ماموریت اصلی شتابدهندهها به عنوان پیشرانهای اقتصاد دانشبنیان به اعتقاد فعالان این عرصه، حمایت از استارتاپها تا رساندن آنها به محصول نهایی است؛ ولی از سوی دیگر تعداد زیادی از شتابدهندهها در شهرهای بزرگ مستقر شدند، ضمن آنکه به دلیل محدودیت مالی، این شتابدهندهها ظرفیت پذیرش تعداد زیادی از شرکتهای استارتاپی را ندارند.
دکتر حسین ممبینی، عضو هیات علمی دانشگاه آزاد و از فعالان عرصه کسب و کارهای نوآور با اشاره به توسعه شرکتهای شتابدهنده کسب و کار (Startup accelerator) در کشور گفت: در سالهای اخیر استارتاپها در سطح جهانی تبدیل به کسب و کاری ارزشمند با درآمد بالا شدهاند و تلاش میکنند هر روز سهم بیشتری از بازار کار را به خود اختصاص دهند. بر این اساس شرکتهای شتابدهنده از ابتدای کار تا تجاریسازی و سرمایهپذیری نهایی محصول از استارتاپها حمایت میکنند و از سوی دیگر شتاب دهندهها در ازای این خدمت درصدی از سهام استارتاپها را از آن خود میکنند.
وی ارائه آموزشها، ارتباطات، شبکه سازی و راهنماییهای شتابدهندهها را بسیار گرانبها توصیف کرد و ادامه داد: این حمایتها شانس موفقیت استارتاپها را افزایش میدهد؛ از این رو وقتی یک شتابدهنده بخشی از سهام یک استارتاپ را میخرد، اطمینان خاطری برای آن استارتاپ حاصل میشود که ایدهاش ارزشمند است و شریکی قابل اتکاء دارد، ضمن آنکه شتاب دهنده در ریسک شرکتها نیز شریک هستند.
ممبینی، ظهور شتابدهندهها را از سال ۲۰۰۵ همزمان با توسعه فضای دیجیتال در دنیا دانست و خاطر نشان کرد: اولین شتاب دهنده در کمبریج انگلستان خود را به دنیای استارتاپها معرفی کرد و بعد از آن، شرکتهای متعددی در این عرصه وارد شدند و به عنوان شتاب دهنده فعالیت خود را آغاز کردند، به طوری که هم اکنون ۱۵ شرکت موفق به عنوان شتاب دهندگان مطرح، به دنیا معرفی شدهاند.
این استاد دانشگاه، شکلگیری شتاب دهندهها در ایران را از سال ۱۳۹۳ عنوان کرد و یادآور شد: در این سال با پیشنهاد دکتر سورنا ستاری معاون علمی و فناوری رئیسجمهور، پارک فناوری پردیس ایجاد شد و مدلی برای توسعه فضای استارتاپی کشور و ورود هرچه بیشتر دانشجویان و فارغالتحصیلان دانشگاهی به کسب و کارهای جدید نوآورانه تدوین شد و به این ترتیب اولین شتاب دهنده رسمی کشور با عنوان "آوای تک پردیس" در پارک فناوری پردیس ثبت و فعال شد.
وی با بیان اینکه پس از آن، شرکتهای شتابدهنده دیگری به تدریج در دانشگاهها و مراکز دانشبنیان، فعال شدند، اضافه کرد: هم اکنون تعداد شرکتهای فعال و موفق با معیارهای جهانی در ایران افزایش یافته و از این نوع فعالیت بسیار استقبال شده است.
این فعال عرصه کسب و کارهای نوآور، اصلیترین رسالت شتاب دهندهها را حمایت از استارتاپهای حوزه فناوری ذکر کرد و افزود: روش کاری شتابدهندهها به این ترتیب است که با ارائه حمایتهایی موجب رشد کارآفرینان مستعدی میشوند که در زمینه فناوری ایدههای جذابی دارند. این اقدام موجب میشود که شرکتها با شجاعت پا در جاده کارآفرینی بگذارند و در جهت پویایی بیشتر اقتصاد کشور گام بردارند.
ممبینی با تاکید بر اینکه "تجاریسازی دانش" نقش مهمی در فرایند ورود شرکتهای دانشبنیان به حوزه تجارت دارد، اظهار کرد: در این زمینه تجربه حرف اول را میزند. شروع یک کسب و کار نیاز به مشاوره دارد و شرکتهای شتاب دهنده میتوانند شرایطی را فراهم کنند تا شرکتهای دانشبنیان در زمینه صنعت و فناوری بتوانند از شرایط کارآفرینان موفق آگاه شوند و با سرمایهگذاران و بازرگانان در این زمینه تبادل اطلاعات و همفکری کنند.
وی ضمن اشاره به جایگاه شرکتهای استارتاپی در رشد اقتصادی کشور، تاکید کرد: فعالیتهای این شرکتها نقش مهمی در فرایند ورود شرکتهای دانشبنیان به حوزه تجارت دارد.
این استاد دانشگاه به چالشهای شرکتهای شتاب دهنده اشاره کرد و گفت: یکی از بزرگترین مشکلات در این زمینه، استقرار شتابدهندهها در شهرهای بزرگ است. این امر موجب میشود که بسیاری از استارتاپها در شهرهای کوچک دسترسی به این شرکتها نداشته باشند.
وی تامین سرمایه برای شتابدهندهها را از دیگر مسائل مطرح عنوان کرد و یادآور شد: از آنجایی که استارتاپها درصدی از سهام خود را بابت خدمات به شتابدهندهها واگذار میکنند، شتابدهندهها به سرمایه کافی برای سرمایهگذاری نیاز دارند؛ از این رو توان مالی شتابدهندهها از اهمیت بالایی برخوردار است.
ممبینی اضافه کرد: گاهی دیده میشود بعضی از شتابدهندهها از سرمایه کافی جهت ماندن در این چرخه برخوردار نیستند و این در حالی است که شتابدهندهها باید از توان استفاده از ابزارهای مالی و تخصصی لازم برای حمایت از استارتاپها برخوردار باشند.
به گفته وی، در حال حاضر شتابدهندهها در ایران میزان پذیرش کمی دارند؛ در این صورت، شتابدهندهها فضای کافی برای حضور تمامی کارآفرینان و استارتاپها را ندارند.
منبع: ایسنا