محمد کوثری، کارشناس مسکن

مفهوم عدم تقارن اطلاعات در بازار

مسئله اطلاعات نامتقارن زمانی به وجود می‌آید که یک طرف مبادله از اطلاعات خاصی مرتبط با موضوع معامله آگاهی داشته در حالی که طرف مقابل از آن بی بهره باشد.

این عدم تقارن اطلاعاتی به طور طبیعی می‌تواند منجر به رفتار فرصت‌طلبانه از سوی طرف با اطلاعات بیشتر شود که منفعت طرف مقابل را تهدید می‌کند. در بازارهای کالای دسته دوم این اتفاق بسیار محتمل است، زیرا فروشنده اطلاعات زیادی در مورد کالای فروشی خود دارد که خریدار هنگام معامله نمی تواند آن ها را تشخیص دهد؛ به طبع دست بالای معامله با طرفی است که اطلاعات بیشتری دارد.

تحت این شرایط حتی ممکن است چندین کارشناس کالا نتوانند تمای اطلاعات طرف فروشنده را استخراج و کالا را ارزیابی کنند.

عدم تقارن اطلاعات در بازار مسکن

ماهیت بازار مسکن به خودی خود عدم تقارن اطلاعاتی را در معاملات به همراه دارد و هیچگاه نمی‌توان این تقارن را بین خریدار و فروشنده به طور کامل ایجاد کرد.

این عدم تقارن اطلاعاتی هم از “نگاه افزایش یا کاهش قیمت مسکن (به عنوان کالایی برای نگه‌داری سرمایه)” نیست؛ چرا که این نوسان قیمت و عدم اتفاق نظر خریدار و فروشنده از انتظارات قیمتی کالای مورد نظر در آینده در تمامی بازارها وجود دارد که اگر نباشد خیلی از معاملات شکل نمی‌گیرد.

لذا معاملات مسکن “از نگاه کالای سرمایه‌ای” نیز به هیچ وجه از نظر اطلاعات، متقارن محسوب نمی‌شود و همانند معاملات از دید مصرفی، عدم تقارن اطلاعاتی دارد.

اطلاعات نامتقارنی هم که از “تغییرات سیاست‌گذاری شهرداری‌ها و همچنین نهادهای سیاست‌گذاری در حوزه شهری” ناشی می‌شود، موضوع خاص این بازار نبوده و در بسیاری از بازارهای دیگر مثل ارز، خودرو یا حتی مواد غذایی هم دیده می‌شود و ثبات تصمیم‌گیری و سیاست‌گذاری برای کارایی همه این بازارها مفید خواهد بود.

با این حال هر چه تقارن اطلاعاتی خریدار و فروشنده از موضوع مورد معامله بیشتر شود و همچنین فعالین بازار از ثبات سیاست‌ها و تصمیم‌گیری‌ها بیشتر اطمینان داشته باشند، طبیعتاً بازار کاراتر خواهد بود.

منشاء عدم تقارن اطلاعات ارزش ملک

همانطور که قیمت یک واحد مسکونی (یا غیر مسکونی) عمدتاً از دو عامل قیمت زمین، و قیمت مصالح و تجهیزات به کار رفته در ساخت آن ساختمان نشأت می‌گیرد، عدم تقارن اطلاعاتی در ارتباط با ارزش یک ملک نیز از عدم آگاهی در مورد کیفیت مصالح و تجهیزات زیرساختی و همچنین کیفیت موقعیت محلی و متوسط قیمت سایر واحدهای مشابه در همان محل ناشی می‌شود. بنابراین برای کمک به تقارن اطلاعاتی، باید این دو موضوع را قابل ارزیابی و سنجش کرد.

منبع: https://t.me/econviews