در حالي كه بورس تهران برگزاري نخستين نمايشگاه بين‌المللي بازار سرمايه را در محل دائمي نمايشگاه‌ها تجربه مي‌كند، در بطن بازار، جريان دادوستد سهام با كندي و رخوت انجام مي‌شود.
به‌اين ترتيب روند اين روزهاي بازار كه به هيچ عنوان نشاني از حال و هواي بهارانه ندارد با ركود و انتظار طي مي‌شود تا شاخص بورس نيز افتي 3/0 درصدي را در هفته جاري ثبت كند. پيش از اين، برخي از سرمايه‌گذاران اميدوار بودند تا با برگزاري نمايشگاه به رسم سال‌هاي گذشته تحركي در بازار ايجاد شود، اما اين رويداد نمادين هم ظاهرا نتوانسته خريداران سختگير را مجاب به افزايش فعاليت و ورود نقدينگي جديد به بازار كند. به نظر مي‌رسد سكون كنوني در بورس تهران تا زمان مشخص شدن نتايج مذاكرات هسته‌اي سوم خرداد ماه در بغداد كماكان ادامه يابد.
سردرگم در ميان خبرها
معامله‌گران بازار سهام اين روزها با بمباران اخبار اقتصادي مواجه هستند كه پيامدهاي ضد و نقيض آنها قدرت تصميم‌گيري را در عرصه سرمايه‌گذاري كاهش داده است. به عنوان نمونه، انتشار خبر عوارض 70 درصدي بر صادرات سنگ‌آهن دانه بندي شده در ميانه اين هفته باعث تعجب كارشناسان شد. با وجود آنكه در ادامه اخذ اين عوارض به صورت دريافت 7 دلار بابت هر تن تفسير شد اما با توجه به وجود مازاد عرضه و عدم وجود تقاضاي كافي داخلي براي سنگ دانه‌بندي اين اقدام در راستاي تشويق به افزايش توليد و رونق صادرات كشور نخواهد بود. سهام گروه سنگ‌آهني در واكنش به اين خبر در وضعيت منفي قرار گرفتند و شاخص صنعت استخراج كانه‌هاي فلزي با افت چشمگير 9/3 درصدي در مقياس هفتگي مواجه شد. از سوي ديگر، شايعات متعدد در خصوص احتمال اخذ عوارض از صادرات محصولات پتروشيمي در بازار شنيده مي‌شود كه هر چند از سوي مسوولان مربوطه در شركت‌ها تكذيب شده است اما با توجه به سابقه موجود در مسائل مشابه و نيز جهش خارق‌العاده سودآوري پتروشيمي‌ها در اثر رشد نرخ ارز همچنان به عنوان يك ريسك بالقوه در پس ذهن معامله‌گران وجود دارد. در اين ميان، نوسانات كاهنده نرخ دلار و اعداد و ارقام متفاوتي كه براي قيمت اين ارز در چند ماه آينده در گمانه‌زني‌ها مطرح مي‌شود باعث بلاتكليفي در مبادلات بورس كالا شده كه اثر آن به شكل كاهش قابل ملاحظه‌اي در حجم معاملات قابل رصد است. در اين راستا، افت تقاضا براي محصولات فولاد خوزستان و مباركه (كه در مورد خوزستان منجر به اصلاح 5 درصدي قيمت فروش شمش تا سطح 1000 تومان شد) و نيز افت تقاضاي آلومينيوم و محصولات پتروشيمي در هفته مورد گزارش باعث كاهش حجم فروش شركت‌ها شده است. علاوه بر اينها، بحث مهم اجراي فاز دوم هدفمندي يارانه‌ها به صورت يك علامت سوال بزرگ براي اكثر فعالان اقتصادي درآمده است. در اين راستا، كميسيون تلفيق مجلس در اين هفته تصميم اوليه خود درباره تامين منابع 54 هزار ميليارد توماني از محل اصلاح قيمت‌ها در سال جاري را به رقم 66 هزار ميليارد تومان تغيير داد. با توجه به تامين سالانه حدود 30 هزار ميليارد تومان درآمد از محل آزادسازي يارانه‌ها در فاز اول، تامين رقم 66 هزار ميليارد تومان در نه ماهه سال 91 (از آغاز تابستان تا پايان سال) به معناي جهش قابل ملاحظه قيمت حامل‌هاي انرژي خواهد بود كه در صورت تحقق نمي‌تواند براي توليدكنندگان و سهام آنها خبر خوشي باشد.
به‌اين ترتيب واكنش كنوني بازار سهام را كه به شكل يك روند خنثي و فرسايشي درآمده است، مي‌توان يك پاسخ منطقي به شرايط موجود تلقي كرد، زيرا به طور طبيعي سهامداران ترجيح داده‌اند در اين فضاي پرابهام منتظر بمانند تا با روشن شدن سمت و سوي تحولات اقتصادي جاري به اتخاذ تصميمات سرمايه‌گذاري متناسب با اطلاعات جديد بپردازند.
نكاتي از مجامع مهم
در ادامه برگزاري گردهمايي‌هاي سالانه سهامداران شركت‌ها در اين هفته هم چند مجمع مهم در صنايع دارويي، سيماني و بانكي برگزار شد. در مجامع داروسازان بر عدم تخصيص ارز كافي با نرخ 1226 توماني به اين صنعت تاكيد شد كه در صورت تداوم روند جاري كاهش توليد شركت‌ها را در ماه‌هاي آتي در پي خواهد داشت. در مجامع سيماني نيز عمدتا بر فروش صادراتي با نرخ رسمي ارز تاكيد شد. نكته جالب توجه ديگر قيمت 120 دلاري سيمان در عراق است كه باعث جذابيت شديد صادرات و افزايش تقاضا براي اين محصول استراتژيك شده است، اگر چه تفاوت نرخ ارز رسمي و غير‌رسمي كماكان به جيب واسطه‌ها سرازير مي‌شود. در مجمع بانك پاسارگاد (بزرگ‌ترين بانك بورس) هم كه روز گذشته برگزار شد 230 ريال سود بين سهامداران تقسيم شد. از نكات قابل توجه اين مجمع جهش بيش از 60 درصدي سود بانك در سال گذشته بود كه در شرايط نسبتا دشوار صنعت بانكداري محقق شده است. همچنين نسبت 5 درصدي وام‌هاي معوق پاسارگاد نسبت به كل تسهيلات نيز از ديگر نكات مهمي است كه از مديريت مناسب اعطاي تسهيلات در «وپاسار» حكايت مي‌كند. بنا بر اظهارات در مجمع، افزايش سرمايه 10 درصدي بانك تا سقف 3000 ميليارد تومان به زودي اجرايي خواهد شد.
دل نگراني‌هاي اروپا
پس از 17 سال دوري احزاب چپ از غلبه سياسي در فرانسه، نامزد اين حزب يعني فرانسوا اولاند سرانجام توانست سكان رياست جمهوري فرانسه را در دست گيرد. استقبال بازارها از اين خبر به طور طبيعي خوب نبود، چرا‌كه ذاتا ميانه اقتصاد سرمايه‌داري و بازارهاي آزاد با تفكرات سوسياليستي (هر چند به نحو تعديل شده كنوني آن) خوب نيست. بسياري در اروپا و به ويژه آلمان نگرانند كه اقدامات اين رهبر نوظهور در قلب قاره سبز به مديريت بحران بدهي‌ها آسيب بزند و يورو را بار ديگر با كابوس فروپاشي مواجه كند. البته با مراجعه به وعده‌هاي انتخاباتي اولاند اين نگراني‌ها معنادار خواهد بود؛ چرا‌كه وي طرفدار به تاخير انداختن برنامه‌هاي انقباضي و افزايش مخارج دولتي در اروپا به منظور تشويق رشد است؛ رويكردي كه آلمان‌ها با آن مخالف بوده و معتقدند انجام آن تنها بروز يك ورشكستگي بزرگ‌تر و عميق‌تر را در آينده‌اي دورتر به دنبال دارد. در اين ميان، پشت كردن مردم يونان به احزاب سنتي اين كشور و قدرت گرفتن جريان‌هاي افراطي مخالف اصلاحات اقتصادي نيز خبري بود كه موج دوم نگراني در حوزه يورو را در اين هفته ايجاد كرد. با اين اوصاف به نظر مي‌رسد اقتصاد شكننده اروپا كه تنها با اخذ تصميمات هماهنگ آلمان و فرانسه در يك سال اخير از فرو افتادن به سقوطي تمام عيار در امان مانده بود دوباره با چالش رو‌به‌رو شده و در صورت عدم خويشتنداري و خردورزي رهبران جديد در معرض دشواري‌هاي به مراتب جدي‌تري در ميان مدت قرار خواهد گرفت.
منبع: دنیای اقتصاد