مرزشکنی در بازار ارز چگونه اتفاق می‌افتد؟

بازی شبانه سفته‌بازان

بازی شبانه با مرزهای قیمتی به‌منظور تحریک ورود تقاضای جدید به بازار، رفت و برگشت شدید قیمت‌ها و پررنگ شدن حضور واسطه‌ها، از نشانه‌های تحرک سفته‌بازان در بازار ارز هستند. به گفته بازیگران با تجربه بازار، نوسان‌گیران در ساعات انتهایی روز در معاملات پشت‌خطی، قیمت دلار را از مرزهای مقاومتی عبور داده و از این طریق انتظارات افراد عادی را تحت‌تاثیر قرار می‌دهند. نگرانی بازیگران غیرحرفه‌ای نسبت به شکست‌های قیمتی شبانه موجب می‌شود که روز بعد تقاضای جدیدی وارد بازار شود که سعی دارد از دارایی خود در برابر نوسانات حمایت کند. نوسان‌گیران نیز همزمان با ورود تقاضای جدید، فروش خود را قطع می‌کنند تا اثر ورود تقاضا بیش از پیش نمایان شود. تاکتیک چندماهه نوسان‌گیران در شرایطی عملیاتی می‌شود که از حضور بازارساز در جریان معاملات بازار آزاد خبری نیست و نبود عرضه‌کننده اصلی، خرید و فروش‌ها را به دست سفته‌بازان بزرگ سپرده است. کارشناسان باور دارند تعلل سیاست‌گذار در ایجاد پناهگاه‌های موازی برای تقاضاهای ایجادشده در بازار و درنگ بازارساز در مدیریت انتظارات، دو عامل مهمی بوده‌اند که زمینه‌ساز اثرگذاری تحرک سفته‌بازان شده است. در غیر این صورت، نوسان‌گیران قادر نبودند طی یک روز بیش از ۲۰ درصد نوسان ایجاد کنند.

روز گذشته، قیمت دلار تحت‌تاثیر یک تاکتیک تکراری مرز مقاومتی دیگری را شکست و در مقطعی قیمت‌های بالای سطح ۱۸ هزار و ۵۰۰ تومان را تجربه کرد. روز چهارشنبه، معاملات دلار در آستانه مرز ۱۷ هزار تومانی آغاز شد، قیمتی که با ساعت ۵ عصر روز چهارم هفته بیش از ۶۰۰ تومان اختلاف داشت. شروع افزایشی ابتدایی روز موجب شد که تقاضای بیشتری ازسوی افراد عادی وارد بازار شود و در نبود عرضه مشخص، قیمت بعضا بدون معامله خاصی تا مرز ۱۸ هزار تومانی پیش روی کرد. در بازار سکه نیز رشد قیمت‌ها زیاد بود و این فلز گرانبها در یک روز نوسانی از مرز مقاومتی ۵ میلیون تومان عبور کرد. به گفته فعالان، نوسانات دلار تحت‌تاثیر یک محرک تکراری شدت گرفت. به باور برخی بازیگران با تجربه بازار، در ۲ ماه اخیر، نوسان‌گیران حرفه‌ای و معامله‌گران بزرگ بازار در ساعات انتهایی روز با افزایش خریدهای پشت خطی و جوسازی پیرامون اخبار سیاسی، قیمت‌ها را از مرزهای مقاومتی مهم عبور می‌دهند. شکست این مقاومت‌ها در روز بعد افراد عادی جامعه را بیش از پیش نگران می‌کند و بازیگران غیرحرفه‌ای تحت‌تاثیر نگرانی حاصل از دست رفتن ارزش دارایی‌شان وارد بازار می‌شوند و سعی می‌کنند به هر طریقی ارز متناسب با دارایی‌شان را تهیه کنند. ورود این تقاضای جدید موجب می‌شود که مرزهای مقاومتی شب گذشته، تبدیل به مرزهای حمایتی شوند و حتی بعضا قیمت به سطوح بالاتری نیز وارد شود. در واقع تاکتیک اول نوسان‌گیران برای جذب مشتری جدید بازار ارز، افزایش شبانه قیمت‌هاست؛ امری که افراد عادی را نگران و آنها را آماده ورود به بازار می‌کند.

تاکتیک دوم نوسان‌گیران آن است که زمانی که تقاضای افراد عادی وارد بازار می‌شود، از فروش ارز خودداری می‌کنند و به این ترتیب، ولع خریداران را برای تهیه ارز بالاتر می‌برند. در میان معامله‌گران حرفه‌ای، نوسان‌گیران و مردم عادی یک دسته دیگر نیز در بازار این روزها نقش پررنگی دارند و آنها واسطه‌ها هستند؛ واسطه‌ها افرادی هستند که ارز را از مراجع بزرگ‌تر مانند معامله‌گران بزرگ، صرافی‌ها و... تهیه می‌کنند و آن را به دست مشتریان عادی می‌رسانند. در این میان، واسطه‌ها خود در روزهای هیجانی داغی معاملات را بالاتر می‌برند. به‌عنوان مثال، دیروز تا ساعت ۴ بعدازظهر قیمت دلار هرگز بالای سطح ۱۸ هزار و ۵۰۰ تومان را تجربه نکرده بود؛ ولی این واسطه‌ها بعضا به مشتریان ناآگاه خود که گاهی برای اولین بار پا به بازار ارز گذاشته بودند، قیمت‌های بالای ۱۹ هزار تومان را پیشنهاد می‌دادند و عنوان می‌کردند زیر این عدد نمی‌توانند دلار را به آنها بفروشند. واسطه‌ها معمولا ارزی از خود ندارند. در این شرایط، آنها وقتی مشتری خاصی پیدا می‌کنند، به کف بازار می‌روند و اقدام به تهیه دلار می‌کنند. به‌عنوان مثال، کسی که دلار را از کف بازار ۱۸ هزار و ۲۰۰ تومان تهیه می‌کرد، ممکن بود رقم بالای ۱۹ هزار تومان را به خریدار عادی پیشنهاد دهد. البته ناگفته نماند بازار معمولا در شرایط عادی شاهد چنین اختلاف‌هایی میان کف بازار و قیمت اعلامی توسط واسطه‌ها نیست. ولی در شرایطی که تعداد عرضه‌کننده‌ها در بازار پایین می‌آید و جهت قیمت‌ها به‌صورت هیجانی رو به بالاست، این اتفاق در بازار رخ می‌دهد. به گفته بازیگران باتجربه بازار، عامل اصلی چنین اتفاقی، نا اطمینانی متقاضیان نسبت به شرایط آینده ارزی و انفعال سیاست‌گذار در بازار است. در واقع، اگر بازارساز در سمت عرضه و تقاضا حضور فعالی داشت، نوسان‌گیران دست برتر را در بازار نداشتند. البته بیشتر بازیگران ارزی عامل اصلی را که می‌تواند زمینه‌ساز کاهش نوسانات شود تغییر انتظارات معرفی می‌کنند. هر چقدر گام‌ها به‌منظور تغییر انتظارات دیرتر صورت بگیرد، اصلاح قیمت‌ها سخت‌تر می‌شود.

در روزی که دلار رکوردهای تازه‌ای را ثبت کرد، سکه تمام بهار آزادی نیز سقف‌های جدیدی را تجربه کرد. سکه روز گذشته به راحتی از مرز ۵‌میلیون تومانی عبور کرد و تا ساعت ۴ بعدازظهر حتی به عدد ۵ میلیون و ۴۵۰ هزار تومان رسید. با وجود رشد بالای ۶۰۰ هزار تومان طی یک روز، قیمت سکه توانایی رشد بیشتر را با توجه به افزایش زیاد قیمت دلار داشت؛ ولی به نظر می‌رسد معامله‌گران سکه نسبت به بازیگران دلار در خرید احتیاط بیشتری کردند. سکه در روز گذشته با کمی تاخیر نسبت به افزایش قیمت دلار واکنش نشان می‌داد. همزمان با رشد سکه تمام بهار آزادی، قیمت هر گرم طلای ۱۸ عیار نیز از مرز ۵۰۰ هزار تومانی عبور کرد و به بالای سطح ۵۵۰ هزار تومانی رفت.

برخی فعالان، اظهارات ستیزه‌جویانه ترامپ را نسبت به ایران عاملی دانستند که بازارهای داخلی را تحت‌تاثیر قرار داد؛ گروه دیگر، نگرانی نسبت به جوی را که ممکن بود در شورای امنیت علیه ایران شکل بگیرد، عامل رشد قیمت‌ها دانستند. ولی آنچه از صحبت‌های خریداران مشخص بود، نگرانی نسبت به روند قیمت دلار و نگاهی به عبور قیمت آن از مرزهای مقاومتی پیشین موجب می‌شود که معامله‌گران از هراس رشد بیشتر آن وارد بازار شوند. در این میان، آنچه می‌تواند خریداران را از ورود به بازار بازدارد، تغییر رویه‌های ارزی پیشین و ورود فعالانه سیاست‌گذار به بازار ارز است.

دنیای اقتصاد