مردم نسبت به دوره مشابه در سال گذشته، از نظر بنیه مالی ناتوانتر شدهاند. بنابراین چنانچه زندگی، روال طبیعیتری به خود بگیرد، انتظار این است که رشد درآمدزایی صنایع غذایی ادامه پیدا نکند و شرایط دشواری بر این صنایع حاکم شود. به بیان دیگر خانوارها مصرف کالاهای بستهبندی شده را برای کاهش هزینههای خود کاهش خواهند داد و این چشمانداز برای صنایع غذایی محتمل خواهد بود.
در زمینه فعالیتهایی از جنس توسعه، افزایش تولید یا پروژههای بهبوددهنده نیز چشمانداز مثبتی قابل تصور نیست. به این دلیل که زمینههای توجیهپذیری سرمایهگذاری به دلیل شرایط بحرانی که دنیا را فرا گرفته و کشور ما نیز با آن مواجه است، فراهم نیست. دوره توقف صادرات مشخص نبوده و چنانچه مرزها نیز گشایش یابند، معلوم نیست تا چه حد میتوان به تداوم آن امیدوار بود. البته، اخیراً بانک مرکزی سیاستی را در پیش گرفته و تلاش میکند، قیمت ارز در سامانه نیما را به بازار آزاد نزدیک کند. به طوری که در روزهای گذشته، حتی قیمت ارز نیمایی به رغم کاهش نرخ ارز در بازار افزایش یافت. این سیاست هوشیارانه بوده و میتواند توجیهات بهتری را برای صادرات به وجود آورد. اگر در حوزه ارز مسیر صحیحی طی شده و فاصلههای قیمتی به درستی مدیریت شود و در عین حال، مشکلات صادرات و توقفهای مربوط به فراگیری ویروس کرونا برطرف شود، در این صورت میتوان امیدوار بود که فرصت تابستان که زمان اوج تولید است، قابل بهرهبرداری باشد تا دستکم جبرانی برای کاهش فروشهای احتمالی در بازار باشد و همچنین برای سرمایهگذاریهای بیشتر انگیزه ایجاد کند. در غیر این صورت، آنچه در فضای داخلی کشور خودنمایی میکند، جذابیتی برای سرمایهگذاری و توسعه در صنعت را فراهم نمیکند. مگر آنکه با اتخاذ تدابیری در عرصه صادرات، این جذابیت افزایش پیدا کند؛ تدابیری از جنس تسهیل فعالیتهای صادراتی، تسهیل بازگشت ارز، بالا رفتن قیمت نیما و نزدیک شدن آن به قیمت بازار و باز شدن مرزها به ویژه با همسایگان که میتواند ظرفیتهای جدیدی را برای صنعت غذایی به ارمغان بیاورد. به ویژه تقویت ارتباطات با کشورهای جنوب خلیج فارس در کنار شرکای قدیمی چون عراق، افغانستان قادر خواهد بود، ارزآوری از ناحیه صادرات را مضاعف کند. اما در نگاه کلی، مسایلی نظیر کسری بودجه دولت، محدودیت استفاده از منابع بانکی و مشکلاتی که کشور اکنون با آن مواجه است، ظرفیت توسعه را در سال 1399کاهش میدهد و صنایع غذایی نیز از این قائده مستثنی نیست.
منبع: اتاق تهران