تا همین پارسال هوای پاییز برای تهرانیها خاکستری بود. تنفس برای پایتخت نشینان مشکل شده بود و باید تا حد امکان از تردد در سطح شهر خودداری میکردند. در ماههای اولیه سال تحصیلی، آلودگی هوا مدرسهها را به تعطیلی میکشاند اما امسال به لطف کیفیت بهتر هوای تهران، اهالی پایتخت از برگریزان لذت بیشتری بردند و ۷۵ روز هوای مطلوب تنفس کردند.
به گزارش ایسنا، هوای پایتخت امسال هم میگرفت اما همهاش به خاطر مه بود و باران. تهرانیها امسال دیگر مجبور نشدند سراغ ماسکهای خود بروند و حتی مدارس هم دیگر به دلیل آلودگی هوا تعطیل نشد.
بر اساس آمار شرکت کنترل کیفیت هوای تهران، پاییز امسال ۷۵ روز در پایتخت هوای مطلوب تنفس کردیم که هفت روز هوای پاک و ۶۸ روز هوای سالم را شامل میشود. در همین بازه زمانی نیز ۱۵ روز هوای ناسالم برای گروههای حساس داشتیم. مقایسه این آمار با سالهای گذشته نشان میدهد که نفس پایتختنشینان پاییز امسال کمتر گرفت. در مجموع مهر، آبان و آذر سال گذشته هوای تهران ۴۳ روز در شرایط نامطلوب قرار داشت که از این تعداد ۳۹ روز ناسالم برای گروهای حساس و چهار روز ناسالم برای همه گروهها بود. پاییز سال ۹۵ نیز هوای شهر تهران ۵ روز در شرایط ناسالم برای همه افراد و ۲۵ روز برای گروههای حساس ناسالم بود.
هر چند که امسال باد و باران سر سازگاری با تهران داشت اما اقداماتی که در طول این سالها برای کاهش آلودگی هوا انجام شده را نمیتوان نادیده گرفت؛ اقداماتی که برای کنترل آلودگی هوا در کلانشهر تهران انجام شده هر چند مختصر و دیرهنگام بودهاند اما میتوان گفت که تاثیر خود را روی کیفیت هوای پایتخت نشان دادهاند.
حسین شهیدزاده - سرپرست شرکت کنترل کیفیت هوای تهران - در گفت و گو با ایسنا دراینباره اظهار میکند: بهبود کیفیت هوا در پاییز امسال دو دلیل عمده دارد. یکی از آنها میزان اختلاف بارش طی امسال در مقایسه با سالهای گذشته است و دیگری سختگیرانهتر شدن قانون معاینه فنی در تهران. بسیاری از خودروها از ترس جریمه شدن به مراکز معاینه فنی مراجعه کردند و آنهایی که نمیتوانستند معاینه فنی بگیرند کمتر در سطح شهر تردد کردند. این موضوع سبب کاهش میزان آلایندههایی شد که روزانه در تهران تولید میشوند.
به گفته وی سرعت آلوده شدن هوای تهران بر اساس منابع آلایندهای که در خود شهر است بسیار بالا است. برای مثال در پاییز سال گذشته، یک روز هوا در شرایط پاک قرار داشت اما در کمتر از ۲۴ ساعت هوا برای گروههای حساس ناسالم شد اما خوشبختانه امسال با چنین وضعیتی مواجه نشدیم.
کاهش ۳۲ و ۲۶ درصدی غلظت آلایندهای اصلی در هوای تهران طی امسال
pm۱۰ و pm۲.۵ (ذرات معلق کمتر از ۱۰ و ۲.۵ میکرون) از جمله آلایندههای اصلی هوای تهران هستند. قسمت عمده آلاینده pm۱۰ انسانساخت نیست و تولید آن بستگی به طبیعت دارد. آلاینده pm ۲.۵ نیز ذره معلقی است که بر اساس منابع انسانساز و احتراقی تولید میشود. بر اساس صحبتهای سرپرست شرکت کنترل کیفیت هوای تهران طی سال گذشته از ابتدای پاییز تا ۲۷ آذر متوسط غلظت pm۱۰ در تهران ۹۸.۱ بود اما طی امسال این عدد حدود ۳۲ درصد کاهش یافت و به عدد ۶۷.۱ رسید. متوسط غلظت pm۲.۵ در تهران نیز طی پاییز سال گذشته ۳۶.۰۶ بود که امسال به عدد ۲۶.۸ رسید بنابراین حدود ۲۶ درصد کاهش پیدا کرد.
شهیدزاده ادامه میدهد: قانون معاینه فنی بخش کوچکی از برنامههای کاهش آلودگی هوای تهران است. چک کردن معاینه فنی و جریمه خودروهایی که معاینه فنی ندارند قانونی جدیدی نیست اما چون پیش از این بهصورت دقیق و گسترده اجرا نمیشد بسیاری از افراد آن را رعایت نمیکردند.
کیفیت مناسب سوخت در تهران طی چند سال اخیر
کیفیت سوخت توزیعی در تهران نیز از جمله مواردی است که تاثیر مستقیم بر کیفیت هوا دارد. سرپرست شرکت کنترل کیفیت هوای تهران در اینباره توضیح میدهد: کمکم باید حساسیتمان را روی این موضوع کم کنیم چرا که وزارت نفت توانسته نسبت به ارائه سوخت با کیفیت به مردم پایتخت اطمینان بدهد. اندازهگیریهای بنزن و عدد اکتان بنزین همچنین عدد «ستان» و محتوی گوگرد گازوئیل نشان میدهد که طی دو سال اخیر تغییرات زیادی نداشتهاند و خیلی از حدود استاندارد فراتر نرفتهاند.
وی در ادامه به ممنوعیت تولید موتورسیکلت کاربراتوری اشاره میکند و میگوید: از چند سال گذشته که متوجه شدیم یک موتورسیکلت کاربراتوری پنج تا هشت برابر خودروی یورو ۲ آلودگی تولید میکند به فکر از رده خارج کردن آن از چرخه حمل و نقل افتادیم بنابراین با پیگیریهای وزارت صنعت، معدن و تجارت و سازمان حفاظت محیط زیست تولید موتورسیکلت کاربراتوری ممنوع شد. آلودگی موتورسیکلتهای انژکتوری نسبت به موتورسیکلتهای کاربراتوری بسیار کمتر است و در صورت ورود موتورسیکلتهای انژکتوری مناسب به بازار آلودگی کمتری تولید میشود.
گارانتی تجهیزات کنترل آلودگی هوا در خودروها افزایش یابد
بر اساس قانون هوای پاک، معافیت خودرو از معاینه فنی چهارسال است این در حالیست که تجهیزات کنترل آلودگی در خودروها فقط دو سال گارنتی دارند. شهیدزاده در اینباره معتقد است که میزان گارانتی تجهیزات کنترل آلودگی باید افزایش و سن معافیت معاینهفنی کاهش پیدا کند.
وی میافزاید: بر اساس اطلاعات دریافت شده از مراکز معاینه فنی حتی برخی از خودروهای نو موفق به دریافت معاینهفنی برتر نمیشوند. این وضعیت یعنی کیفیت تجهیزات کنترل آلودگی هوای برخی از خودروها بسیار پایین است بنابراین چه طور میتوان خودروها را تا چهار سال از معاینه فنی معاف کرد؟ اصلاح این قانون به بهبود کیفیت هوا کمک میکند.
سرپرست شرکت کنترل کیفیت هوای تهران با اشاره به اینکه باید برای بهبود کیفیت هوا در تهران تلاشهای بیشتری صورت بگیرد، میگوید: همکاران ما در شرکت واحد اتوبوسرانی بارها اعلام کردهاند که بسیاری از اتوبوسهای شهری فرسوده هستند و باید نوسازی شوند. در حال حاضر تعداد زیادی اتوبوس منتظر نوسازی هستند و نیاز به بودجههای کلان دارند. اگر این خودروها نوسازی و بازسازی نشوند نمیتوانیم انتظار داشته باشیم که کیفیت هوای تهران تغییر چندانی کند.
شهیدزاده در پایان میگوید: عبارت مشهوری است که میگوید اگر شما همیشه همان کارهایی را بکنید که قبلا انجام میدادید حتما همان نتیجهای را میگیرید که قبلا میگرفتید. اگر ما دست روی دست بگذاریم و کار جدیدی برای کاهش آلودگی هوا در تهران انجام ندهیم، سر جای اولمان برمیگردیم. خوشبختانه حساسیت مردم نسبت به موضوع آلودگی هوا زیاد شده است و در این زمینه مطالبهگری میکنند. به همین دلیل تصمیمگیران نیز به سمت رفع این معضل سوق پیدا میکنند. شهردار تهران نیز به موضوع آلودگی هوا حساس است و همه اینها نشان میدهد که آلودگی هوا در اولویت قرار گرفته. باید ببینیم که در آینده چه گامهایی دیگری برای کاهش آلودگی هوا میتوان برداشت و بودجه ما در این زمینه چهقدر است؟