روز سه‌شنبه اول بهمن ماه اولین نشست از مجموعه نشستهای «سه کلید اصلاح هدفمندی یارانهها» به میزبانی دکتر مسعود نیلی مشاور اقتصادی رییس جمهور و رییس موسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامهریزی برگزار شد. این نشستها که با هدف «ارائه برنامه‌ای میان‌مدت برای اصلاح طرح هدفمندی در بازه‌ای سه الی پنج‌ساله» آغاز شدهاند به طور هفتگی تا 15 اسفندماه برگزار خواهند شد تا بتوان با کمک اقتصاددانان، صاحب‌نظران، اساتید و مسئولین این حوزه، راهکار جامع و مدون در جهت اصلاح طرح هدفمندی در دوره میان‌مدت ارائه نمود. در نشست اول که با موضوع ارائه پیشنهاد درباره «سیاست‌های جبرانی خانوارها» برگزار شد، جایگزینی یارانه نقدی از طریق بهبود وضعیت «آموزش» و «بهداشت» از سوی دولت بررسی گردید.
در این برنامه دکتر غلامعلی فرجادی، عضو هیأت علمی موسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامهریزی، و دکتر احمد میدری، معاون رفاه اجتماعی وزارت «تعاون، کار و رفاه اجتماعی»، به عنوان سخنران و جمعی از دانشجویان و اساتید و محققین حضور داشتند.
سه سر فصل تعیین شده برای این سلسسه نشستها با موضوعات اصلاح قیمت انرژی، سیاست جبرانی خانوادهها و صاحبان کسب و کار تعریف شدهاند. در اولین جلسه که با موضوع سیاست جبرانی خانوادهها برگزار شد غلامعلی فرجادی در ارتباط با مبحث آموزش و احمد میدری با موضوع سلامت و بهداشت به ارائه مطالب و نظرات خود پرداختند.
فرجادی: 2 الی 5 درصد درآمدهای هدفمندی به «مدارس مناطق محروم» اختصاص یابد
دکتر فرجادی به اهمیت ارتقای سرمایه انسانی کودکان در خانواده‌های محروم اشاره کرد و به برخی واقعیتهای موجود در این زمینه از جمله بودجه وزارت آموزش و پرورش در بخش غیرپرسنلی و سهم هر دانش آموز ایرانی از «کیفیت آموزش» پرداخت.
ایشان در ادامه، هدایت تدریجی بودجه یارانه نقدی به سمت طرح‌های تقویت‌کننده «آموزش» و «سلامت» در میان گروه‌های آسیب‌پذیر را برای جبران آسیبهای موجود و پیش روی جامعه امری مفید دانست. به طوریکه پیشنهاد شد درصدی از درآمدهای طرح هدفمندی یارانهها برای ارتقای کیفیت مدارس دولتی صرف شود. این صرف منابع باید در جهتی باشد که منجر به تغییراتی از جمله بهبود رتبه بینالمللی کشور به لحاظ سرمایه انسانی، شکستن تله «به ارث رسیدن فقر»، توانمندسازی پایدار نسل آینده و کاهش اثر تورمی ناشی از پرداخت نقدی یارانه شود.
همینطور می توان برنامه های اجرایی ارتقای کیفیت مدارس را تحت عناوین زیر مطرح کرد: بازسازی و ایمن‌سازی مدارس، نوسازی و زیباسازی مدارس، تجهیز مدارس به وسایل مدرن آموزشی و کمک‌آموزشی، تجهیز مدارس و مراکز پیش‌دبستانی به وسایل ورزشی، برگزاری اردوهای تفریحی، برگزاری کارگاه‌های پرورشی و ارائه تغذیه رایگان در مدارس.
فرجادی پس از ارائه این توضیحات اختصاص دادن سهم 2 الی 5 درصدی یارانههای نقدی به بخش آموزش کودکان و مدارس گروه هدف را توصیه کرد. به قول وی گروه هدف در این مقوله میتواند به روشهای متفاوتی تعیین شود. از جمله آنکه دبستان‌های پنج استان دارای پایینترین نرخ پوشش تحصیلی کودکان انتخاب شوند و یا دبستان‌های روستایی و عشایری در این برنامه لحاظ شوند و یا 10 درصد مدارس محروم‌تر هر شهرستان بنابه معرفی شورای شهر مد نظر سیاستگذار قرار گیرند.
میدری: بیمه درمان فراگير به ستاد هدفمندی پیشنهاد مي‌شود
دکتر میدری، معاون رفاه اجتماعی وزارت «تعاون کار و رفاه اجتماعی» به عنوان سخنران بعدی با تاکید بر بیمه درمان بیان داشت: بیمه درمان برای همه مردم بوده و باید محاسباتی انجام داد که چقدر منابع برای این خدمات مورد نیاز است و سپس بنابرهمین محاسبات به تدوین سناریو پرداخت.
احمد میدری گفت: «در کشور سهم پرداخت هزینه درمانی از جیب مردم (Out Of Pocket Index) بین 60 تا 70 درصد است. برخی از مردم از ارائه خدمات بیمه به دلیل گرانی و کیفیت آن رضایتی ندارند و همین باعث شده است خدمات درمانی کشور اصلاح شود.»
ایشان با بیان اینکه اصلاح‌بخش درمان امر پیچیده‌ای است و نمی‌توان آن را ساده سازی کرد، گفت: «وضعیت درمانی ایران در دهه 50 و 60 ترکیبی از خدمات درمانی انگلیسی و آلمانی بوده که وابسته به دولت و بودجه آن بوده است. به همین دلیل خدمات بیمه درمانی وابستگی بسیاری به بودجه‌ای که از محل فروش نفت بوده، داشته است.»
معاون رفاه اجتماعی وزارت «تعاون، کار و رفاه اجتماعی» افزود: «اگر صدای مردم از نارضایتی نسبت به خدمات درمانی شنیده نشد به این دلیل بوده که قشرهایی که به رسانه دسترسی دارند و نیز ساکنان شهرهای بزرگ، به دلیل برخورداری از خدمات کمابیش قابل قبول بیمه و درمان هیچ گاه گله‌ای نسبت به این قضیه نداشتند و از طرفی سازمان ها و افراد قدرتمند با پمپاژ پول به بیمارستان‌های خصوصی که گاهی خود آنجا را تاسیس کردند باعث شکستن مرزهای بیمه‌ای شدند و به تدریج بخش خصوصی راهبري بازار درمان را به دست گرفت. به همین دلیل باید رفتار این قشر نسبت به این موضوع عوض شود.
از طرفی اگر در بیمارستانی تخلفی صورت گرفت، باید نظامي وجود داشته باشد كه به سرعت و عادلانه به شكايت مردم رسيدگي كند. بنابراین طبق همین اقدامات و تدابیر یارانه می تواند به آرامی وارد بخش درمان شود تا جایی که برای مردم پزشک خانواده مشخص کنیم و این پزشک خدمات درمانی ارائه دهد.»
دکتر مسعود نیلی مشاور اقتصادی رییس جمهور و رییس موسسه نيز ضمن تشکر از سخنرانان و جمع بندی مباحث، اظهار امیدواری کردند نتایج سلسله نشست های «سه کلید اصلاح هدفمندی یارانهها» به ارایه سیاست های کارآمدتر در حوزه های اصلاح قیمت انرژی، سیاست جبرانی خانوادهها و صاحبان کسب و کار بیانجامد.
منبع: موسسه عالی پژوهش در مدیریت و برنامهریزی