شرکت استات اویل در سالهای ۲۰۰۲ و ۲۰۰۳ به فرزند رئیس جمهور اسبق ایران ۵ میلیون و ۲۰۰ هزار دلار پرداخت کرد تا وی به این شرکت برای انعقاد قراردادی در پارس جنوبی کمک کند.
دکتر احمد توکلی، نماینده ی تهران در مجلس شورای اسلامی، صبح امروز در نطق میان دستور خود مواردی از تخلفات مهدی هاشمی در جریان قرارداد استات اویل را که سال 1381 انجام شده است، بیان و از عدم رسیدگی به این پرونده تا زمان کنونی انتقاد کرد.
به گزارش الف، متن کامل نطق وی به شرح زیر است:
انقلاب اسلامی نتیجه جهاد امام و مردم بود که تحقق آن را باید تبریک بگوییم و همه باید برای اعتلای آن و حفظش از فساد و تبعیض بکوشیم.
امروز میخواهم مطالبی را در باره پرونده آقای مهدی هاشمی به اطلاع ملت شریف ایران و نمایندگان آنان برسانم. البته نتیجه محاکمه به تصمیم قاضی محترم دادگاه و قضات ارجمند بعدی بستگی دارد و همه باید تسلیم قانون باشیم، ولی حق مردم می دانم که یکی از مهم ترین اتهامات این فرد را بدانند و آگاه باشند که در پرونده استات اویل بیگانگان چه کردند. و ما که ادعای اسلامیت میکنیم، چه کرده ایم.
این اطلاعات از اسناد رسمی دولت نروژ، دولت آمریکا، بانک جهانی گرفته شده و یا از داخل است.
الف) شرح مختصر ماجرا
۱- در ژوئن ۲۰۰۲(خرداد ۱۳۸۱) و زانویه ۲۰۰۳ شرکت نفت دولتی نروژ، دو نوبت به یک کارمند رسمی دولت که فرزند رئیس جمهور اسبق ایران و مدیر عامل سازمان بهینه سازی مصرف سوخت بوده است، مبلغ ۲/۵ میلیون دلار می پردازد تا وی به استات اویل برای انعقاد قراردادی در پارس جنوبی کمک کند. و مشارکت بعدی در صنعت استخراج نفت را برای آن تسهیل نماید. استات اویل میپذیرد که تا ۱۰ سال بعد نیز سالانه یک میلیون دلار، یعنی جمعا ۲/۱۵ میلیون به طرف ایرانی پرداخت کند. بعد از یک سال مذاکرات فشرده بین دو طرف توافق میشود. برای پنهانکاری و پولشویی شرکت سرمایه گذاری هورتن به مدیریت عباس یزدانپناه، واسطه شده و قرداد به ظاهر بین هورتن و استات اویل منعقد میگردد. عباس یزدانپناه دوست دیرینه دوران دبیرستان و دانشگاه مهدی هاشمی بود. این قرارداد در ظاهر برای دادن مشاوره به استات اویل، در ۱۲ ژوئن ۲۰۰۲ در لندن با حضور مهدی هاشمی امضاء میگردد. بالاخره در پایان ۲۰۰۲ استات اویل موفق به انعقاد قرارداد با شرکت ملی نفت ایران می شود.
۲- بر خلاف روش معمول شرکت نفت، بدون تشکیل شرکت مشترک ایرانی – نروژی و بدون برگزاری مناقصه قرارداد می¬بندد. در حالی که تشکیل شرکت مشترک برای انتقال فناوری و مناقصه برای دستیابی به حداقل قیمت حیاتی بود. البته متهم اصلی نروژی پرونده، در اعترافات خویش تصریح میکند که هیچ دلیلی ندارد که مقامات وزارت نفت برای انعقاد این قرارداد تقاضای رشوه کرده و یا از رشوه پرداختی سهمی گرفته باشند.
۳- یک سال بعد در ۶ اکتبر ۲۰۰۳ (۱۵ شهریور ۱۳۸۲) یک روزنامه نروژی قرار داد را افشا و افکار عمومی را از آن آگاه می کند و موجی از اعتراض برمیخیزد.
ب) نروژ با این موضوع چگونه برخورد کرد؟
۱- چهار روز بعد از اطلاع رسانی روزنامه نروژی، هیات مدیره استات اویل قرارداد را متوقف می کند و روز بعد از آن دولت نروژ نهاد مسئول تحقیق و تعقیب جرائم اقتصادی و زیست محیطی نروژ را مامور رسیدگی به این قرار داد می نمایند.
۲- مدیر امور بین الملل استات اویل بازداشت وتعقیب میشود. مدیر عامل و رئیس هیئت مدیره نیز استعفاء میدهند.
۳- ۹ماه بعد یعنی در ۲۹ ژوئن ۲۰۰۴، دادگاه حکم به وقوع جرم میدهد و طی آن به دلیل پرداخت رشوه، استات اویل به پرداخت ۲۰ میلیون کرون و مدیر امور بین الملل به پرداخت ۲۰۰هزار کرون محکوم میگردند.
۴- نماد استات اویل برای مدتها از تابلوی بورس نروژ و اروپا و آمریکا حذف میگردد.
ج) در امریکا با این فساد چه برخوردی شد؟
۱- کمیسیون بورس اوراق بهادار آمریکا که به منزله دادگاه رسیدگی به اقدامات شرکت هایی که در بورس سهیم هستند عمل می کند، به ماجرای استات اویل و پرداخت رشوه رسیدگی میکند. زیرا استات اویل با داشتن سهام در بورس آمریکا، پذیرفته بود که قوانین مالی ضد فساد آمریکا را رعایت کند. و در ۱۳ اکتبر ۲۰۰۶ (۲۱مهر ۱۳۸۵) رای خود را صادر کرد.
۲- در حکم ۱۲ صفحه ای دادگاه، ماجرا به تفضیل شرح داده شده است. از سیر مذاکرات مهدی هاشمی، نقش واسطه گری شرکت هورتن، رشوه های داده شده و منافع مورد انتظار استات اویل، سودآوری قرارداد فاسد منعقد شده و حواشی آن به عنوان واقعیت های کشف شده یاد می کند.
۳- دادگاه مذکور جرم استات اویل را پرداخت رشوه و عدم انعکاس درست و دقیق پرداخت های غیر قانونی مذکور در اسناد خویش می شمارد.
منبع: الف