علی شعبانی

گردشگری را می توان جزو پایه ای ترین کالاهای ایرانی دانست. خدمات گردشگری جزو کالاهای ملی هر کشور است.

کلیدی ترین نکته در سیاست های اقتصاد مقاومتی، درون زایی و برون گرایی است. صنعت گردشگری کشور، قابلیت درون زایی چشمگیری دارد. فراهم کردن امکان سفر برای همه (همگانی کردن سفر) و روند تصاعدی آن به نسبت افزایش رفاه و درآمد عمومی، زنجیره تولید مستقیم و غیر مستقیم در صنعت گردشگری (تاثیر بر حدود 130 نوع کسب و کار مرتبط، مهمتر از همه قابلیت خودافزایی گردشگری)، ایجاد جاذبه جدید در جاذبه ها، بخشی از ظرفیت درون زایی گردشگری است.

 قابلیت اشتغال زایی و درآمدزایی گردشگری نیز بالاست: برای افراد؛ و شرکت ها، در عرصه ملی؛ و فراملی. این ظرفیت در حوزه طبیعت گردی، روستایی و عشایری، بوم گردی، مذهبی و زیارتی، حوزه اجتماعی (خرده فرهنگ ها، مردم شناسی، آئین ها، جشنواره ها و...)، فرهنگی- تاریخی، سلامت و... با توجه به گستره ی سرزمینی و تنوع فرهنگی، اجتماعی و طبیعی ایران، بسیار بالاست. بعلاوه تاکنون به برخی بخش ها از جمله: گردشگری زمستانه، کویر، ادبی، علمی، سلامت، راه ابریشم، صنعتی، معادن و... التفات درخور نشده است.

گردشگری از این حیث که باعث کاهش وابستگی اقتصاد به خارج از کشور می شود، مصداق کالای ایرانی است. بنابراین، توجه به توسعه گردشگری، به طور علیحده، حمایت از کالای ایرانی است.

حمایت از کالای ایرانی در گردشگری، مستلزم توجه مناسب به کیفیت کالاست. کیفیت در تولید و عرضه (فرهنگ تولید، اخلاق گردشگری، نیروی ماهر، استانداردها، بازاریابی مناسب، قیمت مناسب، ابزارها و زیرساخت های لازم و ... مبتنی بر فناوری های نوین، روزآمد و دانش بنیان).

 توجه به کیفیت گردشگری، علاوه بر افزایش توان رقابت و معرفی مزیت های رقابتی صنعت گردشگری کشور در بازار جهانی، بعد برون گرایی مورد نظر در سیاست های اقتصاد مقاومتی را تقویت و تحقق می بخشد.

رونق گردشگری در چارچوب شعار سال- حمایت از کالای ایرانی- مستلزم اتخاذ راهبردهای سازنده و اثرگذاری بر ادراک، احساس و سامان ذهنی مصرف کنندگان است. در این خصوص، توجه به متدهای نظریه ارتباطات (communication theory)، به ويژه در بازاریابی گردشگری ضروری است. قصد انتقال چه پیامی را به خریدار و مصرف کننده داریم و چگونه ابزاری می تواند پیام ما را به صورت دقیق برای گیرنده پیام رمزگشایی کند و به مقصد بنشاند؟

گفته اند: "خریدار زمانی به خرید یک کالا مبادرت می کند که ارزش ادراکی کالا برای او از برچسب قیمت روی کالا، بالاتر باشد". ارزش ادراکی، تفاوت بین منافع و هزینه های یک محصول یا خدمت است. ارزش ادراکی مشتری، عبارت است از " تفاوت آنچه به دست می آورد با آنچه از دست می دهد".

گردشگری بیش از هر چیز، با ادراک، ذهن و روان گردشگر در ارتباط است. گسترش گردشگری و سفر باید در چارچوب شاخص های توسعه انسانی ارزیابی گردد. انسان ها در هزینه کردهای اجتماعی- مصرف کالاهای اجتماعی- تابع نظریات ریاضی و محاسبه سود و زیان نیستند. دیدن تنوع جهان، لذت سفر، حس شادمانی واقعی، آرامش، تجدید روحیه و تقویت نیروهای روح و جسم، کالایی است که ارزش ادراکی آن بسیار بالاتر از برچسب قیمت آن است.

گردشگری به عنوان یک کالای ایرانی، پر سود و مغتنم است. تامین سالانه صد هزار شغل در این صنعت نیز، شگفت و دشوار نیست. با برنامه ریزی علمی و ارتقای کیفیت کالا، توجه به حقوق گردشگران ( مشتری مداری) و اثرگذاری بر عملکرد احساسی و روانی گردشگران نسبت به ارزش ادراکی کالای ایرانی در این حوزه، اهداف فراتر از آن نیز، دست یافتنی است.

 منبع: كانال متخصصين گردشگري ايران